Şâir. Hayâtı hakkında bilgi yoktur. Fuad Köprülü onu Har-zem bölgesinde yaşayan bir Oğuz Türkü sayar. Ali, popüler bir sanatkârdır. Ahmed Yesevî’nin tâkipçile-rindendir. İslâmî Türk edebiyatının ilk müjdecilerinden sayı­lır. Türk dili ile yazılan ilk Yusuf ve Züleyha hikâyesi Ali’ye aittir. Bu eser hece vezni ve dörtlüklerle, Hâkâniye Türkçe-si, Oğuz Türkçesi ve Kıpçak Türkçesi’nin özelliklerini bira-rada bulunduran […]...

Edebiyat tarihçisi, yazar. Yanya’da doğdu. Teşvikiye Nü­mü no Mektebİ’nde İlk, Kabataş Erkek Usesı’nde orta, Yük­sek Öflrolmon Okulu Türk Dili ve Edebiyatı Bolümü’nde yüksok tahsilini yaptı. Kars, Sivas, Yozgat liselerinde edebi­yat öğretmenliği yaptı (1934-1944). Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Türk Edebiyatı doçenti ol­du (1944). 1954’te profesörlüğe yükseldi. 1982 yılında emek­li oldu. Ankara’da oturmaktadır. Kenan Akyûz, […]...

Şâir. Şarkîkarağaç’ta doğdu. Mehmed Hilmi Efendi’nin oğludur. İlk ve orta öğrenimini Konya ve İstanbul’da yaptı. Lise edebiyat Öğretmenliği ve müdürlüğünde bulundu. İs­tanbul kütüphanelerinde uzman olarak çalıştı. İstanbul’da öldü. Tanzimat’tan beri Batı’yı örnek tutarak gelişen şiirimizi, modern Avrupa edebiyatlarının hareket noktasını teşkil eden eski Yunan ve Lâtin medeniyet ve edebiyatına bağla­ma gayretleri de görülmüştü. Yahya Kemâl […]...

Şâir, bilgin. Şam’da doğdu. Şeyh Hamza’nın oğludur. Med­rese eğitimini Osmancık’ta yaptı, müderris oldu. Hacı Bay­ram Velî’ye baölanarak Göynük’e yerleşti (1445). Fatih’in daveti üzerine İstanbul’un fethinde bulundu. Daha sonra Göynük’e dönerek tasavvuf düşüncelerini yaydı. Aynı şehir­de öldü. Şiirlerinde Şemsî mahlasını kullanmış; tasavvufla İlgili eserler vermiştir. Tıpta da araştırmalar yaparak hasta­lık tedavileri ile ilgili bir kitap yazdı. […]...

(1911- 1970) Şâir. ilk öğrenimini Adana’da, orta öğrenimini de Adana, Konya ve Balıkesir’de yaptı. Yeterlik İmtihanı vererek Türk­çe öğretmeni oldu. Birkaç yıl Dil ve Tarih- Coğrafya Fakülte­si Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne devam etti. Çeşitli lise­lerde edebiyat öğretmenliği de yapmıştır. Öğretmenlikten emekli olmuş ve 1970’de vefat etmiştir. Rıza Poiat, bâzı şiirleri ile popüler olmuş bir […]...

 (1787-1845) Yazar, şâir. Yozgat’ta doğdu. Aytntaplı Mehmed Efendı’-nin oğludur. Altı yaşında babası ile Hicaz’a gitti. Özet Öğre­nim gördükten sonra Bozok’ta Cebbarzâde Süleyman Bey’-ın dîvan katipliğine getirildi. Yirmiyedı yaşında iken İstan­bul’a giderek Bâbıâlî Dtvan-ı Hümâyûn Kalemi’ne girdi (1813). Zamanla yükselerek vezirlik rütbesiyle Hariciye nazı­rı oldu. 1845’te Hicaz’dan dönerken İskenderiye’de öldü Akif Paşa tahsilli, kültürlü, iyi bir […]...

 (1918- ) Şâir. Milâs’da doğdu, izmir Erkek Lisesi île İstanbul Üni­versitesi Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü’nü bitirdi (1948). ödemiş ve İzmir’de lise felsefe öğretmenliği yaptı. Günümüz şairlerindendir. İlk şiirini 1936’da Akın gazete­sinde yayımladı. Başlangıçta hece vezni İle yazarken sonra serbest nazma yöneldi. Önceleri, şiirlerinde aşk temasını İşlemiş; daha sonra hayatın anlamını, gelip geçiciliğini ifâ­de ifâ­de edici […]...

