Sözcükte Anlam

Sözcük, dilin anlamlı en küçük birimidir. Duygu ve düşünceler, sözcükler aracılığıyla ifade edilir. Bu bakımından sözcükler, duygu ve düşünceleri gösteren simgeler/göstergelerdir. Sözcükler kavramların sese bürünmüş biçimidir. Bir kısmı tek başına anlamlıdır; duygu, düşünce, varlık, durum bildirir.

Mutluluk, bilgi, ağaç, uyumak…
Bir kısmı tek başına anlamsızdır; cümle içinde görevdeş unsurları bağlar ya da anlam ilgileri kurar.
-ve, ama, hatta, göre, kadar, gibi…

Şimdi birkaç örnekle, sözcüklerin farklı cümlelerde nasıl değişik anlamlar kazandığını inceleyelim:
I. Gök gürültüsünden korkan çocuklar evlerine kaçmış.
II. Tutuklulardan bazıları, hapisten tünel kazarak kaçmış.
III. İhtiyarın üzerindeki ceketin yeşili iyice kaçmış.

Bu cümleleri incelediğimizde; “kaçmak” sözcüğünün I. cümlede “hızla koşup bir yere saklanmak”, II. cümlede “firar etmek”, III. cümlede “rengi ağarmak, uçmak” anlamlarında kullanıldığını görüyoruz. İşte sözcüklerin bu farklı anlamları; gerçek, mecaz, yan, terim, somut ve soyut anlam diye adlandırılır.

A. BU KONUYLA ŞUNLARI KAVRAMANIZ GEREKİR:
• Sözcüklerin bir tek anlamla sınırlı olmadığını
• Sözcüklerin cümlelerde farklı anlamlar yük­lenebileceğini
Sözcüğün anlamını, kullanıldığı cümlenin belirlediğini
• Sözcüklerin gerçek, mecaz ve terim anlamını birbirinden ayırabilmeyi
• Deyimlerle ikilemelerin anlam özelliklerini
• Yansıma sözcüklerin nasıl türetildiğini
• Eş anlamlılık, yakın anlamlılık, karşıt anlamlılık ve sesteşlik gibi kavramların ne anlama geldiğini
• Somut ve soyut anlamlı sözcükleri ayırmayı

B. KONUYLA İLGİLİ SORULARIN ÖZELLİKLERİ
Sözcükte anlam konusundaki sınav sorularının amacı, söz­cüklerin ya da sözcük gruplarının (deyimler, ikilemeler vb.) cümlede kazandığı anlamı, öğrencilerin bilip bilmediğini ölçmektir.
Sözcük dağarcığımızı geliştirmenin tek bir yolu vardır, o da sözlük eşliğinde okumak­tır. Okurken anlamını bilmediğimiz bir sözcük veya deyimle karşılaşınca, sözlüğe başvurup o sözcük veya deyimin anlamını öğrenmemiz gerekir. Böyle davranırsak konuyu kökünden çözmüş oluruz.

C. KELİMEDE ANLAM KONUNUN SINAVLARDAKİ YERİ:
Sözcükte anlam konusundan her sınavda mutlaka soru çıkmaktadır (Konuyla ilgili soru sayısı 3-6 arasında değişmektedir.) Ayrıca cümlede anlam ve paragrafta anlam konularını yakından ilgilendirmesi, bu konunun önemini artırmaktadır.

KELİMEDE ANLAM:
Sözcük, dilin anlamlı en küçük parçasıdır. Söz­cükler varlıkların, durum ve olayların dildeki karşılıkla­rıdır. Asıl işlevi toplumdaki anlaşmayı sağlamak olan dil, bu görevini ancak sözcükler aracılığıyla gerçek­leştirebilir. Duygu ve düşünceler, sözcüklerin belli kurallara göre dizilişlerinden oluşan cümleler vasıta­sıyla dışa yansıtılır.
Sözcükler, değişik cümlelerde farklı anlamlar ka­zanabilir. Kelimenin anlamını kullanıldığı cümle belirler. Sözcüklerin belirttiği anlamlar ikiye ayrılır: ger­çek anlam, mecaz (değişmece) anlam.

Sözcükte Anlam Soru Çözüm Videoları

One Comment

Düşüncelerinizi Yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir