Şair. Beyrut'ta doğdu. Raif Paşa'nın kızıdır. Özel dersler alarak müzik, edebiyat ve Fransızca öğrendi. Paris'te öldü. Rumelihisarı Mezarlığı'na gömüldü.
Kadın şâirlerimizdendir. Küçük yaşta edebiyata İlgi duydu. RızaTevfik'in tesirinde kalarak halk şiiri tarzında yazdı. Hece vezni ile yazılan bu şiirlerinde aşk temasını işler. Lirizmi çok kuvvetlidir. Hece vezninin tutunmasında emeği geçenlerdendir. Bâzı şiirlerini kendisi besteledi,
Şiirlerini Gözyaşları (1914), Kadın ve Vatan (1914) isimleri ile iki kitap hâlinde yayımladı. ...
(1839-1903)
Divan şairi. Mostar'da doğdu. Zülfikar Nafiz Paşa'nın oğludur. İstanbul'da öğrenim gördü. Anadolu ve Rumeli şehirlerinde, imparatorluğun merkez teşkilâtında memurluk ve hâkimlik yaptı.
Tanzimat edebiyatı döneminde yetişmiş olmasına rağmen dîvan şiiri geleneğini devam ettirdi. Encümen-i Şuarâ şairlerindendir. Şiirlerini anlaşılır bir dil ile yazdı. Nâilî-i Kadim ve Fehim'in tesirindedir. Gazellerinde duygu unsuru ağır basar. Tasavvuf! şiirleri de vardır. Dîvan şiirinin son büyük temsilcilerlndendir.
Eserleri:
1. Divan (İ.M.K. Inal'ın önsözü ile 1918'de bastırıldı), 2. Levâyıhu'l-hikem, 3. Levamiu'l-efkâr. 4. Sevânihu'l-beyân, 5. Mİsbâhu'l-îzah {Son dört eser çeşitli dergilerde ......
(XV'inci asır)
Mesnevi şairi. Hayâtı hakkında fazla bilgi yoktur. Asıl adı Mehmed'dir. Honas kalesinde doğmuştur (Muhtemelen 1374'de). İznik medresesinde müderrislik yapmıştır. Mevle-vî'dir. 1451-1456 yılları arasında öldüğü sanılıyor.
Hatiboğlu çok sâde dil ile, sanat gayesi gütmeyen, dil ve kültür tarihi bakımından önemli olan eserler yazmıştır.
Eserleri: 1. Bahrii'l-hakayık [Dinî, öğretici bir eserdir. Bâzı âyetler açıklanır. 1409 da yazıldı. "Mefâilün mefâilün feû-lün" vezni ile yazılmış 1465 beyitlik mesnevî. Hacı Bektâş-ı Velî'nin Arapça mensur Makalât'ının manzum tercümesidir, f. H. Ertaylan bu mesnevînin tıpkı basımını bir önsöz ......
(1885-1948)
Şair. Trabzon'da doğdu. Trabzon İdâdîsi'ni bitirerek (1901) aynı şehirde Türkçe ve tarih öğretmenliği yaptı. îmmâmi-zâde 1928'de İstanbul'a geldi. Trabzon'da Yüksek iktisat ve Ticaret Mektebi'ni kurarak edebiyat dersleri verdi. İstanbul'da öldü. Edirnekapt Şehitliğî'negömüldü.
Mizahî şiir ve yazıları, fıkraları ile tanınmıştır. Tarih, bibliyografya ve folklor konularında eserler vermiştir.
Eserleri: 1. Hamsi-nâme (1928,1972. Hamsi balığı ile Karadeniz folkloru hakkında), 2. Lâf Olsun Diye (Fıkralar), 3. Türk edebiyatı Numuneleri (H. Tevfik ve H. A. Yücel ile birlikte, 1926). 4. Dîvan-ı İhsan (1928), 5. Bilmeceler (1930), 6. ......
(1449-1508)
Divan ve mesnevi şairi. Göynük'de doğdu. Şeyh Ak Şemseddin'in küçük oğludur. Medrese tahsili görmüş, kuvvetli bir edebiyat kültürü elde etmiştir. Bir süre Bursa'da Çelebi Mehmet Medresesi'nde müderrislik yaptıktan sonra Göy-nük'e çekilmiştir. Burada babasının halîfesi İbrahim Tennûrî'ye derviş olmuş, eserlerini yazarak kanaatkarca bir hayat sürmüştür. Göynük'te öldü.
Dîvanı ve hamsesi vardır. Türk edebiyatındaki en güzel Yusuf u Züleyhâ mesnevîsini Hamdi yazmıştır. Eserleri ile Türk dili ve edebiyatının gelişmesine hizmet etmiştir. Çağının en verimli şairlerindendir.
