Öykünün dokusu içinde yer alan öğeler dört öbekte toplanabilir. a) Öyküde (hikayede) Olay ve Durum : Yazarın öyküde anlattıklarına olay ve durum denir. İnsan yaşamıyla ilgili her konu bir olaydır. Öyküdeki her olay, insanın eyleme dönüşmüş tutkuları, özlemleri, düşleri veya istekleridir. Öyküde her olay giderek bir soruna dönüşür; yazar okuyucunun ilgisini bu sorun üzerinde odaklaştırmaya […]...
T.S.ELIOT (1888-1965) Çağdaş Amerikan edebiyatının en ünlü yazarlarındandır. Şiir, tiyatro, eleştiri türündeki eserleriyle tanınmıştır. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Fransa ve Almanya’da felsefe ve edebiyat okumuş, İngiltere’de Yunan felsefesiyle uğramış, 1927’de İngiliz vatandaşlığına geçmiştir. Eliot, kendini edebiyatta klasik; politikada krallık taraftarı; inançta ise Anglo-Katolik olarak tanıtır. Şiirde sınırlı temaları işleyen sanatçı, eleştiri dalındaki eseriyle 1948 Nobel […]...
İngiliz edebiyatının olduğu kadar, dünya edebiyatının da en büyük tiyatro yazarıdır. Dram ve komedya türlerinde yapıtlar yazmıştır. William Shakespeare bu yapıtlarında şiir ve düzyazıyı bir arada kullanmıştır. Oyunlarının tümünü beş perde üzerinden tasarlamıştır. Yapıtlarında insanın hırs ve tutkularını, duygu ve düşüncelerini başarıyla anlatmıştır. Ölümsüz karakterler yaratan Shakespeare, insanın iç dünyasını olanca derinliğiyle betimlemiştir. William Shakespeare […]...
Jean Paul SARTRE (1905 -1980) Egzistansiyalizm (varoluşçuluk) akımının edebiyattaki en ünlü temsilcisidir. Çağımızın ana sorunları üzerine görüş bildiren, bunları tartışan, özgürlük düşkünü bir sanatçıdır. Felsefeyle de uğraşmıştır. J.P. Sartre, insanın kendi değerlerini kendisinin yaratacağını söyler ve insanın kendi seçimiyle var olduğunu savunur. Deneme, hikaye, roman ve oyun türünde eserler vermiştir. En ünlü eserleri şunlardır: Duvar […]...
JULES VERNES (1828 -1905) 19. yüzyılda bilimkurgu romanları yazmış bir sanatçıdır. Zamanındaki bilimsel buluşlardan ve icatlardan esinlenerek, hayali olayları anlatan romanlar yazmıştır. J. Vernes, daha insanoğlunun ay’a gitmeyi hayâl bile etmediği bir dönemde “Aya Yolculuk” adlı romanını yazmış, denizaltının icat olunmadığı bir zamanda roman kahramanlarını denizler altında dolaştırmıştır. Jules Vernes’in eserleri özellikle çocuklar tarafından bütün […]...
Klasik Fransız edebiyatının önemli sanatçılarındandır. Portre (insanları fiziksel, ruhsal yönleriyle anlatan yazı) türünde çok başarılı olmuştur. Kusursuz bir üslupla yazmış, biçim olgunluğuna büyük önem vermiştir. Amacı, insanları daha iyi hâle getirmektir. En önemli eseri Karakterler adını taşır....
Rönesans devrinde, destan türünün en başarılı sanatçılanndandır. Eserlerinin konularını Ortaçağ’dan almakla birlikte, biçimsel açıdan Homeros’u taklit etmiştir. En önemli eseri, I. Haçlı Seferi’nde Kudüs’ün alınışını anlatan Kurtarılmış Kudüs adlı yapay destandır....
İlk büyük komedya şairidir.Eserlerinde devrin tanınmış kişilerini ve bazı toplum olaylarını yermiştir. Bu eserlerde kaba şakalar, küfürler, argo sözler… bolca yer alır. Atina’da sahnelenen Kadınların Savaşı: Lisistrata adlı oyununda, kocaları savaşa giden kadınlar, savaşı durdurmak amacıyla kocalarına karşı savaş ilan ederler. İlk kez M.Ö. 423’te sahnelenen Bulutlar oyununda ise Aristofanis, düşünür Sokrates’i alaya alır. Aristofanis […]...
Hesiodos, Didaktik şiir türünün kurucusudur. Yunanistan’ın Boiotia’nın Askra şehrinde yaşamıştır. Hikayeye göre, Helikon yamaçlarında koyun güderken musalar, yani ilham perileri ona şairlik bağışlamışlardır. Nerede öldüğü belli değildir. Yunan insanını şiir yoluyla eğitmeye çalışmıştır. Köy yaşamını ve insanların günlük işlerini anlatan ilk şairdir. Hesiodos‘un en önemli eseri İşler ve Günler’dir. Yunan mitolojisi ve Yunan çiftlik hayatı üzerine […]...
Ünlü Yunan tarihçi Homeros’un büyük iki lirik destanından biri. Odyssey’de zeki kahraman Odysseus’un Truva savaşı sonrası ülkesine dönüşü sırasında karşılaştığı olaylar anlatılır, bu olaylar insanlara özgü tanrılarda olmayan zayıf yönler çerçevesinde anlatıldığı için bir bakıma Yunan mitolojisinde insanlığın öyküsü olarak da yorumlanır. Odissea’nın M.Ö. 800 ila 600 yılları arasında yazıldığı düşünülmektedir. Manzum eser İlyada’nın devamı […]...
