Kategori: Biyografi

ATAYİ

(?-1437) Dîvan şâiri. Asıl adı Ali Çelebi olan Atâyî, Yıldırım Baye-zid’in vezirlerinden Edirneli İvaz Paşa’nın oğludur. Hayâtı hakkında geniş bilgi yoktur. Şeyhî ile Ahmed Paşa arasında yetişen dîvan şâirlerinin en iyisidir. Şiirleri nazım tekniği açısından oldukça başarılı­dır. Sultan II. Murad’a sunduğu “güneş” redifli kasidesi çok meşhur olmuş ve Ahmed Paşa […]

CAHİT ATAY

(1925- ) Oyun yazarı. Çorum’da doğdu. Lisede Öğrenimini tamamlayamadan okuldan ayrıldı. Köy öğretmenliği, meteoroloji memurluğu yaptı. Gezici tiyatro topluluklarında çalıştı. De-sinatörlük görevinden emekli oldu. İzmir’e yerleşti. Günümüz oyun yazarlarındandır. Oyunlarının konularını Anadolu köy ve kasaba hayâtından alır. Oynanış yıllarına göre eserleri: 1. Pervaneler (1959), 2. Pu­suda (1961), 3. Sahildeki Kanepe […]

SELAHATTİN ENİS ATABEYOĞLU

(1892-1942) Roman ve hikayeci. Antalya’da doğdu. Gürcistan Atabek hanedanı soyundan Jandarma Albayı Ahmed Enis Bey’in oğludur. Babasının görevi sebebiyle, çocukluk yılları Ana­dolu’nun çeşitli şehirlerinde geçti. Hukuk Fakültesi’nde öğ­renci iken I. Dünya Savaşı çıkınca eğitimini yarıda bırakıp yedeksubay olarak savaşa katıldı. Ayan Meclisi kâtipliği Denizyolları müfettişliği, yazı işleri ve yayın şefliği […]

VEHBİ CEM AŞKUN

(1909-1979) Şâir, yazar. Sivas’ta doğdu. Sivas Sultânisi’nin İlk kısmı (1924) ile İzmir Öğretmen okulu’nu bitirdi (1930). Bir süre Merzifon’da ilkokul Öğretmenliği yaptıktan sonra Gazi Eği­tim EnatltüsÜ’nün Türkçe BÖlümü’nü tamamlayarak Sivas, Erzincan, Eskişehir’de ortaokul ve lise öğretmenliğine geç­ti. Eskişehir’de öldü. Cumhuriyet devri şâir ve yazarlarındandır. Folklor ve ta­rih konularında yazılar yazmış, […]

AŞIK ÇELEBİ

(1520-1572) Şâir, yazar. Prizren’de doğdu. Asıl adı Pîr Mehmed’dir. İlim ve şiir ile uğraşan bir aile içinde büyüdü. Sürûrî, Ebus-suud Efendi vs. gibi devrin ileri gelen âlim ve sanatkârların­dan özel dersler aldı. Mahkeme kâtipliği ve çeşitli şehirler Arapça dinî ve tarihî tercümeleri vardır. Adını ebedîleşti-ren, şâirlerin hayat hikâyesi ve eserleri […]

AŞIK AHMET

Mesnevîşâirî. XV’inci asırda yaşamıştır. Sultan II. Murad’a sunduğu Câmiü’l-Ahbâr isimli mesnevisi 12293 beyittir. Aslı Doğu Türkçesi ile yazılmış olan bu eseri şâir, Anadolu Türk-çesi’ne çevirmiştir. Câmiü’l-Ahbâr büyük bir evliya tezkıresidir, (velîlerin biyografisini anlatır).