Eserleri: 1. Dîvan (Tevhid, münacat, nât, kaside ve gazellerden ......
Şair. Konya'da doğdu. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü'nü bitirdi (1950). Ticaret ile uğraştı, bir dönem Konya senatörlüğü yaptı (1967). Halen Konya Kültürve Turizm Vakfı faaliyetlerini yönetmektedir.
Günümüz şâirlerinden olan Halıcı'nın Fezâî mahlası ve kendi adı ile Yedigün ve Çınaraltı dergilerinde (1943-1944) çıkan ilk şiirleri âşık tarzındadır. Sonra şekil ve muhtevasını değiştirerek yenileşmiştir. Çağrı dergisini uzun yıllar yaşatmış, bâzı şiirlerini burada yayımlamıştır.
Şiir kitapları:
1. Bir Aşkın Şiirleri (1947), 2. Masmavi (1952), 3. istanbul Caddesi (1957), 4. Günaydın (1960), 5. Dinle Neyden (1960), ......
Şair. Malatya'da doğdu. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nî bitirip (1957) iç hastalıkları ihtisası yaptı. Sosyal Sigortalar Kurumu hastanelerinde çalıştı. Hâlen serbest doktorluk yapmaktadır.
İlk şiiri Yedi Gün dergisinde çıktı (1964). Aruz ve hece vezni ile millî muhtevalı şiir yazmaktadır. Zümrüdüanka mahlası ile yazılmış manzum hicivleri ve araştırmaları da vardır.
Eserleri:
1. Sessiz Gürültü (1962, şiirler), 2. Dinî ve Ahlâkî Şiirler (1963, antoloji), 3. Naatlar (1966, antoloji), 4. Mesnevi Tercümesi (Mevlana'nın Mesenvî'sinin manzum tercümesi, 2112 beyit, 1972). ...
(XV'inci asır)
Azeri şairi. Bergüşad'da doğdu (?). Akkoyunlu hükümdarı Sultan Yâkub'un himayesinde yetişti. Şah İsmail'in sarayına gitti ve korundu. Şâh İsmail ona "melikü'ş-suarâ" unvanı verdi. Bilinmeyen bir sebepten dolayı iran'dan ayrılıp İstanbul'a geldi. Yavuz Sultan Selim'in yakını oldu. İstanbul'da (muhtemelen 1520'de) öldü. Sütlüce civarına gömüldü.
Habibi, Azeri sahasında Nesimi ile Fuzuli arasında yetişen en büyük şairdir. Azerî Türkçe'si ile yazdığı şiirlerde ahenkli bir dil ve parlak mecazlar, ince hayaller vardır. Aşk ve tasavvuf temalarını işlemiştir.
Fuad Köprülü şâirin 42 şiirini yayımladı (Edebiyat Fakültesi ......
Şair. Ağın'da doğdu. İlköğrenimini aynt kasabada yaptı. Akçadağ Köy Enstitüsünü bitirdi (1947). Elâzığ'ın köylerinde öğretmenlik, ilköğretim müfettişliği, Millî Eğitim Bakan-lığı'nda muhtelif kademelerde memurluk yaptı. İstanbul Türk Mûsikîsi Devlet Konservatuarı Genel Sekreteri iken emekli oldu.
Şiire küçük yaşlarda başladı. Önce Elâzığ'ın günlük gazetelerinde, Araş, Yeni Fırat, Filiz ve Orkun mecmualarında, sonra devamlı olarak Devlet, Töre, Türk edebiyatı dergilerinde şiirleri yayımlandı.
Milliyetçi şairlerdendir. Destan şâiri olarak bilinir. Şiirde ses güzelliğine, iç mûsikîye değer verir. İfadesi güçlüdür Hem hece ile hem serbest nazımla şiirler yazmıştır.
Şiir ......
(1615-1663)
Şâir. Kütahya'da doğdu. Şeyh Ahmed Efendİ'nın oğludur, babasından İslâm ilimleri ve tasavvuf dersi aldı. Sunullah Gaybi, İstanbul'a gelip Aksaray'da Oğlanlar Şeyhi İbrahim Efendi'ye bağlandi. 1655'te şeyhi ölünce Kütahya'ya döndü. Burada bir zaviye yaparak halka nasihatler verdi. Kütahya'da öldü.
Melâmî tarikatına bağlıdır. Hece ve aruz veznıyle, sâde Türkçe ile tasavvufî şiirler yazmıştır.
Eserleri: 1. Dîvan [Elyazması halindedir. Yeni yazı ile de neşredildi (1963).], 2. Sohbet-nâme, 3. Bîat-nâme [Son iki eser şeyhinin sohbetlerinin yazılması ile meydana gelmiştir.] 4 Tarîku'l-Hakk fi't-teveccühi'l-mutlak 5. Ruhu'lhakîka [Son iki eserde ......
