KEMAL BİLBAŞAR

Hikâye ve roman yazan. Çanakkale’de doğdu. Edirne Öğ­retmen Okulu (1929) ile Gazi Eğitim Enstitüsü Tarih Bölü-mü’nü bitirdi (1935). 1937’den emekli olduğu 1961 yılına ka­dar izmir Karataş Ortaokulu’nda tarih öğretmenliği yaptt. Günümüz hikâye ve romancılanndandır. İlk hikâyesini 1937’de yazdı. Aramak, Yurt ve Dünyâ, Yürüyüş ve Yeditepe dergilerinde hikâyelerini yayımladı. Hikâye ve romanlarının konularını Anadolu halkının inanç, […]...

BEŞİR FUAT

(1852-1887)  Yazar. İstanbul’da doğdu. Fatih Rüştiyesi, Askerî İdâdl (1871) ve Harp Okulu’nu (1873) bitirdi. Sarayda Sultan Abdü-laziz’in yaveri oldu (1873-1876). Sırp Savaşı1 na (1875-1876), Rus Harbi’ne (1877-1878) ve Girit isyanının bastırılması ha­reketine katıldı. Önyüzbaşı rütbesinde iken askerlikten ay­rıldı. İntihar ederek öldü. Kabri İstanbul’dadır. XIX’uncu asır yazarlarındandır. Tanzimat devrinin sonları­na doğru kuvvetlenmeye başlayan müsbet ilim görüşünü […]...

ETHEM İZZET BENİCE

(1903-1967) Roman yazarı. İstanbul’da doğdu, iskilip Rüştiyesi, Gala­tasaray Sultanîsi ve Yüksek Deniz Ticâret Okulu’nu bitirdi. 1942-50 yılları arasında Kars ve Siirt milletvekilliği yaptı. Dört yıl öğretmenlik, Şehir Meclisi üyeliği görevlerinde bu­lundu. 1920’den sonra Vatan, Son Saat, Milliyet gazetelerin­de yazı işleri müdürlüğü yaptı. Zaman, Açıkgöz, İkdam, Son Telgraf ve Gece Postası gazetelerini çıkardı, istanbul’da öl­dü. Halk […]...

BEKRİ MUSTAFA

(1612-1640?) Fıkracı. Sultan IV. Murad devrinde yaşamış, içki yasağına karşı koymuş meşhur bir ayyaştır. Adına ve tipine pek çok fıkra bağlanmıştır. Bu fıkralarda Bekri’nin çok katı kurallara karşı çıkıp müsahamanın gereğini savunduğu görülür. Bazı fıkraları bektâşî fıkraları ile karıştırılmıştır. Fıkraları ağız­dan ağıza nakledilerek günümüze kadar gelmiştir. Bu fıkra­lara XVII’inci asırdan itibaren yazılan lâtîfe mecmualarında rastlanır. […]...

BEHÇET MAHİR

Halk hikayecisi, âşık. Erzurum’da doğdu. Erzurumlu Ha­fız Mihdat’tan halk hikâyeleri ve hikâyeciliği öğrendi. Yedi yıl çıraklıktan sonra hikâyeciliğe başladı. Saz çalmayı bil­mez. (Erzurum) Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde müstahdem olarak çalışmaktadır. Anlattığı halk hikâyeleri: 1. Köroğlu (M.Kaplan, M. Akalın, M. BaM tarafından yazıya geçirilerek yayımlandı, 1973), 2. Emrah ile Selvihan Hikâyesi (M. Bali tarafından yayımlandı), 3. […]...

BEDR-İ DİLŞAT

(1405-?) Mesnevi şâiri. Sultan II. Murad devrinde Anadolu’da ya­şamıştır. Hayâtı hakkında bilgi yoktur. Sultan Murad’a sun­duğu Murad-nâme İsimli eserinden onun devrinin ilimlerini Öğrendiği, çeşitli güzel sanatlara aşina olduğu anlaşılmaktatadır. Murad-nâme 51 bölümden meydana gelen ansiklopedik bir mesnevîdir. Eserin elyazması bir nüshasının varlığı bilin­mektedir....

MUSTAFA BAYDAR

(1920-20.VIII.1976). Yazar. Gümulcine’de doğdu. Edirne Lisesi (1939), İstan­bul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü (1944) bitirdi. Anadolu’da bir süre edebiyat öğ­retmenliği yaptıktan sonra 1950’de İstanbul’a gelerek çeşit­li gazete ve dergilerde çalıştı. İstanbul’da öldü. Kabri, Kozlu mezarlığındadır. Cumhuriyet devri yazarlarındandır. Atatürk’ün vecîze tar­zındaki emir ve düşüncelerini, çeşitli mülakatlarını kitap hâ­line getirmiş, röportajlar ve antolojiler […]...

