ALİ MÜMTAZ AROLAT

(23.VII.1897- 4.IX.1967) Şair. İstanbul’da doğdu. Hasan İzzet Paşa’nın oğludur. Galatasaray Sultânîsi’nde okurken gönüllü olarak I. Dünya Savaşı’na katıldı. Savaştan sonra Ticaret Lisesi’ni bitirdi (1922). Bankacılık yaptı. Öğrencilik yıllarında şiire başla­mış, birkaç yıl sonra bunları bir kitap hâlinde neşretmiştir. İstanbul’da öldü. Mezarı Zincirlikuyu’dadır. Aşk ve tabiat temalarını işleyen şâir, başlangıçta ritme ve hayâl güzelliğine yer veren […]...

ULU ARİF ÇELEBİ

Mevlânâ’nın torunu, Sultan Veled’in oğludur. İyi bir eği­tim görmüş, bir süre Mevlevî tarikatının şeyhliğini yapmış­tır. Hassas ve duygulu bir şairdir. Farsça söylenmiş gazel ve rubailerden oluşan bir dîvanı vardır....

ARİF

Mesnevi şâiri. Xv”lncl yüzyılın İlk yarısında yaşamıştır. Hayâtı hakkında hiç bilgi yoktur. Anadolu sahasında İlk hamse (beş mesnevî) yazan Türk şâiri Ariftir. Mesnevileri din, tasavvuf ve Hz. Muham-med İle İlgilidir. Tasavvuf konusunda yazılan ilk Türkçe telif eser de Arife aittir. Mevlid’i, Süleyman Çelebi’nin eserin­den farklı özellik gösterir. Şâir, sanat kaygısı gütmez. Halka faydalı olmak ve […]...

M. SUNULLAH SARISOY

Şâir. Şile’de doğdu. İlk Öğrenimini Diyarbakır’da, orta öğ­renimini İstanbul’da tamamladı. Devlet memurluğu, öğret­menlik, gazete ve dergilerde yazarlık yaptı. İlk şiirini Yücel’de yayımlayan Ansoy, Ankara Televizyo-nu’nda çağdaş Türk edebiyatçılarını tanıtan programlar dü­zenledi. Roman, hikâye ve şiirler yazmış, antolojiler hazırla­mıştır. Şiir kitapları: 1. Garipler Treni (1948), 2. Muhteşem Kavga (1951), 3. Mustafa Kemâl Türküsü (1953), 4. Yaban […]...

APRINÇUR TİGİN

Uygur şairi. Hayâtı hakkında fazla bilgi .yoktur. Adı bili­nen ilk Türk şairlerinden sayılır. Mani dini üzerine yazılan ilâhisi ile sevgi temasını işle­yen şiiri vardır. [Bu şiirler üzerinde A. Von le Coq Prof. W. Bang. ve Reşit Rahmeti Arat’ çalışmalar yapmışlardır.]...

Cemil Süleyman Alyanakoğlu

(1886-1940) Hikaye ve roman yazarı. Halep İdâdisi’ni bitirdikten sonra (1903) Beyrut Amerikan Üniversitesi Tıp hazırlık sınıfına de­vam etti. İstanbul’da Tıbbiye’yi bitirdi (1911). Balkan Savaşı’nda Yanya cephesinde, I. Dünya Savaşı’nda Arabistan’da doktorluk yaptı. Anadolu’da sağlık müdürlüğü görevlerin­den sonra ölümüne kadar Devlet Denizyolları idaresinde doktorluğa devam etti. Cemil Süleyman Alyanakoğlu, Fecr-i Ati topluluğunun önde gelen hikayecilerindendir. Resmî […]...

H. CENGİZ ALPAY

Şair. Sivas’ın Gürün kazasında doğdu. Düzenli bir tahsil görmedi. Okuma yazmayı babasından öğrendi. Liseyi dışa­rıdan bitirdi. Muhasebecilik ve İmalatçılık yaptı. 1973’den beri yayınevi İşletmektedir. Eserleri: 1. Harman Zamanı, 2. Manzaraya Bakışlar, 3. Gönülden Akışlar, 4. Nakışlar, 5. Alp Arslan ve Malazgirt Destanı, 6. Attılar, 7. Oynattılar, 8. Okşattılar, 9. Başlattılar, 10. İlkbahar, 11. İlkbahardan Yaza […]...

