Kategori: N

Namık Kemal

Namık Kemal Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği ve Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1840-1888): Namık Kemal, Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden biridir ve doğum yeri Tekirdağ'dır. İlk ismi Mehmet Kemal olan yazar, küçük yaşta annesini kaybetmiştir. Yaşamının erken dönemlerinde, dedesi memurluk görevleri nedeniyle farklı yerlere taşındığı için eğitim hayatını farklı yerlerde sürdürmüştür. Sanatçı, eğitim hayatı boyunca özel dersler alarak kendisini geliştirmiştir. Arapça ve Farsça öğrenme konusunda da oldukça başarılıydı. Hariciye Nezareti Tercüme Odası'nda kâtip olarak çalışırken, Fransızca öğrenme fırsatı bulmuştur. Bu dil ......

Necati Cumalı

Necati Cumalı Hayatı Edebi Kişiliği Hakkında Kısaca Özet Bilgi: Türk edebiyatının önemli sanatçılarından biri olan Necati Cumalı Florina’da doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Urla ve İzmir’de avukatlık yaptı. Şiir, öykü, roman, tiyatro türlerinde eserler vermiştir. Eserlerinde genellikle kasaba ve kırsal kesim insanlarıyla onların sorunlarını işlemiştir. Çevresinden, gözlemlerinden yararlanarak oluşturduğu kişiler ve olaylarla toplumsal sorunlara değinmiştir. Necati Cumalı’nın kendine özgü bir gerçekçilik anlayışı vardır. Oyunlarında, bireyin kişisel sorunlarından hareket edip toplumsal aksaklıklara uzanır. Yazar toplum içindeki insanı somutlaştırırken onun sos- yal düzen ......

Nedim

Dîvan şâiri. Lale Devir’nin coşkun aşk ve neşe dolu şairidir. İstanbul'da doğdu. Asıl adı Ahmet'tir. Mehmed Efendi'nin oğlu. İyi bir medrese öğrenimi görmüş, mü­derris olmuştur. Damat İbrahim Paşa sadrazam olunca kadılık, aynı paşanın özel kütüphanesinde memurluk ve mahkeme naipliği yaptı. Patrona Halil İsyanı sırasında sarayın damından düşerek ölmüştür. Divan şiirimize yeni bir söyleyiş, yerli ve gerçekçi bir içtenlik, nükteli bir ses ve söz anlayışı kazandıran sanatçı, Mahallileşme akımının da edebiyatımızdaki en büyük temsilcisidir. Gazelleri, kasideleri ve şarkılarıyla tanınan Nedim, İstanbul’da yaşamış, ......

Nabi

Nabi kimdir hayatı eserleri şiirleri kişiliği hakkında bilgi Dîvan ve mesnevi şairlerindendir. Urfa'da doğdu. Asıl adı Yûsuf. Memleketinde medrese öğrenimi gördü. 1666 yılında İstan­bul'a gelip Musahip Mustafa Pasa'nın dîvan kâtipliğini yap­tı. Bir ara hac görevini yerine getirmek için Hicaz'a gitti ve döndü (1678). Mustafa Paşa 1685 yılında ölünce Nâbî Ha­leb'e gidip yerleşti, evlendi. Baltacı Mehmed Pasa'nın dave­ti üzerine 1710'da tekrar İstanbul'a geldi. Darphane emîri ve başmukabeleci oldu. İstanbul'da öldü. Karacaahmet Mezarlığı'nda Miskinler Tekkesi yakınına gömüldü. Divan edebiyatında ekol sahibi olan nâdir şairlerdendir. ......

Nefi

Dîvan şâiri. Hasankale'de doğdu. Asıl adı Ömer. Memle­ketinde Medrese öğrenimi gördükten sonra I. Ahmed zamanında istanbul'a geldi. Sultan IV. Murad tarafından korundu. Bâzı memurluklarda bulundu, vergi kâtipliği yaptı. Sultan IV. Murad'a bir daha hiciv yazmayacağına dâir söz vermiş, sözünde durmayarak Bayram Paşa'yı hicvetmiş ve bu yüzden boğdurularak Sarayburnu'ndan denize attırılmıştır. Divan şiirinin en büyük övgü ve yergi şairidir. Özellikle kaside türünde başarılı olan sanatçının mesnevisi yoktur. Sevgisinde de nefretinde de aşırıya kaçan Nef’i ölçüsüz bir şairdir. Dili ağır ve söz sanatları ......