SELAHATTİN BATU

(25.XII.1905-24.V.1973) Şâir, yazar. Eceabat’ta doğdu. Gelibolu İdadisi ile İstan­bul Yüksek Baytar Okulu’nu bitirdi (1925). Aynı okulda asis­tan iken Ziraat Bakanlığı tarafından ihtisas için Almanya’ya gönderildi (1927). Hannover Yüksek Veteriner Okulu ile Berlin Ziraat Fakültesı’nde uzmanlık eğitimi gördü. Dönüşünde Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nde Öğretim görev­lisi oldu. TBMM’nin Vll’inci döneminde Çanakkale milletve­kili seçildi. Zooteknik profesörlüğünden emekliye ayrılınca […]...

NİHAT SAMİ BANARLI

(1907-13.VIII.1974) Yazar. İstanbul’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul’­da yaptı. Yüksek Öğretmen Okulu Türkçe Bölümü’nü bitirdi (1927). Edirne, Kabataş ve Galatasaray liseleri ile İstanbul Eğitim Enstitüsü (1947-1967), İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu’nda edebiyat öğretmenliği yaptı. 1969’da emekli ol­du. Bâzı resmî ve Özel kurumlarda komisyon üyeliği, enstitü müdürlüğü görevlerinde bulundu. Yahya Kemâl Enstitüsü ile Yahya Kemal Müzesi’nin […]...

İSMAİL HAKKI BALTACIOĞLU

(1889-1978) Yazar. İstanbul’da doğdu. Vefa idâdîsi’ni (1903), istanbul Üniversitesi Tabiîye Bölümü’nü (1908) bitirdi, pârü’l-‘ muallimîn’de hat ve pedagoji dersleri verdi. İstanbul Üniver-sitesi’nde (1913-1933) pedagoji profesörlüğü, dekanlık ve rektörlük yaptı. Ankara, Dil ve Tarİh-Coğ rafya Fakültesi’nde profesörlük (1939-1942) yaptı. Afyon ve Kırşehir’den de mil­letvekili seçildi (1942, 1946). Ankara’da öldü. Cumhuriyet devri yazarlarındandır. Sosyoloji, psikoloji, sanat, eğitim […]...

BAHTİ (SULTAN AHMET)

(1589-1617) Dîvan şâiri. Sultan III. Mehmed’in oğludur, iyi bir eğitim gördü. Küçük yaşlarda şiire ilgi duydu. Bahtî mahlasını kutlanan I. Ahmed Türkçe ve Farsça şiirler yazdı. Bâzı gazellerinde tabiata dönük, canlı teşbih ve istiareler, yeni söyleyişler vardır. Üslûbu sâdedir. Divan’ı yazma halindedir. Şiirlerine pek çok nazîre yazıl­mıştır. Ahmed isimli bir şâir de onun pek çok […]...

BABANZADE İSMAİL PAŞA

(1839-1920) Yazar. Bağdat’ta doğdu. Irak’ta Zabit Mektebi’ni bitirdi, istanbul’a geldi (1875). İkinci Meşrûtiyetken sonra Jandar­ma Dâiresi müdürü oldu. 1920’de emekliye ayrıldı, istanbul’­da, öldü. İsmail Paşa biyografi yazarıdır. Kâtip Çelebi’nin Keşfü’z-zününadlı meşhur eserine yazdığı zeyi (ek) en önemli eseri­dir. Paşanın zeylinde Kâtip Çelebi tarafından görülmeyen ve ondan sonra yazılan dört bin civarındaki eseri tanıtan bu Arapça […]...

Refik Halit Karay

Refik Halit Karay Kimdir Hayatı Biyografisi Eserleri Edebi Kişiliği Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1888-1965) Roman ve hikaye yazarı. İstanbul’da doğdu. Mehmet Hâlit Bey’İn oğlu. Galatasaray Sultânîsi’ne (1900-1906) devam etti. Mekteb-i Hukuk’a başladı. Bir yandan da kâtiplik yaptı. Sonra okulu ve kâtipliği bırakıp gazetecilik yaptı. Tercuman-ı Hakikat gazetesinde çalıştı (1909). Fecr-i Ati topluluğuna katıldı. Kalem ve […]...

