Terkib-i Bent Nedir
Bentlerle kurulan uzun bir nazım biçimidir. Yaşamdan, talihten şikayet; felsefi düşünceler, dini, tasavvufi konular ve toplumsal yergilerin işlendiği şiirlerdir. En az beş en fazla on bentten oluşur. Aruz ölçüsüyle yazılır.
Her bent de beş ile on beyitten oluşur. Bentlerin kafiye düzeni gazele benzer. Her bendin (terkib-hane, kıta) sonunda vasıta beyiti denen bir beyit vardır. Vasıta beyiti her hanenin sonunda değişir. Eğer değişmiyorsa terciibent olur.
Kimin Eseri
Terkibibent birine ait bir eser değildir ancak edebiyatımızda Bağdatlı Ruhi ve Ziya Paşa bu türün ......
Eleştiri (Tenkit) Hakkında Geniş Detaylı Bilgi
Türk edebiyatı, dünya edebiyatı gibi tenkit konusuna büyük önem vermektedir. Bilge Ercilasun, Türk edebiyatında tenkit konusuyla ilgili ilk çalışmaları yapan kişidir ve kitapları ile makaleleri önemli bir boşluğu doldurmuştur. Ancak, ne yazık ki bu alanda yeterince çalışma yapılmamıştır. Tarihin derinliklerinde, insanlar birbirlerini eleştirmiş, tenkit etmiş ve hatta hicvetmişlerdir. Bu nedenle, tenkit yapmak veya eleştiri yapmak, insanların hayatlarında önemli bir rol oynamaktadır.
Türk edebiyatı, tarihi boyunca tenkit konusuna özellikle büyük bir önem vermiştir. Bilge Ercilasun'un Türk edebiyatında ......
Fıkra Nedir? Fıkra Hakkında Kısaca Özet Bilgi
Halk edebiyatında Fıkralar, kıssadan hisse anlayışına göre söylenmiş, genellikle gerçek olaylardan hareket ederek ders vermeyi amaçlayan kısa mizahi hikayelerdir. Fıkralardaki amaç okuyucuyu düşündürmek ona ders vermektir. Nasreddin Hoca, İncili Çavuş, Bekri Mustafa gibi belli isimler dışında fıkraların kahramanları molla, imam, derviş, Bektaşi, muhtar, bakkal gibi toplumun her kesiminden insanlardır.
Politika, ekonomi, spor, sanat-edebiyat gibi alanlarda yazılabilir. Gazete ve dergilerin belli sütunlarında "güncel" siyasal ve toplumsal olaylar yorumlanır. Fıkrada yazar, nesnel olmak zorunda değildir. Düşüncesinde kanıtlama ......
Avrupa’da 16. yüzyılın ikinci yarısında Montaigne’in yazılarıyla ortaya çıkan deneme türü, Türk edebiyatına Tanzimat’tan sonra girmiştir ancak bu dönem yazarları makale, sohbet gibi yazı türlerinden sıyrılıp tam anlamıyla denemeye yönelememişlerdir. Denemenin gerektirdiği bireysel ve özgür tutum Servetifünun edebiyatında oluşmaya başlamıştır. Yeni Türk edebiyatında Cenap Şahabettin, Ahmet Rasim, Ahmet Haşim ve Yahya Kemal Beyatlı ilk deneme yazarları olarak değerlendirilebilir. Deneme türü, Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatı döneminde olgun örneklerin verilmesiyle gelişmeye başlar.
Ahmet Haşim’in Bize Göre (1928) ve Reşat Nuri Güntekin’in Anadolu Notları ......
Sohbet (söyleşi) Nedir?
Çoğunlukla gazete ve dergilerde yayımlanan, güncel olayların, edebiyat kültür ve sanat hayatındaki gelişmelerin fazla derine inilmeden, içten bir dille, okuyucuyla karşılıklı konuşma havasında işlendiği yazı türüne sohbet denir.. Sohbet türünde yazar, kişisel düşüncelerini kanıtlama ihtiyacı duymaz. Mizahi fıkralardan, atasözlerinden yararlanabilir; anekdotlara ve şiirlere yer verebilir. Kendine ya da okuruna yönelttiği sorulara cevaplar vererek canlı ve akıcı bir üslup yakalayabilir:
“Biri yer, biri bakar, kıyamet ondan kopar.” derlerse inanın. Bize hayır ve mürüvvet hususunda eksiklik geldiği günden beri açlığı hatırımızdan ......