NİHAT AŞAR

Şâir. İlk, orta ve liseyi İzmir’de, yüksek öğrenimini Anka­ra’da Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde tamamladı. Çeşitli kaza­larda kaymakamlık yaptıktan sonra Kızılay Genel Müdürlü-ğü’nde görev aldı. Şiir ve hikâyeleri çeşitli dergi ve gazetelerde çıktı. Bâzı şiirleri bestelendi. Eserleri:  1. Ankara’daki Adam, 2. Bir Dünyâ İstiyorum, 3. Aydınlık, 4. Nasıl Geçti Habersiz? Halk şâiri. […]

NURETTİN ARTAM

Şâir ve yazar. İstanbul’da doğdu. Kadirî Şeyhi Mehmed Veli Efendi’nin oğludur. İstanbul Sultânîsi’nde okudu. I. Dün­ya Savaşı’na katıldı; Savaş sırasında Şam’da yirmi ay esir kaldı (1920). Ankara’da öldü. Ankara ve İstanbul liselerinde İngilizce ve edebiyat öğret­menliği yaptı. 1944 yılında Basın-Yayın Genel Müdürlüğü’n-de Propaganda, Kitaplık ve Derleme müdürlüklerinde çalış­tı. On yıl […]

BURHAN ARPAD

Hikayeci, yazar. Mudanya’da doğdu. Ticaret Okulu’nun Orta Bölümü’nü bitirdi (1927). Tekel’de memurolarak çalıştı (1928-1943). Daha sonra yazarlığı seçerek Hürriyet, Memle­ket, Vatan gazetelerinde muhabirlik yaptı (1947-1955) ABC Kitabevi’nin kurucularındandır. Edebiyat hayatına Servet-i Fünun/ Uyanış dergisinde baş­ladı (1936). İnanç, Yığın, Adımlar, Yürüyüş, Yeditepe, Türk Dili, Varlık vb. dergilerde hikâyelerini yayımladı. Arpad’ın sanatsız […]

ALİ MÜMTAZ AROLAT

(23.VII.1897- 4.IX.1967) Şair. İstanbul’da doğdu. Hasan İzzet Paşa’nın oğludur. Galatasaray Sultânîsi’nde okurken gönüllü olarak I. Dünya Savaşı’na katıldı. Savaştan sonra Ticaret Lisesi’ni bitirdi (1922). Bankacılık yaptı. Öğrencilik yıllarında şiire başla­mış, birkaç yıl sonra bunları bir kitap hâlinde neşretmiştir. İstanbul’da öldü. Mezarı Zincirlikuyu’dadır. Aşk ve tabiat temalarını işleyen şâir, başlangıçta ritme […]

ULU ARİF ÇELEBİ

Mevlânâ’nın torunu, Sultan Veled’in oğludur. İyi bir eği­tim görmüş, bir süre Mevlevî tarikatının şeyhliğini yapmış­tır. Hassas ve duygulu bir şairdir. Farsça söylenmiş gazel ve rubailerden oluşan bir dîvanı vardır.

ARİF

Mesnevi şâiri. Xv”lncl yüzyılın İlk yarısında yaşamıştır. Hayâtı hakkında hiç bilgi yoktur. Anadolu sahasında İlk hamse (beş mesnevî) yazan Türk şâiri Ariftir. Mesnevileri din, tasavvuf ve Hz. Muham-med İle İlgilidir. Tasavvuf konusunda yazılan ilk Türkçe telif eser de Arife aittir. Mevlid’i, Süleyman Çelebi’nin eserin­den farklı özellik gösterir. Şâir, sanat kaygısı […]

M. SUNULLAH SARISOY

Şâir. Şile’de doğdu. İlk Öğrenimini Diyarbakır’da, orta öğ­renimini İstanbul’da tamamladı. Devlet memurluğu, öğret­menlik, gazete ve dergilerde yazarlık yaptı. İlk şiirini Yücel’de yayımlayan Ansoy, Ankara Televizyo-nu’nda çağdaş Türk edebiyatçılarını tanıtan programlar dü­zenledi. Roman, hikâye ve şiirler yazmış, antolojiler hazırla­mıştır. Şiir kitapları: 1. Garipler Treni (1948), 2. Muhteşem Kavga (1951), 3. Mustafa […]

APRINÇUR TİGİN

Uygur şairi. Hayâtı hakkında fazla bilgi .yoktur. Adı bili­nen ilk Türk şairlerinden sayılır. Mani dini üzerine yazılan ilâhisi ile sevgi temasını işle­yen şiiri vardır. [Bu şiirler üzerinde A. Von le Coq Prof. W. Bang. ve Reşit Rahmeti Arat’ çalışmalar yapmışlardır.]