(1886-1937)
Türkistanlı şair ve yazar. Buhara'da doğdu. Medrese tahsili gördü. 1910'da İstanbul'a gelip tarih ve edebiyat çalışmaları yaptı. Yurduna dönüşünde siyasî faaliyetler içine girdi, 14 Eylül 1920'de kurulan Buhara Halk Cumhurıyeti'nde Maarif Bakanlığı yaptı. Cumhuriyet, Sovyet Rusya'ye bağlanınca Abdurraıf çeşitli illere sürüldü. Bir ara yüksekokullarda tarih ve edebiyat dersi verdi. 1937-38 yıllarında yapılan katlîâmda Öldürüldü. Şiirleri, tiyatro eserleri ve edebiyat tarihi üzerine yaptığı çalışmaları ile tanınır.
Oyunları:
1. Ebâ Müslim, 2. Temir Sağanağı, 3. Çin Seviş, 4. Hint İhtilâlcileri (1944de basıldı), 5. Ebu'l-Feyz ......
(?-1780)
Dîvan şâiri, istanbul'da doğdu. Asıl adı Zübeyde'dir. Şeyhülislâm Ebû İshakzâde Mehmed Esad Efendi'nin kızıdır. Küçük yaştan itibaren edebiyatla uğraştı. İlim ve kültürden uzak biri ile evlendiği için mutsuz bir hayat sürdü. İstanbul'da öldü.
Fıtnat Hanım'ın şiirleri fazla Özellik arzetmez. Dîvan edebiyatının geleneklerine göre söylediği şiirlerde kadın şâir olduğu bile hissedilmez. Türkçe'yi ustalıkla ve ahenkli bir şekilde kullandığı görülür. Zaman zaman halk Türkçe'sinden faydalanmıştır. Fıtnat Hanım'ın adını günümüze getiren şiirleri değil çağdaşlarından şâir Koca Ragıb Paşa ve Haşmet ile aralarında geçen konuşma ......
(?-1469) Şâir, yazar. Asıl adı Abdullah'tır. Mısır'dan göçerek iznik'e yerleşen bir ailenin oğludur. İyi bir öğrenim gördükten sonra Bursa'ya gelmiş, Emir Sultan'ın hizmetine girmiştir. Onun tavsiyesi ile Ankara'ya giderek Hacı Bayram-ı Velî'ye Önce devriş sonra damat olmuştur. Kadiri tarikatının Eşrefiye kolunun kurucusudur. İznik'te öldü, tekkesine gömüldü. Hayatı halk arasında menkıbeleşmiş, bu efsaneler sonradan yazıya geçirilmiştir. Tasavvufun ilkelerini yaymak için çalışmıştır. Divan’ından başka Tarikatname, Fütüvvetname, Hayretname, Münacaatname gibi pek çok mensur yapıtı da vardır. Yunus Emre'nin ilahilerine benzer şiirler söyleyerek onun ......
ŞAir. Kayseri'nin Erkilet bucağında doğdu, sivas llköğretmen Okulu, Gazi Eğitim Enstitüsü Türkçe BÖlümü'nü bitirdi (1937). Öğretmenlik, okul müdürlüğü ve Millî Eğitim Bakanlığı'nda Hatk Eğitimi Genel Müdürlüğü ve Bakanlık Başmüşavirlıği yaptı.
Günümüz şairlerindendir. Ferdî duyguları, insan ve yurt sevgisini, yurt güzelliklerini, aile mutluluğunu tabiî bir dil İte anlatmıştır.
Şiir kitapları:
1. Dönülmez Zaman İçin (1949), 2. Tek Adam (Mensur şiirler, 1954), 3. Kaderden Yana (1956), 4. Mevsimlerin Ötesinden (1962), 5. Güzel Dünyâ (1969), 6. Şu Dağlar Bizim Dağlar (1973), 7. Zaman Bahçesinde (1978), 8. ......
Şâir. Karaman'da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Karaman'da yaptı. İstanbul Kuleli Askerî Lisesi'ni (1946), Harbokulu'nu (1948) bitirdi. Ankara'da bulunduğu yıllarda Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Böiümü'nde de okuyarak mezun oldu. Askerî, liselerde öğretmenlik yaptı. Heybeliada Deniz Lisesi öğretmeni iken emekli oldu.
Halk şiiri geleneğini günümüzün zevki ile kaynaştırarak hece ile, bâzan aruz ile şiirler yazdı. Kompozisyon ve ifâdeye değer veren, halk Türkçe'sinin inceliklerini yansıtan ve duygu yönü ağır basan, samîmi dil ile söylenmiş manzumeleri vardır. Rubâî türündeki şiirlerini ......
(? - 1860?)