Türk Tiyatrosu aslında, Türklerin Asya'da yaşadıkları dönemlerin bazı törenlerinde ilkel taklit gösterileriyle başlayan tiyatrodur. Türkler'in Anadolu'yu fethetmeleri, İstanbul'u almaları ve İstanbul’u başkent yapmaları ile tiyatro sanatının gelişmesi daha da hızlanmıştır. Türk Tiyatrosunun gelişmesiyle birlikte, tiyatromuz geleneksel tiyatro ve batı etkisi altında gelişen tiyatro olarak iki ana gruba ayrılmıştır.
Türk Tiyatrosunun Tarihi Gelişimi
Tanzimat dönemi, Türk edebiyatı ve tiyatrosu için önemli bir dönemdir. Bu dönemde, Batı'nın etkisi altında kalan Osmanlı İmparatorluğu, modernleşme çabaları kapsamında edebiyat ve tiyatro alanlarında da yenilikler yapmaya başlamıştır.
Tanzimat tiyatrosu, ......
Modern Türk Tiyatrosu Tarihsel Gelişimi
Modern Tiyatronun Kökeni, Doğuşu ve Başlangıcı
Modern Türk tiyatrosu, diğer Modern Dönem tiyatroları gibi büyük ölçüde Batı tiyatrosunun etkisinde şekillenmiştir. Batı edebiyatı tiyatrosunun özellikleri ve teknikleri, Türk tiyatrosunun gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. Günümüzde Türkiye'de ve dünyada tiyatro ve drama dediğimizde, Batı tiyatrosundan esinlenilerek oluşturulan ya da Batı tiyatrosundan tamamen alınan sahne sanatı akla gelmektedir. Bu sahne sanatı; metin, sahne, dekor, bina, dramatik örgünün nitelikleri, eserin sahnelenmesi vb. bakımlardan Batı tiyatrosunun etkisinde şekillenmiştir ve gelişmiştir. Türk modern ......
Bir edebi tür olarak roman nedir?
Yaşanmış veya yaşanma olasılığı bulunan olayları mekan ve zamana bağlayarak anlatan yazı türüdür. Öykülerden daha oylumlu olan bu yazı türünde insan yaşamı genişliğine ve derinliğine işlenir.
Boyutları elverişli olduğu için, olaylar ayrıntısıyla işlenebilir; kişilikler çevre ve doğa ilişkileri de göz önüne alınarak kapsamlı olarak çizilebilir Romanda bir ana olay ile ana olaya bağlı olaylar dizisi vardır. Ögeleri açısından roman ile öykü arasında fark yoktur. Romanda da anlatıcı, olay, kişi, yer ve zaman öğeleri vardır. Ancak bu ......
Köy Seyirlik Oyunları Nedir Nasıl Oynanır
Köy seyirlik oyunları düğünlerde, bayramlarda ya da yılın belirli günlerinde köylülerimizin, genellikle “oyun yapma”, “oyun çıkarma” adı altında bereket, bolluk, sağlık ve yeni yılı karşılamak amacıyla oynadığı törensel içerikli oyunlardır.
Nasıl Oynanır
Köy seyirlik oyunları, genellikle köylerde veya küçük yerleşim yerlerinde topluluk etkinlikleri olarak oynanır. Köy seyirlik oyunları, genellikle açık havada oynanır ve seyirciler için basit bir platform veya sahne yapılır. Oyunlar, genellikle yerel halkın yaşam tarzını, geleneklerini ve kültürünü yansıtır ve buna uygun olarak sahnelenir. Oyunların ......
A. Roman Yazma Tür ve Tekniklerini Tanıma
Bu yazımızda, daha önce incelediğiniz romanlardan herhangi biri üzerine tanıtma-değerlendirme yazısı kaleme alacaksınız. Aşağıda verilen bilgileri takip ederek kendi tanıtma-değerlendirme yazınızı hazırlayabilirsiniz.
Roman Yazma Adımları
Roman yazmak, hayal gücü ve yaratıcılık gerektiren bir süreçtir. İşte roman yazarken dikkate almanız gereken bazı adımlar:
Konu Belirleme: İlk adım, yazacağınız romanın konusunu belirlemektir. Konunuzun sizi heyecanlandırması ve ilginizi çekmesi önemlidir. Konuyu belirledikten sonra, ana karakterlerinizi ve hikayenizi geliştirmeye başlayabilirsiniz.
