Terci-i Bent

Biçim ve uyak yönünden terkibibende benzeyen nazım şeklidir. Terkibibentten farkı bendleri birbirine bağlayan vasıta beyitlerinin her bendin sonunda yinelenmesidir. Terciibendlerde genellikle Allah’ın gücü, evrenin sonsuzluğu, doğanın ve yaşamın karşıtlıkları gibi konular işlenir. Bağdatlı Ruhi, Enderunlu Fazıl, Şeyh Galip ve Ziya Paşa,’nın terciibendleri vardır. BAŞKA BİR KAYNAK: Biçim özellikleri yönünden terkib-i bende benzer. Tek biçim farkı, […]...

Şarkı

Murabbadan doğmuş nazım biçimidir. Divan edebiyatına Türkler kazandırmıştır. Bestelenerek söylenmek için yazılır. Edebiyatımızda daha çok, XVII. yüzyıldan sonra görülür. Her bendin en kuvvetli olması gereken üçüncü mısrasına miyan ya da miyanhane adı verilir. Aşk, sevgili, ayrılık, içki gibi konularda yazılır. Türk edebiyatında şarkının en güzel örneklerini Nedim vermiştir. Bu tür murabbadan doğmuştur. Türkünün etkisiyle oluşmuştur. […]...

Tuyuğ

Türk divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı nazım biçimidir. Tuyug da rubai gibi dört dizeden oluşan tek bir dörtlüktür. Dize kümeleniş ve uyak örgüsü rubaiyle aynıdır, aaxa şeklinde uyaklanır. Tuyug aruz ölçüsünün “failatün / failatün / failün” kalıbıyla yazılır. Edebiyatımızda en çok tuyug yazan şair Kadı Burhanettin’dir.   Türk Edebiyatına Divan edebiyatı şairlerimizce kazandırılmıştır. Rubai gibi tek […]...

1980 Sonrası Türk Şiiri

1980 Sonrası Türk Şiiri Hakkında Kısa Bilgi Cumhuriyet Dönemi şiirinde 1980 yılından itibaren ülkede gelişen siyasal, sosyal ve ekonomik koşulların etkisiyle bir topluluk oluşturmadan ya da ortak bir anlayış etrafında bir araya gelmeden de şairlerin bireysel şiir çalışmaları devam eder. Birçok edebî dergi çıkarılır, sanatçılar da eserlerini bu dergilerde yayımlarlar. Haydar Ergülen, Hüseyin Atlansoy, Sedat […]...

Edip Cansever

Edip Cansever Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1928-1986 ) İstanbul’da doğdu. İstanbul Erkek Lisesini bitirdi. Edip Censever askerlik dönüşünde Kapalıçarşı’da antika satışı yapan bir dükkân kurdu. 1947 yılında ilk şiir kitabı olan “İkindi Üstü” adlı eserini yayımladı. Toplumsal kurallar içindeki bunalmış bireyi zengin imge dünyasıyla anlatmıştır. Şiirlerinde öyküleyici anlatıma, betimlemeye, diyaloğa ve dramatizasyona fazlaca önem vermiştir. […]...

Oktay Rifat Horozcu

Oktay Rifat Horozcu Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1914-1988) Trabzon’da dünyaya geldi. Ankara Erkek Lisesini ve Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Memurluk ve serbest avukatlık yaptı. Melih Cevdet Anday ve Orhan Veli Kanık‘la birlikte “Garip” adlı şiir kitabını 1941’de yayımladılar. Oktay Rifat Horozcu, farklı anlayışlarla da şiirler yazmıştır. “Perçemli Sokak” adlı eseriyle II. Yeni akımına yaklaşarak […]...

Yıllık Planlar

EdebiyatFakultesi.Com sitemizin yıllık planlar bölümüne hoş geldiniz. Bu bölümümüzde yeni öğretim programı ile birlikte Dil ve Anlatım ile Türk edebiyatı dersleri birleştirilerek dersin adı Türk Dili ve Edebiyatı olarak değiştirilmiştir. Önceki yılların yıllık planlarını ise arşiv bölümümüzde bulabilirsiniz. 2019-2020 Türk Dili ve Edebiyatı Dersi Ünitelendirilmiş Yıllık Planlar 9.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 2019-2020 Yıllık Plan […]...

