Atatürk’ün Hayatı Kısaca Özet
Ailesi
Eğer Atatürk’ün hayatı hakkında kısaca özet bilgi vermek istiyorsak, 1881 yılında bugünkü Yunanistan sınırları içindeki Selanik kentinde doğan Mustafa Kemal’i anlatmalıyız. Babası Ali Rıza Efendi ve annesi Zübeyde Hanım’dı. Atatürk’ün ailesi, Anadolu’dan Makedonya bölgesine yerleştirilen Türkmenlerden gelmektedir. Ali Rıza Efendi, Kızıl Hafız olarak bilinen Hafız Ahmet’in oğlu iken, Zübeyde Hanım Feyzullah Ağa’nın kızı ve Sofuzadeler ailesine mensuptu.
İnsanlık Tarihinin En Büyük Önderi Yetişiyor
Eğitim Yaşamı
İlköğrenimine mahalle mektebinde başlayan Mustafa Kemal, daha sonra Şemsi Efendi İlkokulu’na kaydolmuştur. Selanik Mülkiye Rüştiyesi’nde okula devam eden Mustafa Kemal, Kaymak Hafız adlı öğretmeninin kötü muamelesi nedeniyle okulu bırakmak zorunda kalmıştır. Daha sonra Selanik Askeri Rüştiyesi’ne gitmiş ve 1896 yılında mezun olmuştur. Askeri idadi sınavlarına giren Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisi’ni kazanarak eğitimine orada devam etmiştir.
Mustafa Kemal, eğitim hayatına İstanbul’da Harp Okulu’nda 13 Mart 1899’da başlamıştır. Harp Okulu’ndaki dönem arkadaşları arasında Ali Fuat Cebesoy, Kazım Karabekir, Refet Bele, Cafer Tayyar ve Nuri Conker gibi ünlü subaylar yer almaktadır. Harp Okulu’nu bitirerek Teğmen rütbesi alan Mustafa Kemal, aynı yıl İstanbul Harp Akademisi’nde öğrenimine devam etmiştir. 1905 yılında Akademiden Kurmay Yüzbaşı olarak mezun olan Mustafa Kemal, askerlik görevine başlamıştır.
Mustafa Kemal’in fikir hayatını etkileyen faktörler arasında Selanik, Manastır, İstanbul, Şam ve Sofya şehirlerinin kozmopolitik yapısı yer almaktadır. Bu şehirlerdeki yaşam tarzı ve kültürel farklılıklar, Mustafa Kemal’in düşünce dünyasını şekillendirmiştir. Mustafa Kemal’in en çok okuduğu ve etkilendiği yazar ve düşünürler arasında Ziya Gökalp, Namık Kemal, Mehmet Emin Yurdakul ve Tevfik Fikret gibi isimler yer almaktadır.
Namık Kemal’e “Türk ulusunun yüzyıllardan beri beklediği ses” diyerek övgüsünü sunan Mustafa Kemal, Tevfik Fikret’in inkılapçı ruhunun gelişmesinde önemli bir rol oynadığını belirtmiştir. Ayrıca milli şair olarak kalbinde özel bir yeri olan Mehmet Emin Yurdakul’u da sık sık anmıştır.
Atatürk’ün Eserleri: Nutuk (söylev), Medeni Bilgiler (hukuk), Geometri (ders kitabı)…
Atatürk’ün hayatı ile ilgili ödevi PDF olarak indir
Mustafa Kemal Atatürk’ün Hayatı Hakkında Geniş Detaylı Bilgi
Mustafa Kemal’in Doğumu ve Ailesi
Mustafa Kemal, 1881 senesinde Yunanistan’ın Selanik kentinde (o zamanlar Osmanlı topraklarında idi) doğdu. Babasının ismi Ali Rıza Efendi, annesinin ise Zübeyde Hanımefendi. Osmanlı İmparatorluğu zamanında nüfus kayıtları düzenli olarak tutulmadığı için doğum günü kesin olarak belli değildir. İlerleyen zamanlarda ona doğum tarihi sorulduğu zaman ” Neden 19 mayıs 1881 olmasın” cevabını vermiştir.
