Doğum ve ölüm tarihleri kesin olarak bilinmeyen Karacaoğlan’ın Toroslarda yaşayan Türkmenler arasında yetişmiş olduğu düşünülmektedir. Âşık edebiyatının en güzel lirik şiirlerini söyleyen sanatçı, din ve tekke şiirinden, doğa konularını üstün bir başarıyla, yalın bir dille işlemiştir. Şiirlerinden Anadolu’nun birçok yerini gezdiği anlaşılan Karacaoğlan’ın Mısır, Trablus, Rumeli gibi yerlerde bulunduğu uzun […]
Etiket: Aşıklar
Dadaloğlu
Asıl adı Veli olan şair, Toroslarda yaşayan Türkmenlerin Avşar boyundandır. Şehir yaşamından uzak kaldığı için divan edebiyatından hiç etkilenmemiştir. Toroslarda yaşayan göçebe insanları zorla köylere yerleştirmeye çalışan Derviş Paşa komutasındaki Fırka-i İslahiye ordusuna karşı ayaklanmış, Türkmenleri mücadeleye çağıran şiirler yazmıştır. “Hakkımızda devlet vermiş fermanı Ferman padişahınsa dağlar bizimdir” dizeleri onun […]
Katibi
(XVII’inci asır) Saz şâiri. XVII’nci asrın İlk yarısında yaşamıştır. Sultan IV. Murad’ın Bağdat Seferi’ne (1638) katıldığı bir şiirinden anlaşılıyor. Evliya Çelebi, onun koyun ticâreti ile geçinen bir âşık olduğunu yazar. Katibi, hem hece vezni, hem de aruz vezni ile başarılı şiirler söylemiş, her iki edebiyatın nazım şekillerini de kullanmıştır. Koşma, semai […]
KAĞIZMANLI HIFZI
(1893-1918) Saz şairi. Asıl adı Recep. Medrese öğrenimi görmüş çiftçilik ve köy imamlığı yapmıştır. Ermeniler tarafından yapılan bir katliâmda şehit edildi. Küçük yaşta şiire başlamış, koşma, semai, destan ve ağıt türünde eserler vermiştir. Amcasının kızı Zlyâde’nin ölümü üzerine yaktığı ağıt aşıklar arasında hâlâ okunuyor. Şiirlerinden otuz tanesi M.2ahirBaranseli tarafından derlenip […]
ERZURUMLU EMRAH
(? – 1860?) Aşık. Erzurum’un Tambura köyünde doğdu. Erzurum’da medrese tahsili yaptığı, ömrünün önemli bir kısmını seyahatle geçirdiği, Sivas, Kastamonu, Sinop, Konya ve Niğde illerini dolaştığı, Niksar’da öldüğü bildirilir. Emrah hem aruz hem de hece ölçüsü ile şiirler yazmıştır. Halk şâirleri içinde dîvan şiirini en iyi bitenler arasındadır. Tasavvuf! şiirleri […]
Ercişli Emrah
(XVirinci asır) Bir halk hikayesi kahramanı ve sözü oldukça güçlü bir saz şairidir. Köklü bir eğitimi olmayan sanatçı aşıklık geleneğine bağlı kalmıştır. Hem aruz hem hece ölçüsünü kullanmıştır. Emrah, Van’ın Erciş ilçesindendir. Emrah ile Selvi Han adlı halk hikayesi bu âşığın hayâtı ve aşkı etrafında doğmuştur. Hikâyeye göre, Osmanlı-lran savaşları […]
AŞIK DERTLİ
(1772-1846) Asıl adı İbrahim’dir. Divan, tekke ve halk şiirini çok iyi bilen şair; hem hece hem aruz ölçüsüyle şiirler yazmış ama asıl başarısını heceyle yazdığı şiirlerde göstermiştir. Toplumsal yergi içerikli şiirler de yazan şair, halk şiirinin son büyük ustalarından sayılır. Gerede’nin Çağa bucağının Şahnalar (yeni adı Reşadiye) köyünde doğdu. Bayraktar […]
KEMAL FEDAİ COŞKUNER
(1927-1979) Şâir, yazar. Akseki’nin Mahmutlu köyünde doğdu. Antalya Aksu Öğretmen Okulu’nu bitirdi (1945). Çeşitli yerlerde ilkokul öğretmenliği, Halk Eğitimi Merkezi müdürlüğü (İzmir) yaptı. İzmir’de öldürüldü. Fedaî mahlası ile yazdığı şiirler ve yazılar 1944’ten itibaren Serdengeçti, Toprak, Fedaî ve Türk Edebiyatı dergilerinde yayımlandı. Şiirlerinde vatan ve millet sevgisi, kahramanlık temalarım işlemiştir. […]
AŞIK TALİBİ COŞKUN
(1904—12.111.1976) Âşık. Asıl adı Hacı Bektaş’tır. Tonus’ta doğdu. Ahmet Kudsİ Tecer’in 1931’de düzenlediği Sivas Âşıklar Bayramı’-na katılarak tanındı. Keklik Emine ile Âşık Talibi halk hikâyesinin kahramanıdır. Yurdu dolaşarak aşk hikâyesini anlatmış, bu sayede de meşhur olmuştur. Talibi aşk, tabiat, sosyal olaylar temalarını İşlemiş, hece vezni ile şiirler söylemiştir. Mizah ve […]
YUSUFELİLİ HUZURİ (ALİ COŞKUN)
Halk şâiri. Yusufeli’de doğdu. Kavasoğulları ailesinden Keşfi Efendi’nin (1843-1909) oğludur. Medrese tahsili görmüş, Şavşat’ta nüfus, Yusufeli’de tapu memurluğu yapmıştır. Artvin’de Öldü. Huzûrî mahlası ile şiirler yazmıştır. Koşma, güzelleme ve destan türünden şiirleri, aruzlu manzumeleri vardır. Hem halk şiiri hem de dîvan şiiri geleneğini sürdürerek hece ve aruz vezinlerini kullanmıştır. Dikkatli […]
RIZA TEVFİK BÖLÜKBAŞI
(1869-1949) Şâir. Edirne’ye bağlı Cezrimustafapaşa’da doğdu. İlk tahsilini İstanbul’da bir Musevî okulunda yaptı. Rüştiye’yı Gelibolu’da okudu. Mülkiye Mektebı’nde öğrenci iken bâzı olaylara karıştığı için okuldan çıkarıldı (1890). Sonra Tıbbiye’ye girdi ve 1899’da mezun oldu. 1908 yılına kadar Karantina idaresi’nde doktorluk yaptı. Maarif Nazırlığı (1918) ve Şûrayı Devlet Reisliği (1919) yaptı. […]
BEHÇET MAHİR
Halk hikayecisi, âşık. Erzurum’da doğdu. Erzurumlu Hafız Mihdat’tan halk hikâyeleri ve hikâyeciliği öğrendi. Yedi yıl çıraklıktan sonra hikâyeciliğe başladı. Saz çalmayı bilmez. (Erzurum) Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde müstahdem olarak çalışmaktadır. Anlattığı halk hikâyeleri: 1. Köroğlu (M.Kaplan, M. Akalın, M. BaM tarafından yazıya geçirilerek yayımlandı, 1973), 2. Emrah ile Selvihan Hikâyesi […]