Necati Bey

15. yüzyıl edebiyatçısıdır. Asıl adı İsa olan sanatçı aşıkane, sade ve samimi gazelleri ve II. Beyazıd’ın şehzadeleri olan Abdullah ve Mahmud için yazdığı mersiyeleriyle tanınmıştır. Atasözleri, deyimler ve halk tabirlerine olan düşkünlüğü; onları şiirlerde kullanmada gösterdiği başarı Necati'nin edebi kişiliğinin en önemli yönlerinden biridir. Lirik bir anlayışla şiir yazan sanatçı, daha çok Türkçe yazmış, çağdaşlarına göre sade bir dil kullanmıştır. Süssüz, yalın, doğal diliyle divan şiirine bir yerlilik, ulusallık getiren Necati divan edebiyatında mahallileşme akımını başlatanların başında gelir. Türkçe Divan’ı ......

Nesimi

14. yüzyılın mutasavvıf şairidir. Düzgün ve ahenkli bir dili olan Nesimi’nin oldukça coşkun ve pervasız bir üslubu vardır. Lirik şiirleriyle tanınmıştır. Hurufilik tarikatının bir üyesi olan Nesimi, şiir ve düşüncelerinin şeriata aykırı olması sebebiyle Halep’te derisi yüzdürülerek öldürülmüştür. (Hurufilik: Evrenin ve insanın oluşunu maddeye dayandıran, her varlığı 12 harfle açıklamaya çalışan, harflere esrarengiz anlamlar yükleyen düşüncedir.) Farsça ve Türkçe iki divanı vardır. Dîvan şâiri. Azerî sahasında yetişen Türk şâiridir. Asıl adının Imâdeddîn olduğu, Bağdat civarında Nesîm kasaba­sında doğduğu söylenir. Hayâtı hakkında ......

Nurullah Ataç

Nurullah Ataç (1898-1957): İstanbul’da doğdu. Asıl adı Ali Nurullah Ata’dır. Galatasaray Lisesinde okuduktan sonra bir süre eğitim için İsviçre’de bulundu. İstanbul’a döndüğünde Darülfünunda edebiyat eğitimi aldı. Liselerde Fransızca, edebiyat ve sanat tarihi dersleri okuttu. Memuriyet görevinde bulundu, okutmanlık ve çevirmenlik yaptı, gazete ve dergilerde yazılar yazdı. Eleştiri, deneme, günlük gibi türlerde eserler veren ve bu türlerinin öncülüğünü yapan sanatçı, roman ve hikâye türünde eser vermemiştir. Yazı dilinin halka çok yaklaşması taraftarı değildir. O, halka yeni kelimeler öğretilmesi taraftarıdır. Dilde sadeleştirme ve ......

Nevi

Dîvan şâiri. Malkara'da doğdu. Asıl adı Yahya'dır. Pîr Ali'­nin oğludur. İstanbul'da Davutpaşa Medresesi'nde öğrenim gördü. Gelibolu ve İstanbul medreselerinde müderrislik ve II. Murad'ın oğlu Mustafa ile başka şehzadelere hocalık yaptı, istanbul'da öldü. Vefa Camiî bahçesinde gömülüdür. Gazel şairi olmasına rağmen kasideleriyle Önlenmiştir. Şiirlerinden süsten uzak, kolay anlaşılır ve akıcı bir dil kullanmıştır. Nataicu’l Fünun, Hasb-ı Hal, Neva-yı Uşşak önemli eserleridir. Arapça, Farsça ve Türkçe ile eser veren âlim divan edebiyatı şairlerinden­dir. Edebiyatımızda sâde dilli ve samimî duygular bulunduran gazelleri ile tanınmıştır. Âşıkane ......

Niyazi

Şâir. Malatya'da doğdu. Tasavvuf eğitimi görmüş, bunun İçin Malatya, Mardin, Bağdat ve Kerbelâ gibi İllerdeki şeyh­lerin yanında bulunmuştur. 1646 yılında İstanbul'a geldi. Halveti tarikatının Mısriyye kolunu kurup Bursa'da şeyh ol­du (1670). Önce Rodos'a (1673), sonra iki defa Limni Adası'na sürüldü (1691,1694). Sürgünde öldü. Tasavvuf edebiyatı şairlerindendir. Aruz vezni ile yazdığı şiirlerde Fuzuli'nin, hece vezni ile olan ilahierinde de Yunus Emre'nin tesiri görülür. Şiirlerinin teması din ve tasavvuftur. Dîvân'ı yeni yazı ile defalarca basıldı. İbrahim Yurdoren bu dîvandaki şiirlerin açıklamasını yayımladı (1966). Mevâldü'l-İrfan ......