Karakterler Oluşturma: Romanınızdaki karakterler, hikayenizin can damarını oluşturur. Ana karakterlerinizi, ......
Meddah Nedir Ne demektir Kısaca Özet Bilgi
Tek kişilik gösteridir. Meddah, öyküler anlatırken, öykülerde yer alan kişilerin de taklitlerini yapar. Olabildiğince, onların kılığına bürünür. Anlattığı öykülerinde konuşma dili kullanılır. Anlatımı nesir şeklindedir. Konuları normal kişilerin başından geçen olaylardır. Anlatıcı, hikayesini anlatmak için dinleyicilerden daha yüksek bir yere konmuş sandalyeye oturur, eline bir uzun bir baston alır, omzuna da büyükçe bir mendil koyar. Hemen ardından ses ve şive taklitlerine dayalı hikayesini anlatmaya başlar.
Meddahlar, hikayeler anlatarak ve karakterleri canlandırarak bir sahne performansı sergilerler. ......
Ortaoyunu Nedir Tanımı Hakkında Kısaca Bilgi
Ortaoyunu, çevresi izleyicilerle kuşatılmış ve sahne olarak kabul edilen bir alanda oynanan bir güldürü oyunudur. Bu oyun da birçok yönden Karagöz'e benzer. Bu oyun, genellikle kısa bir konuya dayalı, mizahi ve danslı bir tiyatro türüdür. Ortaoyunu, genellikle tek bir sahnede, ortada yer alan bir direk veya çember çevresinde oynanır. Ortaoyunu, genellikle iki ana karakter üzerine kuruludur: Kavuklu, kıvrak zekası ve mizah anlayışıyla bilinen bir tiplemeyken, Pişekar ise daha düşünceli ve iyi niyetli bir karakter olarak ......
Tiyatro Nedir Tiyatro Hakkında Kısaca Özet Bilgi
Tiyatro, sahnede canlı performansların sergilendiği, izleyicilerin önünde yapılan sanatsal bir etkinliktir. Genellikle bir senaryo veya oyun metni üzerine kurulu olan tiyatro eserleri, profesyonel ya da amatör oyuncular tarafından canlandırılır.
Tiyatro, hem eğitim hem de eğlence amaçlı kullanılan bir sanat formudur. Tiyatro oyunları, insanların toplumsal, siyasi, tarihi ve psikolojik konuları ele alarak tartışmalarına ve anlamalarına yardımcı olur. Ayrıca, tiyatro, oyuncuların performans yeteneklerini geliştirmelerine, duygusal zekalarını artırmalarına ve kendilerini ifade etmelerine yardımcı olur. Dünya çapında birçok kültürde ve ......
Küçürek Hikaye (Minimal Öykü) Nedir Tanımı Hakkında Kısaca Özet Bilgi
Son yıllarda popüler olan bu edebi tür, genellikle kısa ve öz anlatımı ile tanınır. Küçürek öyküde anlatılan olaylar genellikle basit ve sıradan, ancak yazarın anlatımı ile anlam kazanır. Küçürek hikayelerinde yazar, okuyucuyu sadece hikayenin özüne odaklamak ister. Olay örgüsü çok fazla gelişmez ve karakterlerin özellikleri de ayrıntılı bir şekilde açıklanmaz. Bunun yerine, yazar, öyküyü kısa, öz ve anlamlı bir şekilde anlatmaya çalışır.
Minimal öykü, genellikle toplumsal ve insani konuları ele alır. Kırsal ......
Geleneksel Türk Tiyatrosunun Kökeni Doğuşu, Ortaya Çıkışı
Geleneksel Türk Tiyatrosu, Türk kültürünün bir parçası olarak tarihi köklere sahip olan bir tiyatro türüdür. Türk tiyatrosu, İslam öncesi dönemde de var olmasına rağmen, özellikle Osmanlı İmparatorluğu döneminde gelişti ve zengin bir kültürel miras olarak günümüze kadar ulaştı.
Türk tiyatrosunun kökenleri, Türk kültürünün İslam öncesi dönemine kadar uzanmaktadır. Orta Asya'da Türk boylarının yaşadığı dönemde, halkın kültürel yaşamında törenler, şölenler, düğünler ve kutlamalar gibi pek çok etkinlikte müzik ve dans önemli bir rol oynuyordu. Bu etkinliklerde, ......