Şiir ya da düzyazıda ahengi sağlamak amacıyla aynı seslerin yinelenmesidir. Bir başka tanım ise: Düzyazıda, şiirde ahenk oluşturmak amacıyla aynı hecenin veya sesin tekrar edilmesine aliterasyon denir. Aşağıdaki aliterasyon örneklerine göz atalım: Eylülde melul olduğu gönül soldu da lale Bir kâküle meyletti gönül geldi bu hale Bu parçada “l” sesi yinelenmiştir. Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında […]...
İçinde “b, p, f, m, v” gibi dudak ünsüzleri bulunmayan sözcüklerle yazılan şiire lebdeğmez denir. Lebdeğmez sanatına uygun şiir söyleme Halk edebiyatında saz şairleri arasında daha yaygındır. Âşıklar söylenen sözden alırsa İnsanlar içinde hastan sayılır Hakikat dersini özden alırsa Yaratan Tanrı’ya dosttan sayılır (Selmani) Söz Sanatları (Edebi Sanatlar) ‘ a Dönmek için TIKLAYIN...
Bir dize veya cümle içerisindeki kelimeleri ters çevirerek söylemeye akis diğer bir adıyla yansıma denir. * Her inişin bir yokuşu, her yokuşun bir inişi vardır. (Atasözü) * Yemek için yaşamamalı, yaşamak için yemelidir. (Moliere) * Didem ruhunu gözler, gözler ruhunu didem Kıblem olalı kaşın, kaşın olalı kıblem (Nazim) Söz Sanatları (Edebi Sanatlar) ‘ a Dönmek için TIKLAYIN...
Söylenen bir düşünceyi inandırıcı kılmak ve pekiştirmek amacıyla söze bir atasözü ya da özdeyiş katmaya irsal-i mesel denir. Bu sanat hayal ve duygudan çok düşünceye dayanır. Güçlendirilmek istenen düşünce kendisi ile ortak yönü olmayan bir başka düşünceyle birlikte kullanılır ve sonuçta verilen örnekle bu düşünce okuyucuya benimsetilmiş olur. İnsana sadakat yaraşır görse de ikrah Yardımcısıdır […]...
Sözü, okuyucunun hiç beklemediği bir biçimde bitirerek onu şaşırtma sanatına terdit de- nir. En ağır işçi benim, Gün yirmi dört saat Seni düşünüyorum. (Ümit Yaşar Oğuzcan) Görünce uzanmış yâr kucağına Boynunu dolamış zülfü bağına Kurşunu kahpeye atacağına Kendine çevirdin… Aman be Ali! (Faruk Nafiz Çamlıbel) Dişin mi ağrıyor? Çek kurtul. Başın mı ağrıyor? Bir çeyreğe […]...
Cevap bekleme amacı gütmeden, duyguyu ve anlamı güçlendirmek için sözü soru biçiminde yöneltmeye istifham (soru sorma) denir. Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda Şüheda fışkıracak toprağı sıksan şühedâ (M. Akif Ersoy) 1 Olur mu dünyaya indirsem kepenk Gözyaşı döksem Nuh Tufanı’na denk? (N. Fazıl Kısakürek) »* Hani o bırakıp giderken seni Bu öksüz […]...
Kızıl ile Kara Özeti Romanın kahramanı Julien Sorel, ihtiraslarla dolu bir karakterdir. Mevki kazanma hırsıyla yanıp tutuşan bu gururlu genç, bir keresteci olan babası tarafından hor görülür. Bu, onda devrin aristokratlarına karşı kin beslemesine sebep olur. Bir papazdan din dersleri alan Julien, daha sonra şehrin belediye başkanı Mösyö de Renal’in çocuklarına Latince dersleri vermeye başlar. […]...
1-Mutlaka Kusur Bulacaksanız… Sekreter bu uyarıdan hiç alınmadı. Çünkü az evvel üstün bir yanı söylenmişti. İnsan övüldükten sonra, kusurunun söylenmesine tahammül edebilir. Tamamen gözden çıkarılmadığını düşünüp, rahatlar. Kusurunu düzeltecek gücü kendisinde bulabilir. Berber de traş etmeden önce, müşterisinin sakalını sabunlamaz mı? Önce övgü, sonra tenkit sonra itimat. İşte insanı öldürmeden kazanmanın formülü: ‘Çok iyisin. Şu […]...
1-Hiçbir Münakaşanın Galibi Yoktur Bir münakaşayı kazanmanın en iyi yolu, o münakaşaya hiç girmemektir. Uzun politika hayatım, bana bir gerçeği öğretti: ‘Cahil bir adamı münakaşa yoluyla mağlup etmeye imkan yoktur. 2-Kimseye Yanlış Düşündüğünü, Yanlış Bir Şekilde Söylemeyiniz Hiçbir zaman yüzde yüz isabetli davranamayacağınıza göre, niçin yanlış hareket ettiklerini başkalarının yüzüne vurup duruyorsunuz? Bir şey ispatlayacaksanız, […]...
1-Başkaları ile ilgileniniz. Tippy herkesi severdi. O, herkesi sevdiği için de herkes onu severdi. Psikoloji ilminin zirvelerinden Alfred Adler diyor ki: ‘Başkaları ile ilgilenmeyen insanlar hayatta daima büyük güçlüklerle karşılaşmaya mahkumdurlar’. Roosevelt, yerini Taft’a bıraktıktan sonra bir gün Beyaz Saray’ı ziyaret etmişti. Bütün görevlileri, hizmetçileri hatta mutfakta çalışan kadınları bile isimleri ile selamlamıştı. Archie Butt […]...