HASANOĞLU

 (XIV’üncü asır) Divan şairi. Asıl adı Şeyh İzzeddin Esferâyînî’dir. Türkçe ve Farsça şiirler söylemiştir. Farsça şiirlerinde Hasan-ı Pur mahlasını kullanır. Çağında şöhreti Mısır’a kadar yayılmış olan bir Azerî sahası şairidir....

KINALIZADE HASAN ÇELEBİ

(1546-1603) Tezkireci, şair. Bursa’da doğdu. Bilgin Kınalı zade Ali Efendi’nin oğludur. Medresede okumuş, fıkıh ve kelâm öğ­renimi yaparak müderris olmuştur. Bursa, Edirne ve Halep’­te kadılık ve müderrislik yaptı. Şairler yetiştirdi. Mısır’ın Reşid kasabasında öldü. Şöhretini 1586’da bitirerek Sultan III. Murad’a sunduğu Tezkiretü’ş-şuarâ (şairler tezkiresi) ile yaptı. Tezkiresini yazarken Latifi ile Âşık Çelebî’nin eserlerinden faydalan­mış, onların ifâdesini […]...

HAREZMİ

(XIV’üncü asır) Mesnevi şairi. Altın Ordu sahasında yaşamış, eserini Al­tın Ordu hükümdarı Canıbek Han’ın sarayında görevli olan Mehmed Hoca Big’e sunmuştur. Şâir Farsça da bilmekte­dir. Muhabbet-nâme isimli mesnevisi aruzun “mefâîlün me-lâilün mefâîlün feûlün” vezni ile yazılmış on mektuptan ve eserin arasına serpiştirilen gazellerden meydana gelmiştir. Harezmi, Kıpçak Türkçesi ile eser veren büyük bir şâirdir. Gazeller […]...

ORHAN HANÇERLİOĞLU

Roman yazarı. İstanbul’da doğdu. Şişli Terakki Lisesi’ni bitirdikten sonra İstanbul Hukuk Fakülteşi’nde okudu. Ke­şan, Meriç ve Karaisalı’da Kaymakamlık, İstanbul’da Bele­diye Müfettişliği, Emniyet Şube Müdürlüğü, ŞehirTiyatrola-n Müdürlüğü, Elektrik Otobüs ve Tünel İşletmeleri Hukuk Müdürlüğü yaptı (1939-1974). 1978’de emekli oldu.  Sanat hayatı şiirle başlar. Sonra hikâye ve roman türüne döner. Şadırvan dergisinin açtığı hikâye yarışmasında birin­cilik kazanmıştır […]...

HAMMAMİ-ZADE İHSAN

(1885-1948) Şair. Trabzon’da doğdu. Trabzon İdâdîsi’ni bitirerek (1901) aynı şehirde Türkçe ve tarih öğretmenliği yaptı. îmmâmi-zâde 1928’de İstanbul’a geldi. Trabzon’da Yüksek iktisat ve Tica­ret Mektebi’ni kurarak edebiyat dersleri verdi. İstanbul’da öldü. Edirnekapt Şehitliğî’negömüldü. Mizahî şiir ve yazıları, fıkraları ile tanınmıştır. Tarih, bibli­yografya ve folklor konularında eserler vermiştir. Eserleri: 1. Hamsi-nâme (1928,1972. Hamsi balığı ile Ka­radeniz […]...

HAMDULLAH HAMDİ

(1449-1508) Divan ve mesnevi şairi. Göynük’de doğdu. Şeyh Ak Şemseddin’in küçük oğludur. Medrese tahsili görmüş, kuvvetli bir edebiyat kültürü elde etmiştir. Bir süre Bursa’da Çelebi Mehmet Medresesi’nde müderrislik yaptıktan sonra Göy-nük’e çekilmiştir. Burada babasının halîfesi İbrahim Tennûrî’ye derviş olmuş, eserlerini yazarak kanaatkarca bir hayat sürmüştür. Göynük’te öldü. Dîvanı ve hamsesi vardır. Türk edebiyatındaki en güzel […]...

HALİLİ

Mesnevi şairi. Hayâtı hakkında fazla bilgi yoktur. İstan­bul’a Diyarbakır veya İran’dan geldiği sanılıyor. İstanbul’da ölmüştür. Halîlî’nin dîvan tarzında şiirleri ve Firkat-nâme adlı bir mesnevisi bilinmektedir. Firkat-nâme, şâirin başından geç­miş gibi yazılan bir aşk hikayesidir (mesnevidir). Dîvan tar­zındaki şiirlerinde Nesimî tesiri görülür. Habibi üzerinde de Halîlî’nin tesiri vardır. [Halîlî hakkında F. A. Tansel’in İslâm Ansiklopedisi’ndeki Halîlî […]...

