İnsanlığın İlk İzleri: Yazının icadı öncesine Tarih Öncesi Çağlar, sonrasına ise Tarih Çağları adı verilmiştir. Tarih Öncesi Çağlar; Taş ve Maden Devri olarak iki ana kısma ayrılmıştır. Tarih öncesi çağlar dünyanın her yerinde aynı anda başlayıp bitmemiştir. Örneğin Anadolu’da Tunç Devri’nin yaşandığı sırada Mezopotamya tarihî devirlere geçmiştir. Dünyada insanın var oluşuyla başlayan tarih; yazının icadı […]...
Türkiye’de (Türklerde) Tarih Yazıcılığının Gelişimi Osmanlı Döneminde Tarih Yazıcılığı Osmanlı Devleti’nde tarih yazıcılığı, devletin politikasını yansıtmak amacıyla başlamıştır. Padişahların hayatları, siyasi faaliyetleri, eleştirilmeden yazılmıştır. Osmanlı tarihçiliğinde II. Murat dönemi önemli bir yere sahiptir. Bu dönemde Tevârih-i Âli Osman adıyla başlayan anonim eserler yazma geleneğinin en ünlü temsilcisi Aşıkpaşazade’dir. Fatih Sultan Mehmet’ten itibaren Osmanlı tarih yazıcılığında […]...
Tarih Bilimine Yardımcı Olan Bilim Dalları Tarih bilimi, insanlığın geçmişini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Tarihçiler bu amaca ulaşabilmek için çok kapsamlı bir materyal grubuyla çalışmak zorundadır. Tarihçiler bu çalışmalarını yaparken gerek sosyal bilimlerden gerekse fen bilimlerinden yararlanmak zorundadır. Tarihe yardımcı bilim dalları şu şekilde özetlenebilir: 1-Coğrafya: Yer bilimidir. İnsan ve mekanının karşılıklı etkileşimi hakkında verdiği bilgilerle […]...
Postmodern Tarih Anlayışı Postmodern yaklaşımın temel düşüncesi, tarih yazımının gerçek bir tarihsel geçmişe gönderme yaptığının reddedilmesidir. Buna göre tarih yazımı kurgudan ibarettir ve bu açıdan tarih araştırma eserleri tarihsel romandan farklı değildir. Postmodern Tarih Anlayışına göre, geçmişin hakikatini bilmemiz ve nesnel bir biçimde yansıtmamız mümkün değildir. Çünkü bizler geçmişte neler olup bittiğini ancak elimizde bulunan […]...
Yeniçağ’da Tarih Anlayışı Ortaçağ’da tarih hem Avrupa’da hem de İslam coğrafyasında dinsel bir amaç için, genelde salt aktarım biçiminde kendini göstermiş, Aydınlanma düşüncesi ile insan aklına uygunsuzluğu nedeniyle Descartes (1596-1650) gibi bazı filozoflarca değersiz bulunmuşsa da Hegel (1770-1831) ve Kant (1724- 1804) gibi bazılarınca da “bir dünya vatandaşlığı” için olası pragmatik değeri tartışılmıştır. Bu dönemde […]...
Orta Çağ’da Tarih Anlayışı Ortaçağ’da tarih ve tarihçilik özel bir öneme sahipti. Özellikle hükümdarlara tarih öğretilmesinin önemine vurgu yaparak belirginleşiyordu. Hükümdarlar, tarih bilgisinin siyasi hatalardan kaçınmada kritik bir rol oynayabileceğine inanıyorlardı. Bu nedenle, Ortaçağ kaynakları, hükümdarların yakın çevreleri ve itibar gösterdikleri bilginler aracılığıyla yaptıkları “tarih mütalaaları” ile ilgili kayıtlarla dolup taşıyordu. Tarih ve tarih öğrenme […]...
Eskiçağ’da Tarih Anlayışı Tarih bilimi 19. yüzyılda rüştünü kanıtlayana kadar daha çok edebiyatın bir alt dalı olarak algılanmıştır. Aristo’ya göre de tarih bir edebi türdür. Olup bitmiş olayların “hikâye” edilişinden ibaret olan tarih, O’na göre “şiirin” altında bir yerlerde bulunmak durumundadır. Çünkü tarih, olguların koleksiyonu iken şiir bu olgulardan bütüncül yargılar çıkaran şeydir. Aristo, bu […]...