HALİLOĞLU ALİ

Şâir. Hayâtı hakkında bilgi yoktur. Fuad Köprülü onu Har-zem bölgesinde yaşayan bir Oğuz Türkü sayar. Ali, popüler bir sanatkârdır. Ahmed Yesevî’nin tâkipçile-rindendir. İslâmî Türk edebiyatının ilk müjdecilerinden sayı­lır. Türk dili ile yazılan ilk Yusuf ve Züleyha hikâyesi Ali’ye aittir. Bu eser hece vezni ve dörtlüklerle, Hâkâniye Türkçe-si, Oğuz Türkçesi ve Kıpçak Türkçesi’nin özelliklerini bira-rada bulunduran […]...

KENAN AKYÜZ

Edebiyat tarihçisi, yazar. Yanya’da doğdu. Teşvikiye Nü­mü no Mektebİ’nde İlk, Kabataş Erkek Usesı’nde orta, Yük­sek Öflrolmon Okulu Türk Dili ve Edebiyatı Bolümü’nde yüksok tahsilini yaptı. Kars, Sivas, Yozgat liselerinde edebi­yat öğretmenliği yaptı (1934-1944). Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Türk Edebiyatı doçenti ol­du (1944). 1954’te profesörlüğe yükseldi. 1982 yılında emek­li oldu. Ankara’da oturmaktadır. Kenan Akyûz, […]...

SALİH ZEKİ AKTAY

Şâir. Şarkîkarağaç’ta doğdu. Mehmed Hilmi Efendi’nin oğludur. İlk ve orta öğrenimini Konya ve İstanbul’da yaptı. Lise edebiyat Öğretmenliği ve müdürlüğünde bulundu. İs­tanbul kütüphanelerinde uzman olarak çalıştı. İstanbul’da öldü. Tanzimat’tan beri Batı’yı örnek tutarak gelişen şiirimizi, modern Avrupa edebiyatlarının hareket noktasını teşkil eden eski Yunan ve Lâtin medeniyet ve edebiyatına bağla­ma gayretleri de görülmüştü. Yahya Kemâl […]...

AKŞEMSETTİN

Şâir, bilgin. Şam’da doğdu. Şeyh Hamza’nın oğludur. Med­rese eğitimini Osmancık’ta yaptı, müderris oldu. Hacı Bay­ram Velî’ye baölanarak Göynük’e yerleşti (1445). Fatih’in daveti üzerine İstanbul’un fethinde bulundu. Daha sonra Göynük’e dönerek tasavvuf düşüncelerini yaydı. Aynı şehir­de öldü. Şiirlerinde Şemsî mahlasını kullanmış; tasavvufla İlgili eserler vermiştir. Tıpta da araştırmalar yaparak hasta­lık tedavileri ile ilgili bir kitap yazdı. […]...

RIZA POLAT AKKOYUNLU

(1911- 1970) Şâir. ilk öğrenimini Adana’da, orta öğrenimini de Adana, Konya ve Balıkesir’de yaptı. Yeterlik İmtihanı vererek Türk­çe öğretmeni oldu. Birkaç yıl Dil ve Tarih- Coğrafya Fakülte­si Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne devam etti. Çeşitli lise­lerde edebiyat öğretmenliği de yapmıştır. Öğretmenlikten emekli olmuş ve 1970’de vefat etmiştir. Rıza Poiat, bâzı şiirleri ile popüler olmuş bir […]...

AKİF PAŞA

 (1787-1845) Yazar, şâir. Yozgat’ta doğdu. Aytntaplı Mehmed Efendı’-nin oğludur. Altı yaşında babası ile Hicaz’a gitti. Özet Öğre­nim gördükten sonra Bozok’ta Cebbarzâde Süleyman Bey’-ın dîvan katipliğine getirildi. Yirmiyedı yaşında iken İstan­bul’a giderek Bâbıâlî Dtvan-ı Hümâyûn Kalemi’ne girdi (1813). Zamanla yükselerek vezirlik rütbesiyle Hariciye nazı­rı oldu. 1845’te Hicaz’dan dönerken İskenderiye’de öldü Akif Paşa tahsilli, kültürlü, iyi bir […]...