FEYZİ HALICI

Şair. Konya’da doğdu. İstanbul Üniversitesi Fen Fakülte­si Kimya Bölümü’nü bitirdi (1950). Ticaret ile uğraştı, bir dö­nem Konya senatörlüğü yaptı (1967). Halen Konya Kültürve Turizm Vakfı faaliyetlerini yönetmektedir. Günümüz şâirlerinden olan Halıcı’nın Fezâî mahlası ve kendi adı ile Yedigün ve Çınaraltı dergilerinde (1943-1944) çıkan ilk şiirleri âşık tarzındadır. Sonra şekil ve muhtevasını değiştirerek yenileşmiştir. Çağrı dergisini […]...

HAKANİ MEHMET BEY

(?-1606) Divan ve mesnevi şairi. İstanbul’ludur. Medrese tahsili görmüş, sancak beyliği ve dîvan muhasebeciliği yapmıştır. İstanbul’da öldü, Edirnekapı Mezarlığı’na gömüldü. Hakani’yi ebedîleştiren Hilye adındaki mesnevîsidir. Arapça Siyer ve Şemâil-i Şerif kitaplarından faydalanarak yazdığı ve Hz. Muhammed’in fizikî yapısını, beden özellikle­rini anlattığı bu mesnevi (yazılış tarihi 1598) asırlarca okunmuş eski ve yeni harflerle defalarca basılmıştır. Tasavvuf edebi­yatımızda […]...

ABDULLAH ÖZTEMİZ HACITAHİROĞLU

Şair. Malatya’da doğdu. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nî bitirip (1957) iç hastalıkları ihtisası yaptı. Sosyal Si­gortalar Kurumu hastanelerinde çalıştı. Hâlen serbest dok­torluk yapmaktadır. İlk şiiri Yedi Gün dergisinde çıktı (1964). Aruz ve hece vez­ni ile millî muhtevalı şiir yazmaktadır. Zümrüdüanka mahla­sı ile yazılmış manzum hicivleri ve araştırmaları da vardır.  Eserleri:  1. Sessiz Gürültü (1962, şiirler), 2. […]...

NECMEDDİN HACIMENİOĞLU

Dil bilgini, yazar. Maraş’ta doğdu. İlköğrenimini Darende’­nin Aşuda köyünde; orta öğrenimini Darende ve Osmaniye’­de, Adana Erkek Lisesi’nde yaptı (1954). İstanbul Üniversi­tesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bi­tirdikten sonra (1959) Bitlis ve Osmaniye liselerinde öğret­menlik yaptı. 1960’d a mezun olduğu fakültede asistan, 1963’te doktor, 1970’de doçent ve 1982’de profesör oldu. 1972 yılında Bağdat Üniversitesi’nde […]...

HABİBİ

(XV’inci asır) Azeri şairi. Bergüşad’da doğdu (?). Akkoyunlu hükümdarı Sultan Yâkub’un himayesinde yetişti. Şah İsmail’in sarayı­na gitti ve korundu. Şâh İsmail ona “melikü’ş-suarâ” unvanı verdi. Bilinmeyen bir sebepten dolayı iran’dan ayrılıp İstan­bul’a geldi. Yavuz Sultan Selim’in yakını oldu. İstanbul’da (muhtemelen 1520’de) öldü. Sütlüce civarına gömüldü. Habibi, Azeri sahasında Nesimi ile Fuzuli arasında yeti­şen en büyük […]...

İBRAHİM ALAATTİN GÖVSA

(1899-1949) Şair, yazar, İstanbul’da doğdu. Âsim Bey’in oğludur, ilk ve orta öğrenimini İstanbul ve Trabzon’da yaptıktan sonra, Mekteb-i Hukuk’u bitirdi (1910). Adliye ve Maarif bakanlıkla­rında memuriyet ve öğretmenlik yapmış, İsviçre’ye psikolo­ji ve pedagoji öğrenimi görmeye gitmiştir. Dönüşte, Yüksek Öğretmen Okulu’nda on yıl öğretmen ve idareci olarak çalışmıştır. 1922’de Tâlim ve Terbiye Dâiresi üyesi, 1923’te Sı […]...

ABDÜLBAKİ GÖLPINARLI

(1900-1982) Edebiyat tarihçisi, yazar. İstanbul’da doğdu. İstanbul Er­kek Muallim mektebi (1927) ile Edebiyat Fakültesi’ni bitirdi (1930). Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde doktora yaptı. Çeşitli liselerde edebiyat Öğretmenliği, fakültelerde öğre­tim üyeliği yaptı. Metinler Şerhi, Türk-İslâm Tasavvuf Tarih ve Edebiyatı dersleri verdi. 1949’da doçent iken emekliye ayrıldı, istanbul’da öldü. Gölpınarlı, Divan edebiyatı, halk edebiyatı, tasavvuf tarihi konularında eserler […]...