Aşık. Erzurum'un Tambura köyünde doğdu. Erzurum'da medrese tahsili yaptığı, ömrünün önemli bir kısmını seyahatle geçirdiği, Sivas, Kastamonu, Sinop, Konya ve Niğde illerini dolaştığı, Niksar'da öldüğü bildirilir.
Emrah hem aruz hem de hece ölçüsü ile şiirler yazmıştır. Halk şâirleri içinde dîvan şiirini en iyi bitenler arasındadır. Tasavvuf! şiirleri varsa da asıl şahsiyetini saz şiiri tarzında yazdığı koşma ve semailerinde gösterir. Tokatlı Aşık Nuri, Emrah'ın çıraklarındandır. Beşiktaşlı Gedâî'nin üzerinde de tesiri vardır.
Emrah'ın tek eseri Divan'ıdır.
[Divan'ındaki aruz ile yazılmış şiirleri ilk defa ......
(XVirinci asır)
Bir halk hikayesi kahramanı ve sözü oldukça güçlü bir saz şairidir. Köklü bir eğitimi olmayan sanatçı aşıklık geleneğine bağlı kalmıştır. Hem aruz hem hece ölçüsünü kullanmıştır. Emrah, Van'ın Erciş ilçesindendir. Emrah ile Selvi Han adlı halk hikayesi bu âşığın hayâtı ve aşkı etrafında doğmuştur. Hikâyeye göre, Osmanlı-lran savaşları sırasında Van'ı kuşatan Şah Abbas'ın askerleri Emrah'ın sevgilisi Seivi Han'ı da esir edip İsfahan'a götürürler. Âşık Isfahan yollarına düşer, diyar diyar gezerek sevgilisinin izini bulur ve ona kavuşur. Hikâye içinde Emrah'ın ......
(1915-1972)
Şâir. Antalya'da doğdu. İlkokul ve ortaokulu aynı şehirde, liseyi Haydarpaşa'da okudu, İstanbul Hayriye Lisesİ'nde tamamladı (1936). Bir süre Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'ne devam ettikten sonra gazeteciliğe başladı. Tan, Akşam ve Cumhuriyet gazetelerinde sekreter ve yazar (1934-1940), Ankara ve İstanbul radyolarında spiker ve İzmir Radyosu'nda müdür olarak çalıştı. İstanbuf'da öldü. Zincirlikuyu Mezariı-ğı'na gömüldü.
Aşk ve tabiat temaları işleyen lirik şiirleri, hikâyeleri vardır. 8u eserler Servet-i Fünun, Uyanış, Ülkü, Aile, Varlık dergilerinde, Cumhuriyet gazetesinde yayımlandı. Antoloji ve biyografi kitabı da hazırlamış, bâzı şâirlerle ......
(1910-21.IV.1971)
Roman yazarı. İstanbul'da doğdu. Deniz subayı Şebinkarahisarlı Tahir Bey'in oğludur. İlköğrenimini çeşitli şehirlerde yaptı. Kasımpaşa Cezayirli Hasan Paşa Rüştiyesi'ni(1923) bitirdi. Galatasaray Lisesi'nin onuncu sınıfından ayrılıp avukat kâtipliği (1928-1932), gazetelerde musahhihlik, mütercimlik, yazarlık ve yazı işleri müdürlüğü yaptı. 1938'de Nazım Hikmet'in Yavuz zırhlısında isyan çıkarmaya teşebbüsü iddiası ile açılan dâvada, Kemal Tahir de askeri mahkemece suçlu görülerek 15 yıl hapse mahkûm edildi. Oniki yıl yattıktan sonra 1950'de çıkarılan af kanunundan faydalanarak çıktı. Roman yayımlayarak geçimini sağladı. İstanbul'da öldü. Erenköy'de Sahrayıcedit Mezarlığı'na gömüldü.
Sanat ......
(XIV'üncü asır)
Mesnevi şâiri, yazar. Erzurumlu'dur. Anadan doğma kör olduğu için Darîradı Metanındı. Hâfıza gücü ile öğrenip kadılığa kadar yükseldi. Mısır'a gitti (1377). El-Melikü'l-Mansur Ali'nin yanında beş yıl kadar kalarak Siyer-i Nebî'sini yazdı (1388) ve Sultan Berkûk b.Enes'e ithaf etti. Haleb'e giderek Emir Çolpan adına Fütûhü'ş-şam'ı tercüme etti.
Eserleri dil tarihi açısından önemlidir. Sâde Türkçe ile yazılan bu kitaplar hem Anadolu, hem de Azerî Türkçesi'nin özelliklerini taşır. Türkçe ilk Mevlid manzumesi yazan sairlerdendir. Şiirlerinde yer yer lirizme ulaşmıştır.
Eserleri:
1. Kıssa-i Yûsuf ( = ......