Tarih Bilimini Niçin Öğrenmeliyiz? Bir kişinin geleceği doğru bir şekilde yönlendirebilmesi için, kendi dönemini ve toplumunu anlaması hayati bir öneme sahiptir. Bu, geçmişin bilgisi olan “tarih bilimi” ile mümkün hale gelir. Tarih, sadece geçmişi değil, aynı zamanda geleceği düşünmemize de yardımcı olur. Fen bilimlerinden, sosyal bilimlere ve siyasi bilimlere kadar birçok alanda, toplumun yaşadığı deneyimlerin […]...
Tarih Biliminin Kaynakları Olayları doğru algılayabilmek ve aktarabilmek amacıyla tarihçiye yardımı dokunan her türlü malzemeye kaynak denir. Tarihi olayların doğru bir şekilde aydınlatılmasında en önemli unsurlardan biri olayla ilgili bilgilerdir. Bu bilgilere ulaşabileceğimiz araç ve gereçler ise kaynaklardır. Tarihin tanımında geçtiği gibi tarihi olaylarla ilgili kaynak ve belgelere başvurulmalıdır. Tarihi olayı aydınlatan, onunla ilgili bizlere […]...
Tarihin Biliminin Özellikleri nelerdir? Tarih biliminde tarihçi, belgelere dayalı çalışır. Bu belgeler bilimsel yöntemlerle incelenir. Tarihî olayın aydınlatılabilmesi için konuyla ilgili güvenilir belge ve kaynaklara başvurmak gerekmektedir. Tarihçi olaylar arasında neden – sonuç ilişkisi kurar. Tarihte meydana gelmiş olaylar aynı zamanda kendilerinden sonraki olayların nedenlerini oluşturur. Tarihî olaylar arasında […]...
Tarih Bilimine Giriş TEST 1 1. Tarih, geçmişte yaşanan olayları inceleyen bilimdir. Tarihsel süreç içinde yer alan insanlar geçmişlerini merak ederler. Geçmişte yaşanan olaylarla ilgili araştırma yaparlar. Tarihin ışığında geçmişi sorgulayarak anlamaya çalışırlar. Yukarıda verilen yargıya göre, Tarih Bilimi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Geçmişte yaşamış insan toplulukları ve bunların faaliyetleri tarihin konusu içerisinde […]...
Kültür: Bir milletin maddi ve manevi değerlerinin tamamıdır. Yalnız bir millete ait olan unsurlardır. Uygarlık (medeniyet): Milletlerarası ortak değerlere verilen isimdir. Uygarlık kültürlerin etkileşimi sonucu meydana gelmiştir. Dünya üzerindeki ilk uygarlıklar Mezopotamya, Mısır, Anadolu, İran, Çin ve Hindistan bölgelerinde kurulmuştur. İnsanların bu bölgeleri yerleşim alanı olarak seçmesinde; tatlı su kaynaklarının olması, tarım arazilerinin bulunması, önemli […]...
Tarihin Yöntemleri Kısaca Özet 1. TARAMA (Kaynak Arama): Tarih bilimi geçmişte meydana gelen olayları araştırdığı için bir araştırmacının gerçekleştireceği ilk iş kaynak taraması yapmaktır. Bu amaçla olaylarla ilgili yazılı ve yazısız bütün kaynaklar taranıp, konuyla ilgili bütün belgeler bir araya toplanmalıdır. 2. TASNİF (Sınıflandırma) Kaynak taramasından elde edilen belgeler belirli bir sistem dahilinde sınıflandırılır. Bu […]...
Dünyada Tarih Yazıcılığının Tanımı ve Çeşitleri Nelerdir İnsanın acı ve tatlı tecrübelerini gelecek nesillere aktarma ihtiyacı doğasında vardır. Bu bakımdan tarihçi, geçmişte yaşanmış olayları hafızalarda yeniden canlandıran kişidir. Fakat tarihçiler bunu yaparken kendilerine özgü bir yazım tarzını benimserler. Bu nedenle geçmişten bu güne tarih yazıcılığının farklı türleri ortaya çıkmıştır. Hititlerde anal […]...