Mustafa’nın babası, gümrük memuru olarak çalışıyordu, ancak daha sonra bu görevinden ayrılarak kereste ticaretine başladı. Aileleri orta halli olmasına rağmen mutlu ve düzenli bir aile ortamı vardı. Mustafa, Osmanlı tarihinde önemli olayların yaşandığı Trakya’nın merkezi Selanik’te büyüdü. Bu bölge, ekonomik, siyasi ve kültürel açıdan yakın ülkelerin etkisinde kalmış ve bu nedenle oldukça çeşitli bir yapıya sahipti.
Osmanlı’ya karşı Hristiyan toplumların ayaklanmaları ve büyük devletlerin yayılma ve nüfuz politikaları, en çok burada etkisini gösteriyordu ve bu durum onu derinden etkiliyordu. Bu olayların burada gerçekleşmesi, ileride ülkenin geleceğiyle ilgili kararlar alırken daha gerçekçi ve duyarlı bir yaklaşım sergilemesine yardımcı oldu.
Atatürk’ün okula başlaması, aile arasında farklı görüşlere neden oldu. Mustafa’nın annesi onu mahalle mektebine göndermek istiyordu, ancak babası onun daha modern yöntemlerle eğitim alabileceği bir okula gitmesi gerektiğini düşünüyordu. Ancak babası, annesini de üzmek istemiyordu. Sonunda, görüş ayrılığı çözüme kavuştu ve Mustafa ilk olarak annesinin isteği doğrultusunda mahalle mektebine kaydedildi. Daha sonra bu okuldan ayrılarak Şemsi Efendi İlkokulu’na kaydoldu. Ali Rıza Efendi’nin ölümü, aileyi zor bir durumda bıraktı.
Asker Mustafa Kemal
Erkek kardeşinin yanında çiftlik işleten Zübeyde Hanımefendi, çocuklarıyla birlikte yaşamaya başladı. Mustafa’nın okulda geri kalması, annesini oldukça endişelendiriyordu, bu yüzden aile Selanik’e geri döndü. Mustafa, Selanik Mülkiye Rüştiyesi’ne kaydoldu, ancak asker olmak istediği için okulu yarıda bıraktı. Daha sonra, annesinden habersiz olarak askeri rüştiyenin sınavlarına girdi ve kazandı. Annesi, sonunda Mustafa’nın isteğine saygı duyarak onun askeri okula gitmesine izin verdi.
Mustafa’nın yetişmesinde ve düşünsel gelişiminde, Selanik Askeri Rüştiyesi oldukça önemli bir yer tutar. Burada, yetenekleri ve zekası ile öğretmenlerinin ve arkadaşlarının takdirini kazanır. Matematik öğretmeni ona şöyle seslenir: “Adın Mustafa, ama sen gerçekten özel bir öğrencisin. Bundan sonra senin adın Mustafa Kemal olsun.” Mustafa Kemal, kendisinin sınıf arkadaşlarının karşısında gururla onurlandırılmasından dolayı mutlu olur. Türk tarihinin onur sayfalarına geçecek “Kemal” adı, bu şekilde verilmiştir.
Mustafa Kemal, Askeri Rüştiye’yi tamamladıktan sonra Manastır Askeri Lisesi’ne kaydoldu. Aynı zamanda Fransızcasını geliştirmek için başka bir okula devam etti. Manastır Askeri Lisesi’ni başarıyla tamamladıktan sonra Harp Okulu’nda eğitimine devam etti. Harp Okulu’nu da üstün başarıyla bitirdikten sonra Harp Akademisi’ne girdi ve 1905 yılında kurmay yüzbaşı rütbesiyle orduda göreve başladı. Mustafa Kemal, üstün bir asker ve nadir yetişen bir komutandı.
“Mustafa Kemal’in ilk askeri başarısı” Trablusgarp’ta gerçekleşti. Balkan Savaşı, Birinci Dünya Savaşı, Çanakkale Savaşı, Kafkasya’daki görevleri ve Kurtuluş Savaşı sırasında gösterdiği üstün liderlik ve başarılar, Türk tarihinin en parlak sayfalarında yer almaktadır. Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte, 29 Ekim 1923’te TBMM tarafından Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı seçildi.
Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatı, Türk ulusuna nasıl hareket etmesi gerektiğini gösteren Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Devletçilik, Laiklik ve İnkılapçılık ilkeleri ile dolu geçmiştir. Atatürk, üstlendiği görevler ve elde ettiği başarılar sayesinde askerlik dehasını sergilemiştir. Özellikle Kurtuluş Savaşı döneminde başkumandan olarak Sakarya ve Dumlupınar savaşlarında kazandığı zaferler, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu sağlamıştır. Atatürk, kurduğu Türk devletini en iyi şekilde yöneterek, ülkenin gelişmesine büyük katkıda bulunmuştur.
