BEŞİR AYVAZOĞLU

Şâir, yazar. Sivas’ın Zara ilçesinde doğdu. Sivas Lisesi (1971) ve Bursa Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü’nden me­zun oldu (1975). TRT’de genel müdürlük uzmanı ve Televiz­yon Dâiresi Başkanlık denetçisi olarak çalıştı (1976). Asker­lik dönüşü bir müddet Van Radyosu’nda çalıştıktan sonra istifa ederek Hergün’de gazeteciliğe başladı. 1980-1985 yıl­larında ortaöğretim kurumlarında öğretmenlik yaptı. Bu yı­lın kasım ayında istifa ederek […]...

FAZIL AHMET AYKAÇ

(1884-1967) Şâir ve yazar. İstanbul’da doğdu. Mutasarrıf Mehmed Ce­mal Bey’in oğlu. ilköğrenimini Nümûne-i Terakki Mektebi’n-de yaptı. Gümüşhane Rüştiyesi ile Musul idâdîsi’ni bitirdi. İstanbul’da Fransız Lisesi’nden mezun olduktan sonra Pa­ris Siyasî İlimler Fakültesi’ne kaydoldu. Bu okula mektupla devam etti ve tamamladı. Ayrıca özel olarak Arapça ve Fars­ça öğrendi. Fransızca, Türk edebiyatı ve pedagoji öğret­menliği, Elâzığ milletvekilliği […]...

EDİP AYEL

Şâir. İstanbul’da doğdu. Galatasaray Sultanisi ile Paris Yüksek Ziraat Okulu’nu bitirdi (1914). İstanbul liselerinde Fransızca öğretmenliği yaptı, 1955’de bu görevden emekli oldu. İstanbul’da Öldü, Türkçe ve Fransızca şiirler yazmıştır. 1938’de Fransa’da yapılan bir şiir yarışmasında birincilik kazandı. Klâsik Türk ve Avrupa nazım şekilleriyle yazdığı Türkçe şiirlerini 1941′-den sonra Çınaralte dergisinde yayımladı. Yahya Kemâl Beyatlı’dan farklı […]...

NEVİ-ZADE ATAYİ

NEV’Î-ZÂDE ÂTÂYΠ (1583- 10.1.1635)  40 Dîvan ve mesnevi şâiri. İstanbul’da doğdu. Babası, XVI’-ıncı asrın âlim ve şâirlerinden olan Nev’î’dir. Asıl adı Atâul-lah’tır. Başta babası olmak üzere devrinin ileri gelen bilgin­lerinden ders alarak medreseyi bitirdi (1603). Müderris oldu (1605). Rumeli illerinde kadılık yaptı. Usküp kadısı iken azle­dilince (1634) İstanbul’a döndü ve bir yıl sonra Öldü, Şeyh Vefa […]...

SELAHATTİN ENİS ATABEYOĞLU

(1892-1942) Roman ve hikayeci. Antalya’da doğdu. Gürcistan Atabek hanedanı soyundan Jandarma Albayı Ahmed Enis Bey’in oğludur. Babasının görevi sebebiyle, çocukluk yılları Ana­dolu’nun çeşitli şehirlerinde geçti. Hukuk Fakültesi’nde öğ­renci iken I. Dünya Savaşı çıkınca eğitimini yarıda bırakıp yedeksubay olarak savaşa katıldı. Ayan Meclisi kâtipliği Denizyolları müfettişliği, yazı işleri ve yayın şefliği yaptı. İs­tanbul’da öidü. Feriköy Mezarlığı’na […]...

VEHBİ CEM AŞKUN

(1909-1979) Şâir, yazar. Sivas’ta doğdu. Sivas Sultânisi’nin İlk kısmı (1924) ile İzmir Öğretmen okulu’nu bitirdi (1930). Bir süre Merzifon’da ilkokul Öğretmenliği yaptıktan sonra Gazi Eği­tim EnatltüsÜ’nün Türkçe BÖlümü’nü tamamlayarak Sivas, Erzincan, Eskişehir’de ortaokul ve lise öğretmenliğine geç­ti. Eskişehir’de öldü. Cumhuriyet devri şâir ve yazarlarındandır. Folklor ve ta­rih konularında yazılar yazmış, hikâye ve romanlar neşretmiştir. Şiir […]...