NAHİT ULVİ AKGÜN

 (1918- ) Şâir. Milâs’da doğdu, izmir Erkek Lisesi île İstanbul Üni­versitesi Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü’nü bitirdi (1948). ödemiş ve İzmir’de lise felsefe öğretmenliği yaptı. Günümüz şairlerindendir. İlk şiirini 1936’da Akın gazete­sinde yayımladı. Başlangıçta hece vezni İle yazarken sonra serbest nazma yöneldi. Önceleri, şiirlerinde aşk temasını İşlemiş; daha sonra hayatın anlamını, gelip geçiciliğini ifâ­de ifâ­de edici […]...

YAHYA AKENGİN

(1946- ) Şâir. Bayburt’ta doğdu. Eğitim Enstitüsü (Erzurum) Türk­çe Bölümü’nü bitirdikten sonra (1967) çeşitli yerlerde Türk­çe öğretmenliği yaptı. Hisar dergisinde çıkan şiir ve yazıları ile tanındı. Günümüz şairlerindendir. Şiirlerinde ferdî duygulara, âş­ka, tabiat tasvirlerine geniş yer verir. Şiir kitapları: 1. İstersen (1969), 2. Akşamla Gelen (1973), 3. Çağ Sürgünü (1977, bu eser Ne 1979 Türkiye […]...

Oktay Akbal

(1923-2015) Hikâye ve romancı. İstanbul’da doğdu. Askerî Savcı Salih Sahabettin Akbal’ın oğlu, Romancı Ebûbeklr Hazım Tepey-ran’ın torunudur. Küçük yaşta babasını kaybetmiş, annesi tarafından yetiştirilmiştir. İlköğrenimini Fransız okulu Saint Benoit’da, ortaöğrenimini de İstiklâl Lisesi’nde yaptı. Ede­biyat Fakültesi ve Hukuk Fakültesi’ne birkaç yıl devam et­tiyse de bitiremedi. Gazete yazarlığı ve mütercimlik yapa­rak İş hayatına atıldı. Çeşitli gazetelerde […]...

HASAN AKAY

(1957- ) Şâir, yazar. İzmit’te doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini ay­nı şehirde gördü. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı’na kaydoldu. İki yıl devam ettikten sonra bölüni değiştirerek Yeni Türk Edebiyatı Kürsüsü’ne geçti ve 1981’de mezun oldu. Bir müddet özel bir okulda edebiyat öğretmenliği yaptıktan sonra, bitirdiği fakülteye Türk Dili okutmanı olarak girdi. […]...

METİN AKAR

(28.IX.1944- ) Edebiyat tarihçisi, yazar. Kırıkkale’de doğdu. Atatürk İl­kokulu (Kırıkkale, 1956) ve Kırıkkale Lisesi’ni (1962), Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ni bitirdi (1968). Yedeksu-baylık görevini yaptıktan sonra Adana Özel Ayaş Koleji’nde dört yıl edebiyat öğretmeni ve idareci olarak çalıştı. Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde okumak üzere tekrar Ankara’ya geldi. Hacettepe Üniversitesi Mezuniyet Sonrası Fakültesi’nde Prof. Dr. Şükrü Elçin […]...

MEHMET AKALIN

(1. VI. 1933- ) Dilci, yazar. Yalvac’ın Sücüllü köyünde doğdu. İlkokulu köyünde (1946), ortaokulu Yalvaç’ta (1949), liseyi Denizli’de (1953) bitirdi. Yüksek Öğretmen Okulu öğrencisi ofarak gir­diği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde 1958’de mezun oldu. Mardin üsesi’n-de edebiyat öğretmeni, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fa-kültesi’nde asistan ve öğretim üyesi, Ege Üniversitesi Sos­yal Bilimler Fakültesi’nde […]...

AKA GÜNDÜZ

(1886-1958) Romancı ve tiyatro yazarı. Binbaşı Kadri Bey’in oğludur. Asıl adı Enis Avni’dir. Selânik’e bağlı Katerİn’de doğmuş, ilk öğrenimi Serez ve Selanik’te, orta öğrenimini Eğrikapı Sırp Rüştiyesi, Galatasaray, Edirne ve Kuleli Askerî idadile­ rinde yaptı. Harbiye Öğrencisi iken hastalanınca tahsiline ara verdi. Bir ara Paris’te hukuk ve güzel sanatlar öğrenimi­ne devam etti ise de yanda […]...