Neşati

(?-1674) Dîvan şâiri. Edirne'de doğdu. Ağazâde Mehmed Dede'nin dervişidir. Mevlevî tarikatına girmiştir. 1670'de Edirne Mu­radiye Mevlevîhânesi'ne şeyh olmuştur. Edirne'de Ölmüş ve Mevlevihane'nin avlusuna gömülmüştür. Mevlevi şeyhlerinden olan sanatçı Sebk-i Hindi akımının öncülerindedir. En basit duyguyu, düşünceyi ya da hayatı en güzel şekilde sanatlı bir üslupla ve ahenkli olarak anlatabilmiş bir sanatçıdır. Asıl ününü gazelleriyle yakalayan Neşati’nin kasideleri de vardır. Divan, Edirne Şehrengizi, Hilye önemli eserlerindendir. Neşati, XVII'nci asrın büyük şairlerindendir. Sebk-i Hin-dî'yi, (hind üslûbu) Türkçe'de en iyi temsil eden odur. En ......

Nasrettin Hoca

Nükteci. Belgelerin yetersizliği, hakkındaki rivayetlerin de çelişkili olması sebebiyle yaşadığı devir ile tarihi şahsi­yetini tesbit etmek mümkün olamamıştır. Lâmii-zâde Ab­dullah Çelebi'nin Letâif'inde Nasreddin Hoca ile Şeyyad Hamza çağdaş olarak gösterilir. Bu ve benzeri bilgilere göre Nasrettin Hoca'nın XIV'üncü asırda yaşamış olduğu tahmin edilmek­tedir. Türbesindekİ XVIII veya XiX'uncu asırda konduğu tah­min olunan kitabedeki hicrî 368 tarihinin tersinden okun­ması ile onun 1284'te öldüğünü ileri sürenler vardır. İ.H. Dânişmend, Hoca'yı Çobanoğulları'ndan Nasreddin Mahmud olduğunu savunur. Rivayetlere göre "Hoca, Sivrihisar'ın Hortu köyünde doğmuştur. Babası ......

Nail-i Kadim

(?-1666) Divan edebiyatı şâiri. İstanbul'da doğdu. Asıl adı Mustafa olan şair, Sebk-i Hindi tarzını benimsemiştir. İmgelerle, sembollerle, hayallerle yüklü bir anlatımı vardır. Anlam tekniğine önem veren şairin gazelleri önemlidir. Nail-i Kadim divanı başlıca eseridir. Dîvân-ı Hümâyun'da kâtiplik yaptı. Mâden kalemi başhalifesi oldu. Hayatının sonlarına doğru Edirne'ye sürüldü. Avus­turya zaferinden sonra (1665) affedildi; İstanbul'a döndü. İs­tanbul'da Öldü. Fındıklı'da Sünbülî Tekkesi'nin mezarlığına gömüldü. Nail-i Kadim, fikrini en kısa, söz katılamayacak bir tarzda ve en ahenkli bir ifâde ile anlatır. Kelime seçmekte titizdir. Usta ......

Nahifi

Divan edebiyatışairlerindendir, istanbul'da doğdu. Asıl adı Süley­man. Abdurrahman Efendi'nin oğludur. Önce Yeniçeri Kalemi'nde çalışmış, 1682'de memur olarak Mısır'a gitmiştir Iran elçisi Mehmed Paşa'nın yanında İran'a, Avusturya Elçi­si İbrahim Pasa'nın yanında da Avusturya'ya elçi katipliği görevi ile gitmiş, Şıkk-ı Sânî defterdarı iken İstanbul'da öl­müştür. Mezarı Topkapı dışında, Maltepe Caddesi üzerinde­ki mezarlıktadır. Nahifi, Mevlananın Mesnevisini nazmen Türkçe'ye çe­virmesinden sonra tanınmıştır. Biri Hz. Peygamber'e yazdı­ğı naatler, gazeller ve rubailerden meydana gelen, diğeri ga­zellerden oluşan iki dîvânı vardır. Âşıkane gazellerinden in­ce hayalli, güzel ve sade ......

Nabizade Nazım

NABIZADE NAZIM (1862-6.VMI.1893) .Roman ve hikâye yazarı, istanbul'da doğdu. Beşiktaş As­kerî Rüştiyesi'ni, Kara Mühendishânesi İdâdîsi'ni ve Harp Akademisî'ni bitirerek kurmay subay oldu. Askerî öğret­menlik, Genelkurmay'da karargâh subaylığı yaptı. İki yıl Su­riye'de çalıştı. Nabizade Nazım,  İstanbul'da öldü. Üsküdar'da Miskinler Tek­kesi yakınına gömüldü.Servet-i Fünun edebiyatı roman ve hikaye yazarlarındandır. Antalya köylerinden birindeki hayatı anlatan Karabibik, ye­ni Türk edebiyatımızda İlk köy romanıdır. Nabizade Nazım'ın Zehra adlı romanı da İlk psikolojik roman olma özelliği taşır. Kendinden önceki diğer edebiyatçılar gibi romantizm değil realizmin metodlarıyla ......