NİHAT AŞAR

Şâir. İlk, orta ve liseyi İzmir’de, yüksek öğrenimini Anka­ra’da Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde tamamladı. Çeşitli kaza­larda kaymakamlık yaptıktan sonra Kızılay Genel Müdürlü-ğü’nde görev aldı. Şiir ve hikâyeleri çeşitli dergi ve gazetelerde çıktı. Bâzı şiirleri bestelendi. Eserleri:  1. Ankara’daki Adam, 2. Bir Dünyâ İstiyorum, 3. Aydınlık, 4. Nasıl Geçti Habersiz? Halk şâiri. Hayâtı hakkında geniş bilgi yoktur. […]...

NURETTİN ARTAM

Şâir ve yazar. İstanbul’da doğdu. Kadirî Şeyhi Mehmed Veli Efendi’nin oğludur. İstanbul Sultânîsi’nde okudu. I. Dün­ya Savaşı’na katıldı; Savaş sırasında Şam’da yirmi ay esir kaldı (1920). Ankara’da öldü. Ankara ve İstanbul liselerinde İngilizce ve edebiyat öğret­menliği yaptı. 1944 yılında Basın-Yayın Genel Müdürlüğü’n-de Propaganda, Kitaplık ve Derleme müdürlüklerinde çalış­tı. On yıl süre ile Ankara Radyosu’nda Radyo […]...

BURHAN ARPAD

Hikayeci, yazar. Mudanya’da doğdu. Ticaret Okulu’nun Orta Bölümü’nü bitirdi (1927). Tekel’de memurolarak çalıştı (1928-1943). Daha sonra yazarlığı seçerek Hürriyet, Memle­ket, Vatan gazetelerinde muhabirlik yaptı (1947-1955) ABC Kitabevi’nin kurucularındandır. Edebiyat hayatına Servet-i Fünun/ Uyanış dergisinde baş­ladı (1936). İnanç, Yığın, Adımlar, Yürüyüş, Yeditepe, Türk Dili, Varlık vb. dergilerde hikâyelerini yayımladı. Arpad’ın sanatsız yalın bir üslûp ile lirizm […]...

ALİ MÜMTAZ AROLAT

(23.VII.1897- 4.IX.1967) Şair. İstanbul’da doğdu. Hasan İzzet Paşa’nın oğludur. Galatasaray Sultânîsi’nde okurken gönüllü olarak I. Dünya Savaşı’na katıldı. Savaştan sonra Ticaret Lisesi’ni bitirdi (1922). Bankacılık yaptı. Öğrencilik yıllarında şiire başla­mış, birkaç yıl sonra bunları bir kitap hâlinde neşretmiştir. İstanbul’da öldü. Mezarı Zincirlikuyu’dadır. Aşk ve tabiat temalarını işleyen şâir, başlangıçta ritme ve hayâl güzelliğine yer veren […]...

M. SUNULLAH SARISOY

Şâir. Şile’de doğdu. İlk Öğrenimini Diyarbakır’da, orta öğ­renimini İstanbul’da tamamladı. Devlet memurluğu, öğret­menlik, gazete ve dergilerde yazarlık yaptı. İlk şiirini Yücel’de yayımlayan Ansoy, Ankara Televizyo-nu’nda çağdaş Türk edebiyatçılarını tanıtan programlar dü­zenledi. Roman, hikâye ve şiirler yazmış, antolojiler hazırla­mıştır. Şiir kitapları: 1. Garipler Treni (1948), 2. Muhteşem Kavga (1951), 3. Mustafa Kemâl Türküsü (1953), 4. Yaban […]...

Cemil Süleyman Alyanakoğlu

(1886-1940) Hikaye ve roman yazarı. Halep İdâdisi’ni bitirdikten sonra (1903) Beyrut Amerikan Üniversitesi Tıp hazırlık sınıfına de­vam etti. İstanbul’da Tıbbiye’yi bitirdi (1911). Balkan Savaşı’nda Yanya cephesinde, I. Dünya Savaşı’nda Arabistan’da doktorluk yaptı. Anadolu’da sağlık müdürlüğü görevlerin­den sonra ölümüne kadar Devlet Denizyolları idaresinde doktorluğa devam etti. Cemil Süleyman Alyanakoğlu, Fecr-i Ati topluluğunun önde gelen hikayecilerindendir. Resmî […]...

NAHİT ULVİ AKGÜN

 (1918- ) Şâir. Milâs’da doğdu, izmir Erkek Lisesi île İstanbul Üni­versitesi Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü’nü bitirdi (1948). ödemiş ve İzmir’de lise felsefe öğretmenliği yaptı. Günümüz şairlerindendir. İlk şiirini 1936’da Akın gazete­sinde yayımladı. Başlangıçta hece vezni İle yazarken sonra serbest nazma yöneldi. Önceleri, şiirlerinde aşk temasını İşlemiş; daha sonra hayatın anlamını, gelip geçiciliğini ifâ­de ifâ­de edici […]...