(1946- ) Şâir. Bayburt’ta doğdu. Eğitim Enstitüsü (Erzurum) Türk­çe Bölümü’nü bitirdikten sonra (1967) çeşitli yerlerde Türk­çe öğretmenliği yaptı. Hisar dergisinde çıkan şiir ve yazıları ile tanındı. Günümüz şairlerindendir. Şiirlerinde ferdî duygulara, âş­ka, tabiat tasvirlerine geniş yer verir. Şiir kitapları: 1. İstersen (1969), 2. Akşamla Gelen (1973), 3. Çağ Sürgünü (1977, bu eser Ne 1979 Türkiye […]...

(1923-2015) Hikâye ve romancı. İstanbul’da doğdu. Askerî Savcı Salih Sahabettin Akbal’ın oğlu, Romancı Ebûbeklr Hazım Tepey-ran’ın torunudur. Küçük yaşta babasını kaybetmiş, annesi tarafından yetiştirilmiştir. İlköğrenimini Fransız okulu Saint Benoit’da, ortaöğrenimini de İstiklâl Lisesi’nde yaptı. Ede­biyat Fakültesi ve Hukuk Fakültesi’ne birkaç yıl devam et­tiyse de bitiremedi. Gazete yazarlığı ve mütercimlik yapa­rak İş hayatına atıldı. Çeşitli gazetelerde […]...

(1957- ) Şâir, yazar. İzmit’te doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini ay­nı şehirde gördü. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı’na kaydoldu. İki yıl devam ettikten sonra bölüni değiştirerek Yeni Türk Edebiyatı Kürsüsü’ne geçti ve 1981’de mezun oldu. Bir müddet özel bir okulda edebiyat öğretmenliği yaptıktan sonra, bitirdiği fakülteye Türk Dili okutmanı olarak girdi. […]...

(28.IX.1944- ) Edebiyat tarihçisi, yazar. Kırıkkale’de doğdu. Atatürk İl­kokulu (Kırıkkale, 1956) ve Kırıkkale Lisesi’ni (1962), Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ni bitirdi (1968). Yedeksu-baylık görevini yaptıktan sonra Adana Özel Ayaş Koleji’nde dört yıl edebiyat öğretmeni ve idareci olarak çalıştı. Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde okumak üzere tekrar Ankara’ya geldi. Hacettepe Üniversitesi Mezuniyet Sonrası Fakültesi’nde Prof. Dr. Şükrü Elçin […]...

(1. VI. 1933- ) Dilci, yazar. Yalvac’ın Sücüllü köyünde doğdu. İlkokulu köyünde (1946), ortaokulu Yalvaç’ta (1949), liseyi Denizli’de (1953) bitirdi. Yüksek Öğretmen Okulu öğrencisi ofarak gir­diği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde 1958’de mezun oldu. Mardin üsesi’n-de edebiyat öğretmeni, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fa-kültesi’nde asistan ve öğretim üyesi, Ege Üniversitesi Sos­yal Bilimler Fakültesi’nde […]...

(1886-1958) Romancı ve tiyatro yazarı. Binbaşı Kadri Bey’in oğludur. Asıl adı Enis Avni’dir. Selânik’e bağlı Katerİn’de doğmuş, ilk öğrenimi Serez ve Selanik’te, orta öğrenimini Eğrikapı Sırp Rüştiyesi, Galatasaray, Edirne ve Kuleli Askerî idadile­ rinde yaptı. Harbiye Öğrencisi iken hastalanınca tahsiline ara verdi. Bir ara Paris’te hukuk ve güzel sanatlar öğrenimi­ne devam etti ise de yanda […]...

Şâir. Türkistan’ın Say ram kasabasında doğmuştur, Buhra’da medrese öğrenfmi görmüş, meşhur tasavvufçu Heme-danlı Yusuf’a bağlanarak tasavvufu öğrenmiştir. Türk halkı arasında tasavvufu yaymak iğin Yesevîlik adı verilen tarikatı kurmuştur. Bu tarîkat daha sonra Orta Asya ve Anadolu’ya yayılmıştır. Yesi’de ölmüştür. Kabri üzerine yapılan türbe asırlardan beri ziyaret edilmektedir. (?-1166) Şâir, dini ve tasavvufî düşüncelerini, Hz. Peygamber’e […]...