Gezilen, yaşanan, görülen yerlerin okuyucuya İlgi çekici gelebilecek yönlerinin anlatıldığı yazılardır. Divan edebiyatında "seyahatname" sözcüğüyle karşılanan gezi yazısı, sıradan gözlemleri kapsamaz. Yazar, güçlü bir gözlem gücüyle bir yerin doğa güzelliklerini, gelenek ve görenekleri, yaşayış özelliklerini yansıtır. Bu ürünler başta toplumbilim olmak üzere; tarih, coğrafya ve folklar gibi toplumsal bilimlere kaynak oluşturur. Servet-i Fünûn, edebiyatta sansürün yaygın olduğu bir dönemdir. Bu dönemde seyahat özgürlüğü de kısıtlanmıştır. Bu nedenle Servet-i Fünun Edebiyatı’nda gezi yazısı türü pek gelişmemiştir. Servetifünûn Dönemi’nde gezi türünde Ahmet ......
HALK HİKÂYELERİ
Halk Hikayeleri ile ilgili Kısaca Bilgi
Bir ulusun tüm bireylerinin hissedebileceği duygularını dile getiren, anlatma esasına dayalı nesilden nesile ulaştırılan uzunca öykülerdir. Halk ozanları tarafından diyar diyar gezilerek anlatılan halk hikayeleri, manzum ve mensur (nazım-nesir) karışık olarak anlatılıp sonraki asırlarda yazıya geçirilen ve zamanla anonimleşen (ilk söyleyeni belli olmayıp halkın ortak ürünü olan) ürünlerdir. Olaylar, nesirle; duygular, nazımla ifade edilir. Halk hikayeleri, destandan modern hikayeye geçişi sağlayan köprü niteliğindedir ki bu köprünün ilk ayağı Dede Korkut Hikayeleredir.
Halk Hikayeleri ile ilgili ......
Masal kişileri olağanüstü özellikler taşıyan, hayal öğesi ağır basan hikayelerdir. Masal kişileri gerçek yaşamda rastlanan kişilerin dışında cin, peri, cadı, dev, ejderha gibi olağanüstü varlıklardır. Masallarda olayın geçtiği yer ve zaman belirsizdir. Masallar dini özellikler taşımaz. Eğitici yanı olan masalların anlatımında iç kafiye sanatına (seci) yer verilir tekerlemeler önemli yer tutar. Genellikle “Bir varmış bir yokmuş ya da Evvel zaman içinde, kalbur saman
içinde” şeklinde başlar
Olağanüstü kişi ve olaylar yer alır. Yer ve zaman kavramı belli değildir. Eğitici nitelik taşır. -Miş'li ......
Bir edebî tür olarak hatıra (anı), toplumca tanınmış ve alanlarında isimleri duyulmuş kişilerin geçmişte yaşadıkları ya da şahit oldukları olayları, durumları anlattıkları yazı türüdür. Anılar yaşanabilecek olanı değil, yaşanmış olanı anlatan yazı türleri olduğundan gerçeğe dayalıdır. Bu yönüyle anılar yaşandığı dönemin ekonomik, toplumsal, siyasal, kültürel ve tarihî yapısını yansıtan birer belge niteliği taşır. Anı, insanın tanınma, unutulmaya karşı bir önlem alma, unutamadığı anları paylaşarak yaşatma, ardında iz bırakma, ders alma-verme vb. gereksinimlerinden doğmuştur. İnsanın yaşadıklarını hatırlama özelliği ile hatırladıklarını çocuklarına, ......
Duygu, düşünce ve hayallerin genellikle imge ve ahenk unsurları kullanılarak dizeler hâlinde anlatıldığı edebî türe şiir denir.
Şiir ile Manzuma farkı
Şiir ile manzume sık sık birbiriyle karıştırılmaktadır. Manzume, “ölçülü düzenlenmiş söz” demektir. Biçim bakımından şiire benzer ama tema ve temayı işleyiş bakımından şiirden farklıdır.
Manzumeler;
Ölçülü ve uyaklı manzum parçalardır.
Öğretici konular ve akılda kolay kalması istenen düşünceler bu nazım şekliyle yazılır.
Estetik kaygı taşımazlar.
Çağrışım yönü ve imgeleme zayıftır.
Manzum hikâyeler birer manzumedir.
Manzum Hikâye:
Toplumu ilgilendiren olaylar işlenir.
Mensur hikâyelerdeki gibi olay, yer, zaman, kahramanlar vardır.
Daha çok ders ......