Necip Fazıl Kısakürek

Necip Fazıl Kısakürek Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği ve Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi İstanbul’da doğdu. Askerî Deniz Lisesini bitirdi. İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümünde okurken Millî Eğitim Bakanlığınca Paris’e, Sorbonne (Sorbon) Üniversitesine gönderildi. Dönüşünde bir süre memurluk, müfettişlik ve öğretim üyeliği yaptı. Necip Fazıl çeşitli dergilerde çıkan şiirleriyle Cumhuriyet Dönemi’nin ilk yıllarında tanınmaya başlamıştır. Şiirlerinde halk edebiyatının şekil ve içerik özelliklerini Fransız sembolistlerinin duyuş tarzıyla birleştirerek yeni bir yoruma ulaşmıştır. Şiirlerinde insan, kâinat, madde ve ruh problemlerini; insanın iç âlemindeki çatışmaları, gizli tutku ve ......

Neyzen Tevfik Kolaylı

NEYZEN TEVFİK KOLAYLI, (1879-1953) Şâir. Bodrum'da doğdu. Öğretmen H. Hasan Efendi'nin oğludur. İlkokulu Bodrum'da okudu. İzmir İdâdîsı'nde öğ­renci iken saraya benzer bir hastalığa tutularak öğrenimini yarıda bıraktı. Ney dersleri aldı. İzmir Mevlevi Dergâhı'nda Eşref, Abdülhâlim Memduh.Tokadteâde Sekip ile tanışarak " şiire başladı. İstanbul'a gelerek Mehmet Akif'ten Arapça, Farsça ve Fransızca dersleri aldı, meşhur Bektaşi ve müzis­yenler ile tanıştı. 1913'de Mısır'a kaçtı. Orada Bektaşî Tekkesi'nde yaşadı. 1908'de İstanbul'a döndü. Defalarca akıl hastanesinde alkol tedavisi gördü. İstanbul'da öldü. Kartal'­daki âite mezarlığına gömüldü. Hiciv ......

NECMEDDİN HACIMENİOĞLU

Dil bilgini, yazar. Maraş'ta doğdu. İlköğrenimini Darende'­nin Aşuda köyünde; orta öğrenimini Darende ve Osmaniye'­de, Adana Erkek Lisesi'nde yaptı (1954). İstanbul Üniversi­tesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bi­tirdikten sonra (1959) Bitlis ve Osmaniye liselerinde öğret­menlik yaptı. 1960'd a mezun olduğu fakültede asistan, 1963'te doktor, 1970'de doçent ve 1982'de profesör oldu. 1972 yılında Bağdat Üniversitesi'nde Türkçe dersleri verdi. Halen Edirne Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi'nde öğre­tim üyesidir. Türk Dili, Türk Yurdu, Türk Kültürü, Töre, Devlet, Hisar ve Türk Edebiyatı dergilerinde, Hergün, Ortadoğu, Tercüman ......

NİYAZİ YILDIRIM GENÇOSMANOĞLU

Şair. Ağın'da doğdu. İlköğrenimini aynt kasabada yaptı. Akçadağ Köy Enstitüsünü bitirdi (1947). Elâzığ'ın köylerin­de öğretmenlik, ilköğretim müfettişliği, Millî Eğitim Bakan-lığı'nda muhtelif kademelerde memurluk yaptı. İstanbul Türk Mûsikîsi Devlet Konservatuarı Genel Sekreteri iken emekli oldu. Şiire küçük yaşlarda başladı. Önce Elâzığ'ın günlük gaze­telerinde, Araş, Yeni Fırat, Filiz ve Orkun mecmualarında, sonra devamlı olarak Devlet, Töre, Türk edebiyatı dergilerinde şiirleri yayımlandı. Milliyetçi şairlerdendir. Destan şâiri olarak bilinir. Şiirde ses güzelliğine, iç mûsikîye değer verir. İfadesi güçlüdür Hem hece ile hem serbest nazımla şiirler yazmıştır. Şiir ......

NECDET EVLİYAGİL

Şâir, yazar. İstanbul'da doğdu. Genç yaşta gazeteciliğe başladı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ni bitirdi. (1950). Ajans-Türk Matbaacılık Sanayii'ni kurdu. 14 Ekim 1973'te Ankara'dan milletvekili seçildi. Günümüz şâir ve yazarlarındandır. Rahat ve samimi bir söyleyişi vardır. Serbest nazımla hacimce küçük anlamca derin şiirler söylemiştir. Şiir kitapları:  1. Eski Yalı (1956), 2. Duyabildiğine (1960), 3. Vaşantı (1972), 4. Altınkum Vapuru (1975), 5. Düş ve Gerçek (1978), 6. Çocukların Görkemli Düşü ve Acı Gülüşü (1979). Antolojileri:  1. Aşk Şiiri Antolojisi (1949), 2. Dîvan Şiirinden Seçmeler (1954). Diğer eserleri:  1. Dünya Şiirinden ......
Yandex.Metrica