(? 1421) Şâir, yazar, âlim. Germiyanoğullan Beyliği sahasında ye­tişen, kadılık yapan, şâirlerdendir. Osmanoğulları’ndan Emir Süleyman, Çelebi Mehmed ve II. Murad’a yakın olmuş­tur. Sultan II. Murad’ın hocasıdır. 1421’de ölmüştür. Türkçe’nin sanat dili olarak gelişmesine hizmet etti. Eserlerinin bir kısmı manzum, bir kısmı mensurdur. İran edebiyatından tercümeleri vardır. Manzum eserleri: 1. Dîvan, 2. Esrar-nâm e, 3. Camasb-nâme […]...

Horosan’dan gelen sanatçı medrese eğitimi görmüş, fıkıh konusundaki üstün bilgisinden dolayı da kendisine fakih denmiştir. Mevlevidir, Mevlana’ya bağlıdır. Eserleri Çarhnâme: 100 beyitten oluşan eser, kaside nazım biçimiyle kaleme alınmış ahlaki bir yapıttır. Eserde dünyanın faniliğinden bahsedilmiştir. Anadolu Türkçesinin ilk örneklerinden olması sebebiyle dil bakımından önemlidir. Kitâbu Evsâfı Mesâcidi’ş-Şerife: Kutsal meclislerin niteliklerini anlattığı 399 beyitten oluşan […]...

AHDİ, (Ahmed Çelebi)  (7-1593) Tezkireci, şair. Bağdat’da doğmuştur. Mevlana Şemsed-din’in oğludur. Hayâtı hakkında fazla bilgi yoktur. Eserinde kendisinin verdiği bilgiye göre 1553 yılında İstanbul’a gel­miş, devrin âlim ve sanatkârlarıyla tanışmıştır. Tezkiresini Sultan II. Selim adına yazmıştır. Tezkiresinde Bağdat ve civarında, İran’da ve İstanbul’da yetişen Türk şairlerini tanıtmıştır. Ağır olmayan bir dili var­dır. Yaşadığı devirde gazelleri […]...

(1909-6.VIII.1982) Hikayeci. Aslen Kafkasyalı olan bir ailenin oğludur. Kara dağ’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini istanbul’da lise ve hu­kuk öğrenimini Ankara’da tamamladı (1932). Fransa’da dok­tora yaptı. Devlet memurluğu, milletvekilliği, çalışma, sana­yi ve devlet bakanlığı görevlerinde bulundu, fstanbul’da öl­dü. Hikâyeleri İle de tanınmıştır. Hikâye kahramanları suça meyyal, vehimli, marazî tiplerdir. Psikolojik tahlillere fazla yer verir ‘ […]...

ADLÎ, (Sultan II. Bayezid) (1447-1512) Dîvan şâiri. Osmanlı şâir sultanlarındandtr. Amasya’da doğdu. Fatih Sultan Mehmed’in oğludur. Şehzadeliği sıra­sında iyi bir eğitim gördü. Âlim, şâir ve sanatkârlar arasında yetişti. Sultanlığı zamanındada pek çok sanatkâr ve bilgini himaye etmiş, onlara saraydan maaş bağlatmıştır. Dimeto-ka’da ölmüştür. Türbesi İstanbul’da kendi adıyla anılan ca­miin bahçoslndedlr. Açık, anlaşılır bir dille yazılmış, […]...

ADIVAR, HALİDE EDİB (1884-9 1.1964) Romancı. İstanbul’da doğdu. Reji Nâzın Mehmed Edip Bey’in kızıdır. Üsküdar Amerikan Kız Koleji’ni bitirdi. Özel olarak Arapça, Kur’ân-ı Kerîm, Türk musikîsi, Salih Zeki’den matematik, Rıza Tevfik Bölükbaşı’dan felsefe ve edebiyat dersleri alarak özel öğrenim gördü. 1901 ‘de hocası Salih Ze­ki İle evlendi. 31 Mart olayı üzerine Mısır’a kaçtı. Oradan İn­giltere’ye […]...