Psikanaliz Eleştiri Kuramı

Psikanaliz Eleştiri Kuramı Nedir? Psikanaliz Hakkında Kısaca Özet Bilgi Psychoanalysis, başlangıçta tıbbın, özellikle psikiyatrinin bir metodu iken bazı davranış örüntülerini ve kişilik sapmalarını edebî metin yoluyla incelemeyi amaç edinmiş ve bu amacı sebebiyle edebiyatın alanına girmiş bir sistemdir. Psikanaliz kurucusu Sigmund Freud’dur (1856-1939). Meselenin tıbbi yanı, hâliyle önemlidir ama edebiyat sahasında incelenmesi gereken husus, sanata […]...

Özlü Sözler

Bilgelerin, bilginlerin, ozanların, kültürlü kişilerin yazıp söyledikleri engin anlamlı kısa sözlerdir. Bilgece söylenmiş özlü sözlerdir. Eskiden “cümle-i hikemiye” ve “kelam-ı kibar” olarak adlandırılmıştır. Atasözlerinden ayrılan en önemli yönü, söyleyenlerinin belli olmasıdır, çünkü atasözleri anonimdir. Atasözleri kalıplaşmış sözlerdir, ancak özdeyişler kalıplaşmamıştır. Türk edebiyatında ilk önemli özdeyiş kitabı Cenap Şahabettin in “Tiryaki Sözleri” adlı yapıtıdır ; sanatçı […]...

Dilin İşlevleri

Dilin İşlevleri Nelerdir? Dilin Göndergesel İşlevi Dilin, iletiyi olduğu gibi ifade etmesi/anlaşılması için kullanılmasına denir. Bu, başka bir ifadeyle dilin bilgi verme işlevidir. Bu işlevde kullanılan sözcükler genellikle gerçek anlamda (temel anlam) kullanılır. ─ Kulübenin kapısında üstü başı perişan durumda bir ihtiyar belirdi. ─ Bu ay, enflasyon 1.02 puan daha geriledi. ─ Edebiyat dersinden çok […]...

Nitel ve Nicel Anlamlı Sözcükler

Nicel Anlamlı Kelimeler: Sayılabilir veya ölçülebilir özellikteki kavramları karşılayan sözcüklerdir. * Hayırsever iş adamı eğitim için büyük paralar harcadı. * Uzun ama etkili bir konuşma yaptı. * Çocuklardan biri ince bir dalı kendisine at yapmış, oynuyordu. Nitel Anlamlı Kelimeler: Sayılamayan veya ölçülemeyen özellikteki kavramları gösteren sözcüklerdir. * Güzel konuşuyorsun ama boş konuşuyorsun. * Doğru bildiğim […]...

Öznel ve Nesnel Cümleler

Öznel Yargılar Cümleyi dile getiren insanda oluşan; kavramların veya olayların gerçekliğine değil de, insanların hislerine ve fikirlerine dayalı olan, bu sebeple de herkese göre değişiklik gösterebilen cümlelerdir. Bu anlatım türünde cümleyi dile getiren insan, cümleye bireysel hislerini karıştırır ve yorum yapar. Bu çeşit cümleler, “bana göre, kişisel düşünceme göre veya bence” gibi sözcükleri içerisinde barındırabilir. […]...

Serbest Ölçü

Serbest Vezin Nedir? Serbest Ölçü Hakkında Kısaca Özet Bilgi Vezni ve kafiyesi serbest olan, önceden belirlenmiş bir kalıbı olmayan serbest nazım şiirleridir. Tanzimat’tan sonra seyrekçe ve yirminci asırdan itibaren sıkça görmeye başladığımız serbest şiirler, vezin ve kafiye bağlarından kurtulan şiir örnekleridir. Batı edebiyatından aldığımız serbest vezin uygulaması, Türk edebiyatında aruz ölçüsü ve hece ölçüsünün standardı […]...