REŞAT ENİS AYGEN

Romancı. İstanbul’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Ana-dolu”da (Fethiye, Muğla, Burdur, Antalya, Çanakkale), lise tahsilini de İstanbul’da yaptı. İstanbul Yüksek Ticaret Mek-tebi’nde okurken eğitimini yarıda bırakıp gazeteciliğe başla­dı (1930). Çeşitli gazetelerde, muhabir sekreter, yazt işleri müdürü olarak görev aidi- Anadolu Ajansı İstanbul Bürosu’n-da memur iken 1968’de emekli oldu. Adlî muhabirlik yaparken edindiği izlenimlerini hikâveler hâline […]...

EDİP AYEL

Şâir. İstanbul’da doğdu. Galatasaray Sultanisi ile Paris Yüksek Ziraat Okulu’nu bitirdi (1914). İstanbul liselerinde Fransızca öğretmenliği yaptı, 1955’de bu görevden emekli oldu. İstanbul’da Öldü, Türkçe ve Fransızca şiirler yazmıştır. 1938’de Fransa’da yapılan bir şiir yarışmasında birincilik kazandı. Klâsik Türk ve Avrupa nazım şekilleriyle yazdığı Türkçe şiirlerini 1941′-den sonra Çınaralte dergisinde yayımladı. Yahya Kemâl Beyatlı’dan farklı […]...

OĞUZ KAZIM ATOK

(1912-1980) Şâir. Erzincan’da doğdu. Halıcıoğlu Askerî Lisesi, Harb Okulu ve Harb Akademisrnı bitirdi (1938). Askerî valilik, tü­men komutanlığı yaptı. Generallikten emekli oldu. Cumhuriyet dönemi şairlerindendir. Şiirleri 1927 yılından itibaren Millî Mecmua, İçtihat, Ülkü, Yücel, Varlık ve Türk Ditı dergilerinde çıktı. Şiir kitapları: 1. Atatürk Sendeniz (1959, 1969), 2. Duşlu Düzen (1962), 3. 24’Ün İçi (1973). […]...

NEVİ-ZADE ATAYİ

NEV’Î-ZÂDE ÂTÂYΠ (1583- 10.1.1635)  40 Dîvan ve mesnevi şâiri. İstanbul’da doğdu. Babası, XVI’-ıncı asrın âlim ve şâirlerinden olan Nev’î’dir. Asıl adı Atâul-lah’tır. Başta babası olmak üzere devrinin ileri gelen bilgin­lerinden ders alarak medreseyi bitirdi (1603). Müderris oldu (1605). Rumeli illerinde kadılık yaptı. Usküp kadısı iken azle­dilince (1634) İstanbul’a döndü ve bir yıl sonra Öldü, Şeyh Vefa […]...

ATAYİ

(?-1437) Dîvan şâiri. Asıl adı Ali Çelebi olan Atâyî, Yıldırım Baye-zid’in vezirlerinden Edirneli İvaz Paşa’nın oğludur. Hayâtı hakkında geniş bilgi yoktur. Şeyhî ile Ahmed Paşa arasında yetişen dîvan şâirlerinin en iyisidir. Şiirleri nazım tekniği açısından oldukça başarılı­dır. Sultan II. Murad’a sunduğu “güneş” redifli kasidesi çok meşhur olmuş ve Ahmed Paşa tarafından da tanzir edilmiş­tir. Duygulu […]...

CAHİT ATAY

(1925- ) Oyun yazarı. Çorum’da doğdu. Lisede Öğrenimini tamamlayamadan okuldan ayrıldı. Köy öğretmenliği, meteoroloji memurluğu yaptı. Gezici tiyatro topluluklarında çalıştı. De-sinatörlük görevinden emekli oldu. İzmir’e yerleşti. Günümüz oyun yazarlarındandır. Oyunlarının konularını Anadolu köy ve kasaba hayâtından alır. Oynanış yıllarına göre eserleri: 1. Pervaneler (1959), 2. Pu­suda (1961), 3. Sahildeki Kanepe (1961), 4. Hamdi ve Hamdi […]...

SELAHATTİN ENİS ATABEYOĞLU

(1892-1942) Roman ve hikayeci. Antalya’da doğdu. Gürcistan Atabek hanedanı soyundan Jandarma Albayı Ahmed Enis Bey’in oğludur. Babasının görevi sebebiyle, çocukluk yılları Ana­dolu’nun çeşitli şehirlerinde geçti. Hukuk Fakültesi’nde öğ­renci iken I. Dünya Savaşı çıkınca eğitimini yarıda bırakıp yedeksubay olarak savaşa katıldı. Ayan Meclisi kâtipliği Denizyolları müfettişliği, yazı işleri ve yayın şefliği yaptı. İs­tanbul’da öidü. Feriköy Mezarlığı’na […]...