Kategori: Biyografi

EŞREF

(1847-1912) Şâir. Gelenbe’de doğdu. Babası Hacı Hafız Mustafa Hoca’dır. Manisa’da Hâtuniye Medresesi’nde Arapça ve Fars­ça, özel hocalardan tarih ve matematik dersleri aldı. Mani­sa’da memurluk, Akhisar ve Alaşehir’de mal müdürlüğü, kaymakam vekilliği yaptı. 1897’de Fatsa Kaymakamı oldu. Çeşitli ilçelerde kaymakamlık yaptı. 1902’de siyasî suçlu olarak tutuklandı, sonra bir yıl hapse mahkûm edildi. Tahli­ye edildikten sonra Mısır’a […]...

ESRAR DEDE

(1748-1796) Dîvan şâiri. İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mehmed’dİr. Bî-zebân Ahmed’in oğludur. İyi bir tahsil görmüş, Arapça, Farsça, Rumca, Lâtince ve İtalyanca öğrenmiştir. Mevlevî tarikatına girmiş, Şeyh Gâlib’in dervişi olmuştur (1790). Uzun süre Galata Mevlevîhânesi’nde yaşamış ve İstanbul’­da ölmüştür. Aynı Mevlevihane’nin bahçesine gömüldü. Mevlevîliğe samimiyetle bağlanmış, şiirlerinin bir kısmın­da Mevlana’ya olan sevgisini anlatmıştır. Devlet büyükleri­ne kaside […]...

COŞKUN ERTEPINAR

ŞAir. Kayseri’nin Erkilet bucağında doğdu, sivas llköğretmen Okulu, Gazi Eğitim Enstitüsü Türkçe BÖlümü’nü bitirdi (1937). Öğretmenlik, okul müdürlüğü ve Millî Eğitim Bakanlığı’nda Hatk Eğitimi Genel Müdürlüğü ve Bakanlık Başmüşavirlıği yaptı. Günümüz şairlerindendir. Ferdî duyguları, insan ve yurt sevgisini, yurt güzelliklerini, aile mutluluğunu tabiî bir dil İte anlatmıştır. Şiir kitapları: 1. Dönülmez Zaman İçin (1949), 2. […]...

NÜZHET ERMAN

Şair, İstanbul’da doğdu. Afyon Lisesi’ni, Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdi (1947). Kaymakamlık (1950-1960); Anaya­sa Mahkemesi raportörlüğü; Danıştay’da üye yardımcılığı, dâire başyardımcılığı, kanun sözcülüğü (1960-1962); Nevşe­hir, Antalya, Rize ve Muğla valiliği yaptı. Günümüz şairlerindendir. Şiirleri 1942 yılından beri Yedi-gün, Ülkü, Kaynak, Millet, İnkılâpçı Gençlik, Varlık ve Hisar dergilerinde yayımlandı. Eski şiirimizin ifâde özelliklerin­den faydalanmış, Türk halkının acılarını, […]...

SADETTİN NÜZHET ERGUN

(1901-25.IV.1946) Edebiyat tarihçisi, yazar. Bursa’da doğdu. Kolağası Ali Efendi’nin oğludur. Üsküdar İttihat ve Terakkî Mektebi ile Sultânî’de ilk ve orta öğrenimini gördü. İstanbul Darülfünun Edebiyat Fakültesi’ni bitirdi. Çeşitli liselerde edebiyat öğ­retmenliği, kütüphane memurluğu ve müdürlüğü yaptı. İs­tanbul’da öldü. Çalışmaları daha çok edebiyat tarihi ile halk edebiyatı ko­nularında yoğunlaşmıştır. Şiirleri de vardır. Eserleri:  1. İlmi Tasavvuf […]...

MUHARREM ERGİN

Dil bilgini, yazar. Ahıska’da (Azerbaycan) doğdu. Balıke­sir Lisesi ile İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Böfümü’nü bitirdi (1947). Dört yıl çeşitli li­selerde öğretmenlik yaptıktan sonra aynı fakültenin Eski Türk Dili Kürsüsü’ne asistan oldu. 1963’te doçentliğe, 1971′-de de profesörlüğe yükseldi. Eski Türk Dili, Azerbaycan Türkçesi, halk hikâyeleri ile il­gili araştırma ve kitapları ile tanınır. […]...