Cemil Süleyman Alyanakoğlu

(1886-1940) Hikaye ve roman yazarı. Halep İdâdisi’ni bitirdikten sonra (1903) Beyrut Amerikan Üniversitesi Tıp hazırlık sınıfına de­vam etti. İstanbul’da Tıbbiye’yi bitirdi (1911). Balkan Savaşı’nda Yanya cephesinde, I. Dünya Savaşı’nda Arabistan’da doktorluk yaptı. Anadolu’da sağlık müdürlüğü görevlerin­den sonra ölümüne kadar Devlet Denizyolları idaresinde doktorluğa devam etti. Cemil Süleyman Alyanakoğlu, Fecr-i Ati […]

H. CENGİZ ALPAY

Şair. Sivas’ın Gürün kazasında doğdu. Düzenli bir tahsil görmedi. Okuma yazmayı babasından öğrendi. Liseyi dışa­rıdan bitirdi. Muhasebecilik ve İmalatçılık yaptı. 1973’den beri yayınevi İşletmektedir. Eserleri: 1. Harman Zamanı, 2. Manzaraya Bakışlar, 3. Gönülden Akışlar, 4. Nakışlar, 5. Alp Arslan ve Malazgirt Destanı, 6. Attılar, 7. Oynattılar, 8. Okşattılar, 9. Başlattılar, […]

HALİLOĞLU ALİ

Şâir. Hayâtı hakkında bilgi yoktur. Fuad Köprülü onu Har-zem bölgesinde yaşayan bir Oğuz Türkü sayar. Ali, popüler bir sanatkârdır. Ahmed Yesevî’nin tâkipçile-rindendir. İslâmî Türk edebiyatının ilk müjdecilerinden sayı­lır. Türk dili ile yazılan ilk Yusuf ve Züleyha hikâyesi Ali’ye aittir. Bu eser hece vezni ve dörtlüklerle, Hâkâniye Türkçe-si, Oğuz Türkçesi ve […]

KENAN AKYÜZ

Edebiyat tarihçisi, yazar. Yanya’da doğdu. Teşvikiye Nü­mü no Mektebİ’nde İlk, Kabataş Erkek Usesı’nde orta, Yük­sek Öflrolmon Okulu Türk Dili ve Edebiyatı Bolümü’nde yüksok tahsilini yaptı. Kars, Sivas, Yozgat liselerinde edebi­yat öğretmenliği yaptı (1934-1944). Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Türk Edebiyatı doçenti ol­du (1944). 1954’te profesörlüğe yükseldi. 1982 yılında emek­li […]

SALİH ZEKİ AKTAY

Şâir. Şarkîkarağaç’ta doğdu. Mehmed Hilmi Efendi’nin oğludur. İlk ve orta öğrenimini Konya ve İstanbul’da yaptı. Lise edebiyat Öğretmenliği ve müdürlüğünde bulundu. İs­tanbul kütüphanelerinde uzman olarak çalıştı. İstanbul’da öldü. Tanzimat’tan beri Batı’yı örnek tutarak gelişen şiirimizi, modern Avrupa edebiyatlarının hareket noktasını teşkil eden eski Yunan ve Lâtin medeniyet ve edebiyatına bağla­ma […]

AKŞEMSETTİN

Şâir, bilgin. Şam’da doğdu. Şeyh Hamza’nın oğludur. Med­rese eğitimini Osmancık’ta yaptı, müderris oldu. Hacı Bay­ram Velî’ye baölanarak Göynük’e yerleşti (1445). Fatih’in daveti üzerine İstanbul’un fethinde bulundu. Daha sonra Göynük’e dönerek tasavvuf düşüncelerini yaydı. Aynı şehir­de öldü. Şiirlerinde Şemsî mahlasını kullanmış; tasavvufla İlgili eserler vermiştir. Tıpta da araştırmalar yaparak hasta­lık tedavileri […]