FAHRİ CELAL GÖKTULGA

(1895-1975) Hikaye yazarı. İstanbul’da doğdu. Ahmed Celâleddin Bey’in oğludur. Mercan İdâdîsi’ni (1912), İstanbul Tıp Fakültesi’ni (1918) bitirdi. Akıl hastalıkları ihtisası yaptıktan son­ra İstanbul ve Manisa’da hekim olarak çalıştı, 1960’da emekli oldu. İstanbul’da öldü. Cumhuriyet dönemi sanatçı tan ndand ir. Şair, Nedim, Ümit, Dördüncü Kitap ve Âyine gibi dergilerde F. Celâled­din imzası ile çıkan hikâyeleri ile […]...

Gevheri

Divan edebiyatından da etkilenmiş, hecenin yanında aruzla da şiirler yazmıştır. Koşmaları ve taşlamaları oldukça ünlüdür. Hem aruz hem hece ölçüsünü kullanmıştır. Hayatı hakkında fazla bilgi yok. Asıl adı Musta­fa’dır. Gevheri, Mehmet Bahri Paşa’nın divan kâtipliğini yaptı. Anadolu, Suriye ve Arabistan’ı dolaşmış, Rumeli serhadlerinde bulunmuştur. Ölüm tarihi de bilinmiyor. Hem saz şairleri, hem de klâsik edebiyat […]...

NİYAZİ YILDIRIM GENÇOSMANOĞLU

Şair. Ağın’da doğdu. İlköğrenimini aynt kasabada yaptı. Akçadağ Köy Enstitüsünü bitirdi (1947). Elâzığ’ın köylerin­de öğretmenlik, ilköğretim müfettişliği, Millî Eğitim Bakan-lığı’nda muhtelif kademelerde memurluk yaptı. İstanbul Türk Mûsikîsi Devlet Konservatuarı Genel Sekreteri iken emekli oldu. Şiire küçük yaşlarda başladı. Önce Elâzığ’ın günlük gaze­telerinde, Araş, Yeni Fırat, Filiz ve Orkun mecmualarında, sonra devamlı olarak Devlet, Töre, Türk […]...

İLHAN GEÇER

Şair. İstanbul’da doğdu. Askerî Doktor Nafiz Bey’in oğlu­dur. İlkokulu Bandırma ve Erdek’te okudu. Robert Kolej’e devam etti. Kabataş Erkek Lİsesi’ni bitirdi (1939). Bir yıl İkti­sat Fakültesi’ne gitti. İlhan Geçer, basın-Yayın Genel Müdürlüğü (1946-1950) ile Sosyal Sigortalar Kurumu’nda (1950-1973) memur ve şef olarak çalıştı. 1973’te emekli oldu. Duygu ve hüzün şâiri olarak bilinen Geçer’in ilk şiiri […]...

SUNULLAH GAYBİ

(1615-1663) Şâir. Kütahya’da doğdu. Şeyh Ahmed Efendİ’nın oğludur, babasından İslâm ilimleri ve tasavvuf dersi aldı. Sunullah Gaybi, İstanbul’a gelip Aksaray’da Oğlanlar Şeyhi İbrahim Efendi’ye bağlandi. 1655’te şeyhi ölünce Kütahya’ya döndü. Burada bir zavi­ye yaparak halka nasihatler verdi. Kütahya’da öldü. Melâmî tarikatına bağlıdır. Hece ve aruz veznıyle, sâde Türkçe ile tasavvufî şiirler yazmıştır. Eserleri: 1. Dîvan [Elyazması […]...

LESKOFÇALI GALİP

(1828-1876) Dîvan şâiri. Leskofça’da doğdu, İsmâil Paşa’nın oğludur. İlk tahsilini doğduğu yerde yaptı. Özel dersler alarak Arap­ça ve Farsça’yı Öğrendi. Sadaret Mektûbî Kalemi’nde, Bos­na’da, Gümrük Emâneti’nde çalıştı (1849-1861 arası). Tuna gazetesinde başyazarlık yaptı (1864). Halep ve Girit’te me­mur olarak bulundu, istanbul’da öldü. Encürnen’i Şuarâ ( şâirler topluluğu)’nun kurucusudur. XVII’inci yüzyıl şâirlerinden Nailî, Şeyhülislâm Yahya ve […]...