HASAN EREN

Dil bilgini, yazar. Vidin’de doğdu. Budapeşte Üniversite-si’nde okudu; aynı üniversitede doktor ve doçent oldu. 1948’de Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ne Türk Dili Tarihi doçenti olarak tayin edildi. 1955’te profesörlüğe yükseldi. Halen Türk Dil Kurumu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Türk Dili ve Halk Edebiyatı konularında, yerli ve yabancı dergilerde çok sayıda makale yayımlamış, millî ve milletle­rarası türkoloji […]...

REFİK ERDURAN

Oyun yazarı. İstanbul’da doğdu. Robert Kolej’i bitirdikten sonra (1947), Amerika’da tiyatro tarihi ve dramatik edebiyat konusunda öğrenim gördü. Fıkra yazarı olarak bir gazetede çalışmaktadır. Erduran, günümüz oyun yazarlarındandır. Tiyatro tenkit­leri ve mizahî hikâyeler de yazmıştır. Bir roman denemesi vardır. İlk oynanış yıllarına göre oyunları:  1. Deli (1957), 2. Bir Ki­lo Namus (1958), 3. Cengiz Han’ın […]...

BEKİR SITKI ERDOĞAN

Şâir. Karaman’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Karaman’da yaptı. İstanbul Kuleli Askerî Lisesi’ni (1946), Harbokulu’nu (1948) bitirdi. Ankara’da bulunduğu yıllarda Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Böiümü’nde de okuyarak mezun oldu. Askerî, liselerde öğretmenlik yaptı. Heybeliada Deniz Lisesi öğretmeni iken emekli oldu. Halk şiiri geleneğini günümüzün zevki ile kaynaştırarak hece ile, bâzan aruz […]...

İNCİ ENGİNÜN

(1940- ) Edebiyat tarihçisi, yazar, istanbul’da doğdu. Orta öğreni­mini Türk Eğitim Derneği Ankara Koleji’nde yaptı (1959). İs­tanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiya­tı Bölümü’nü bitirdi. Aynı bölümün Yeni Türk Edebiyatı kür­süsüne asistan oldu (1963). 1968’de doktor, 1974’te doçent, 1984’te profesörlüğe yükseldi. Hâlen Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Böiümü’nde öğretim üyesi olarak […]...

ERZURUMLU EMRAH

(? – 1860?) Aşık. Erzurum’un Tambura köyünde doğdu. Erzurum’da medrese tahsili yaptığı, ömrünün önemli bir kısmını seya­hatle geçirdiği, Sivas, Kastamonu, Sinop, Konya ve Niğde illerini dolaştığı, Niksar’da öldüğü bildirilir. Emrah hem aruz hem de hece ölçüsü ile şiirler yazmıştır. Halk şâirleri içinde dîvan şiirini en iyi bitenler arasındadır. Tasavvuf! şiirleri varsa da asıl şahsiyetini saz […]...

Ercişli Emrah

(XVirinci asır) Bir halk hikayesi kahramanı ve sözü oldukça güçlü bir saz şairidir. Köklü bir eğitimi olmayan sanatçı aşıklık geleneğine bağlı kalmıştır. Hem aruz hem hece ölçüsünü kullanmıştır. Emrah, Van’ın Erciş ilçesindendir. Emrah ile Selvi Han adlı halk hikayesi bu âşığın hayâtı ve aşkı etrafında doğmuştur. Hikâyeye göre, Osmanlı-lran savaşları sırasın­da Van’ı kuşatan Şah Abbas’ın […]...

SABAHAT EMİR

(1943- ) Hikayeci, yazar. Kula’da doğdu. İstanbul Kız Lisesi ile İs­tanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Öğretmenlik ve Basma, Yazı ve Resim­leri Deneme Müdürlüğü yaptı. Günümüz hikâye yazarlarındandır. Ortaöğretim öğrenci­leri için yardımcı ders kitapları, çocuklar için hikâye ve ma­sallar yazmıştır. Hikâye ve denemeleri Varlık ve Hisar dergi­lerinde yayımlanmıştır. Hikâye kitapları: 1. […]...