MEHMET AKALIN

(1. VI. 1933- ) Dilci, yazar. Yalvac’ın Sücüllü köyünde doğdu. İlkokulu köyünde (1946), ortaokulu Yalvaç’ta (1949), liseyi Denizli’de (1953) bitirdi. Yüksek Öğretmen Okulu öğrencisi ofarak gir­diği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde 1958’de mezun oldu. Mardin üsesi’n-de edebiyat öğretmeni, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fa-kültesi’nde asistan ve öğretim üyesi, Ege Üniversitesi Sos­yal Bilimler Fakültesi’nde […]...

AKA GÜNDÜZ

(1886-1958) Romancı ve tiyatro yazarı. Binbaşı Kadri Bey’in oğludur. Asıl adı Enis Avni’dir. Selânik’e bağlı Katerİn’de doğmuş, ilk öğrenimi Serez ve Selanik’te, orta öğrenimini Eğrikapı Sırp Rüştiyesi, Galatasaray, Edirne ve Kuleli Askerî idadile­ rinde yaptı. Harbiye Öğrencisi iken hastalanınca tahsiline ara verdi. Bir ara Paris’te hukuk ve güzel sanatlar öğrenimi­ne devam etti ise de yanda […]...

SAMET AĞAOĞLU

(1909-6.VIII.1982) Hikayeci. Aslen Kafkasyalı olan bir ailenin oğludur. Kara dağ’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini istanbul’da lise ve hu­kuk öğrenimini Ankara’da tamamladı (1932). Fransa’da dok­tora yaptı. Devlet memurluğu, milletvekilliği, çalışma, sana­yi ve devlet bakanlığı görevlerinde bulundu, fstanbul’da öl­dü. Hikâyeleri İle de tanınmıştır. Hikâye kahramanları suça meyyal, vehimli, marazî tiplerdir. Psikolojik tahlillere fazla yer verir ‘ […]...

Eylemde Çatı

Çatılarına Göre Eylemler : Eylemlerin öznelerine ve nesnelerine göre gösterdikleri özelliklere, girdikleri biçime çatı denir. Çatı, eylem kök ya da gövdelerine getirilen çatı ekleri dediğimiz eylemden eylem yapıp eklerine bağlı olarak oluşur. UYARI : Çatı, yalnızca eylem cümleleri üzerinde yapılan bir incelemedir. Ad cümlelerinin çatısı olmaz. ü Onda paranın yanında akılda vardı. ( Ad cümlesi […]...

A Maddesi Sayfa 3 >> Deyim Sözlüğü

Altı alay, üstü kalay: İçi dışı bir olmayan; dışı süslü, içi berbat.”Altı alay üstü kalay bir dolaba benziyor bu.” Altı kaval, üstü şeşhane (Şişhane): Daha çok giyim için “altı, üstüne; bir parçası öbür parçasına uymaz.” anlamında kullanılır.”Çabuk çıkar şu üzerindeki altı kaval üstü şeşhane elbiseyi, yoksa rezil olacaksın el âleme.” Altın babası: Çok zengin, parası […]...

A Maddesi Sayfa 2 >> Deyim Sözlüğü

Ağır aksak: Pek yavaş olarak, düzgün olmayarak.”Her zaman işleri ağır aksak yapıyorsunuz.” Ağır basmak: 1. Ağırlığı fazla gelmek. 2. Bir işte etkili olmak, gücü üstün gelmek, istediğini yaptırmak.”Politik gücü ağır basınca ihaleyi kazandı.” Ağır başlı: Ciddî, olgun, hareketlerinde ölçülü, işlerini düşüne taşına yapan kimse.”Ağır başlı olmak insana üstün meziyetler kazandırır.” Ağırdan almak: Bir işi yapmakta […]...

Deyimler

Deyimler, bir kavramı belirtmek için bulunmuş özel anlatımlı ifadelerdir, genel özellikler taşıyıp ders vermezler. Bu nokta deyim ve atasözünün en önemli farkıdır. Genellikle gerçek anlamından az çok sıyrılarak ilgi çekici anlam taşıyan söz öbeklerine deyim denir. Deyimler anlatıma güzellik, çekicilik, canlılık katar. Türkçe, deyimler bakımından zengin bir dildir. Deyimlerin Özellikleri: 1. Kalıplaşmış söz Öbekleridir. Cümle […]...