Cumhuriyet ve Atatürk
Atatürk’ün hedefi, demokratik, laik ve özgür bir cumhuriyet yönetimi oluşturmak ve Osmanlı İmparatorluğu döneminde Türk ulusunu çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmaktı. Bu nedenle Atatürk, çağdaşlaşma ve modernleşme için bir dizi devrim başlattı. Laikliği Türk ulusunun öncelikli hedefi olarak belirleyen Atatürk, bu hedefine ulaştı. Atatürk, son yıllarında ve ölümüne kadar Türk ulusunu ve Türkiye Cumhuriyeti’ni ileriye taşımak için çaba gösterdi ve Atatürk İnkılapları ve Atatürk İlkeleri ile bunu başardı. Atatürk, hayata gözlerini 10 Kasım 1938’de kapattı ve Türk halkının kalbinde sonsuza kadar yaşayacak.
Atatürk’ün Fikir Hayatı
Atatürk, kendi yetişme tarzı, öğrenim hayatı ve sosyal çevresinin etkisiyle okumaya çok teşvik edilmiştir ve hayatının her döneminde kitaplar en değerli varlığıdır. Atatürk, ilim ve fenin rehberlik edeceğini savunmuş ve her zaman entelektüel tartışmalardan ve fikir hareketlerinden faydalanmıştır. Atatürk’ün etrafında toplanmalar çok çeşitlidir ve genellikle belirli konular üzerinde konuşulur veya çalışılır.
Atatürk’ün hayatı, memleket içi seyahatlerinde de entelektüel tartışmalar yapmayı ve yeni konular üzerinde tetkikler yapmayı severdi. Atatürk, başka mesleklerle de ilgilenerek okumayı teşvik etmiştir ve örnek olarak diş hekimi ile yaptığı bir sohbet anlatılmaktadır. Atatürk, motor ile yaptığı Boğaz gezintilerinde de kitaplar veya konular üzerinde konuşulur ve herkesin bir şeyler öğrendiği tartışmalar yapılırdı.
Atatürk’ün akşam toplantılarına, Ankara’da bulunduğu zaman genel sekreter ve bazı bakanlar da katılırdı. Atatürk, akşam yemeğinde kimlerin olacağı listesini başyavere verir ve genellikle aydın kişileri davet ederdi. Kitabın yazarı, Ankara Musiki Muallim Mektebi’nde yurt bilgisi ve tarih dersleri verirken, Atatürk’ün kendisine Fransız lisesinde okuduğu bir kitaptan tercümeler yapmasını istediğini ve bazı konuları bizzat yazdığını söylüyor.
Atatürk’ün hayatı boyunca bu konulara ilgisi olduğu için genel sekreteri araştırarak Almancadan tercümeler yaptırmıştı. Kitabın yazarı, yurt bilgisi derslerini bu yeni incelemelere göre veriyordu. Okulda kız ve erkek öğrenciler beraber okuyorlardı.
Bir öğretmen, Belediye Kanunu’na göre seçim tatbikatı yaparken, erkek öğrencisinin kadınların seçim hakları olmadığına dair itirazı üzerine kadın hakları konusunda çalışmaya teşvik edildi. Aynı gün, Atatürk’e ve İçişleri Bakanı Şükrü Kaya’ya Türk kadınlarının seçim hakkından mahrum olmalarından duyduğu üzüntüyü anlattı ve Atatürk, diğer ülkelerde bu konunun nasıl ele alındığını araştırmasını önerdi. Konu daha sonra TBBM’ye taşındı ve 20 Mart 1929’da İsmet İnönü imzasıyla hükümet teklifi olarak sunuldu.
164 maddeli Belediye Kanunu, kadınlara da rey verme ve seçme hakkı vererek 3 Nisan 1930’da kabul edildi. Ders programında yer alan diğer konular da benzer şekilde hazırlanır, Atatürk’ün toplantılarında tartışılırdı. Kara tahta yemek odasında yapılan konuşmalar Atatürk veya bir arkadaşı tarafından yönetilir ve notlar alınırdı. Devlet adamları, kanunlar ve günün ihtiyaçları hakkında konuşulurken, siyasi olaylar, memleket meseleleri ve tarihi konular da ele alınırdı.