EDİP AHMET YÜKNEKİ

(Xll’nci asır) Şâir. Yüknek’lidir (SemerKant yöresinde bir köy). Eserini Emir Sipehsâlâr’a sunmuştur. Kitabın arkasına sonradan Aslan Hoca Tarkan tarafından yazılan takrizde, şâirin ana­dan doğma kör olduğu, bu eser sayesinde sevgi ve saygı ka­zandığı bildirilir. Hayatı hakkında başka bilgi yoktur. Atabetü’l-Hakayık adlı eserinin telif tarihi bilinmemekle birlikte Kutadgu Bilig’den yarım asır sonra yazıldığı tahmin ediliyor. Emir […]...

BAKİ SÜHA EDİBOĞLU

(1915-1972) Şâir. Antalya’da doğdu. İlkokul ve ortaokulu aynı şehirde, liseyi Haydarpaşa’da okudu, İstanbul Hayriye Lisesİ’nde ta­mamladı (1936). Bir süre Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ne devam ettikten sonra gazeteciliğe başladı. Tan, Akşam ve Cumhuriyet gazetelerinde sekreter ve yazar (1934-1940), An­kara ve İstanbul radyolarında spiker ve İzmir Radyosu’nda müdür olarak çalıştı. İstanbuf’da öldü. Zincirlikuyu Mezariı-ğı’na gömüldü. Aşk ve […]...

EBULGAZİ BAHADIR HAN

(1605-1663) Tarihçi, yazar. Örgenç’te doğdu. Hıyve Sultanı Mehmed Han’ın oğludur. Cengiz Han’ın torunlarındandır. İyi bir öğre­nim gördü, Arapça ve Farsça’yı öğrendi. 1641 yılında Hıyve Hanı olarak yirmibir yıl hükümdarlık yaptı. Ölümüne kadar Buhara Özbekler’i, Safevî şahları, Kalmuk hanları ve Ruslar’la savaştı. Hıyve’de öldü. Türk milletinin tarihini şuurlu olarak öğrenmiş, şiir ile de uğraşmıştır. Çağatay Türkçesi […]...

ŞAHİNKAYA DİL

Şâir. Çorum’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Adana’da yaptı. Ankara Hukuk Fakültesi’nde öğrenci iken öğrenimini yarıda bırakarak Sümerbank Genel Müdürlüğü Yayın İşleri Dâiresı’ne memur olarak girdi. Burada yayın şefi olarak ça­lıştı. Kültür Bakanlığı’nda Halk ve Çocuk yayınları Şubesi’n-de yöneticilik yaptı. Aynı bakanlığın Tanıtma ve Yayımlar Dâiresi Başkanlığı Şube Müdürlüğü’nden emekli oldu (19/7). İlk şiiri Adana’da […]...

AŞIK DERTLİ

(1772-1846) Asıl adı İbrahim’dir. Divan, tekke ve halk şiirini çok iyi bilen şair; hem hece hem aruz ölçüsüyle şiirler yazmış ama asıl başarısını heceyle yazdığı şiirlerde göstermiştir. Toplumsal yergi içerikli şiirler de yazan şair, halk şiirinin son büyük ustalarından sayılır. Gerede’nin Çağa bucağının Şahnalar (yeni adı Reşadiye) köyünde doğdu. Bayraktar Ali Ağa adlı bir çiftçinin […]...

KEMAL TAHİR DEMİR

(1910-21.IV.1971) Roman yazarı. İstanbul’da doğdu. Deniz subayı Şebinkarahisarlı Tahir Bey’in oğludur. İlköğrenimini çeşitli şehirler­de yaptı. Kasımpaşa Cezayirli Hasan Paşa Rüştiyesi’ni(1923) bitirdi. Galatasaray Lisesi’nin onuncu sınıfından ayrılıp avukat kâtipliği (1928-1932), gazetelerde musahhihlik, mütercimlik, yazarlık ve yazı işleri müdürlüğü yaptı. 1938’de Nazım Hikmet‘in Yavuz zırhlısında isyan çıkarmaya teşeb­büsü iddiası ile açılan dâvada, Kemal Tahir de askeri mahkemece suçlu […]...