Soyut ve Somut Anlam

SOYUT VE SOMUT ANLAMLI SÖZCÜKLER Soyut Anlamlı Kelimeler – Duyularla algılanamayıp akıl yoluyla kavranan kavramları karşılayan sözcüklerdir. Soyut anlamlı sözcüklerin çoğu duygu bildirir. * sevgi Kızına duyduğu sevgiyi tarif etmenin imkânı yoktu. * korku Korkudan ne yapacağını şaşıran İhsan ümitsizce bağırmaya başladı. * telaş Bu saate kadar eve gelmeyince hepimizi bir telaş aldı. * kıskanç […]...

Sesteş Kelimeler

EŞ SESLİ (SESTEŞ) SÖZCÜKLER – Farklı (aralarında anlam ilişkisi olmayan) sözcüklerin aynı sesi vermesidir. – Sesteş kelimeler, ses ortaklığı olan sözcüklerdir. Karşıladıkları anlamlar arasında uzak yakın hiçbir bağ yoktur.   Sol yanında bir yara izi vardı. (yön bildiren sözcük, sol taraf)   Gül, susuz kalınca solmuş. (solmak fiili) Aranan kan sonunda bulundu. (damarlarımızdaki sıvı) Sana […]...

Yakın Anlamlı Sözcükler

Benzer kavramları karşılayan farklı sözcüklerdir. Böyle sözcüklerde hem anlam ortaklığı hem de anlam ayrılığı söz konusudur. – Sorunlarımızı muhatabıyla konuşmaktan çekinmemeliyiz. – Sorunlarımızı muhatabımızla konuşmaktan kaçınmamalıyız. Birinci cümlede kullanılan çekinmek kelimesi temel anlamıyla “saygı, korku, utanma vb. duygularla bir şeyi yapmak istememek” anlamına gelir. İkinci cümlede kullanılan kaçınmak kelimesi ise “herhangi bir işi yapmaktan veya […]...

Marksist Eleştiri Kuramı

Marksist Eleştiri Kuramı Nedir? Marksist Eleştiri Teorisi Hakkında Kısaca Özet Bilgi Marksist eleştiri, bir felsefi ve ekonomik teori olan Marksizm’e dayanır; Karl Marks ve Frederic Engels, Marksist felsefenin kurucularıdırlar. Karl Marks ve Frederic Engels, daha önce felsefede ve iktisat ilminde söz edilen alt yapı ve üst yapı adıyla cemiyeti ikiye ayırma anlayışını ve artık değer […]...

Hermenötik Eleştiri Kuramı

Hermenötik Eleştiri Kuramı Teorisi Nedir Hakkında Kısaca Özet Bilgi Yorumbilgisi adı verilen bu metoda göre, her sanat eseri, bir yorumlama sanatı olan Hermenötik ile yorumlanabilir. Bir rivayete göre Mısır’da görüldüğü, bir başka anlayışa göre de Yunan kültürü içinde geliştiği iddia edilen bu metot, doğu ile batının bütün ortak birikimlerini değerlendirir. Hermenötik, Yunan mitolojisine göre, İlahî […]...

Sosyolojik Eleştiri Kuramı

Sosyolojik Eleştiri Kuramı Nedir Hakkında Kısaca Özet Bilgi Edebî eserin fonksiyonundan yola çıkan, onu toplum açısından değerlendiren bir anlayıştır. Bu metoda göre sanat eseri, sosyal hayat içerisinde bir eleman olarak değerlendirilmelidir. İstese de istemese de sosyal hayattan örnekler alarak eser oluşturan ve bu eseri sosyal hayata yansıtan sanatçının kendisi de sosyal hayatın bir parçasıdır. Sosyal […]...

Genel ve Özel Anlam

SÖZCÜKLERDE GENEL VE ÖZEL ANLAM Anlamca kapsamı geniş olan sözcüklere genel anlamlı kelimeler, anlamca kapsamı daha dar olan sözcüklere de özel anlamlı kelimeler denir. Genel Anlamlı Sözcükler * Aynı türden kavramları topluca düşündüren sözcüklerdir. * “Ağaç” sözcüğü; “çam”, “kayın”, “söğüt”, “kavak”, “ardıç” vs. kavramları topluca belirtir. “Ağaç” sözcüğü, bu varlıklara göre daha kapsamlı ve genel […]...