Masal kişileri olağanüstü özellikler taşıyan, hayal öğesi ağır basan hikayelerdir. Masal kişileri gerçek yaşamda rastlanan kişilerin dışında cin, peri, cadı, dev, ejderha gibi olağanüstü varlıklardır. Masallarda olayın geçtiği yer ve zaman belirsizdir. Masallar dini özellikler taşımaz. Eğitici yanı olan masalların anlatımında iç kafiye sanatına (seci) yer verilir tekerlemeler önemli yer tutar. Genellikle “Bir varmış bir […]...
Halk Edebiyatının Geniş Detaylı Tanımı Vücuda getirenleri belli olmayan, aslında sözlü olduğundan ve halk arasında dilden dile intikal ettiğinden değişliklere uğrayabilen edebî mahsuller bütünüdür. Türkiye’de “Halk Edebiyatı” kavramı, terminoloji açısından hem yenidir hem de üzerinde görüş birliği sağlanma bakımından tartışmaları bünyesinde barındırır. Halk Edebiyatı, halkiyat (folkloristik) biliminin edebî […]...
Uzun yıllar kadılık görevinde bulunan ve asıl adı Ahmed olan sanatçı, 1381 yılında Sivas’ta tahta çıkmış ve on sekiz yıl Sivas sultanlığı yapmıştır. Komşularıyla mücadele etmiş, sonunda Sivas surları önünde başı kestirilerek öldürülmüştür. Aşk, yiğitlik, tasavvuf edebiyatı temalarını kendine özgü bir üslupla ele alan sanatçının şiirlerindeki yiğitçe tavır onu diğer şairlerden ayırır. Eserlerinde aruz ölçüsünün […]...
Dîvan şâiri. Hasankale’de doğdu. Asıl adı Ömer. Memleketinde Medrese öğrenimi gördükten sonra I. Ahmed zamanında istanbul’a geldi. Sultan IV. Murad tarafından korundu. Bâzı memurluklarda bulundu, vergi kâtipliği yaptı. Sultan IV. Murad’a bir daha hiciv yazmayacağına dâir söz vermiş, sözünde durmayarak Bayram Paşa’yı hicvetmiş ve bu yüzden boğdurularak Sarayburnu’ndan denize attırılmıştır. Divan şiirinin en büyük övgü […]...
15. yüzyıl edebiyatçısıdır. Asıl adı İsa olan sanatçı aşıkane, sade ve samimi gazelleri ve II. Beyazıd’ın şehzadeleri olan Abdullah ve Mahmud için yazdığı mersiyeleriyle tanınmıştır. Atasözleri, deyimler ve halk tabirlerine olan düşkünlüğü; onları şiirlerde kullanmada gösterdiği başarı Necati’nin edebi kişiliğinin en önemli yönlerinden biridir. Lirik bir anlayışla şiir yazan sanatçı, daha çok Türkçe yazmış, çağdaşlarına […]...
Bir edebî tür olarak hatıra (anı), toplumca tanınmış ve alanlarında isimleri duyulmuş kişilerin geçmişte yaşadıkları ya da şahit oldukları olayları, durumları anlattıkları yazı türüdür. Anılar yaşanabilecek olanı değil, yaşanmış olanı anlatan yazı türleri olduğundan gerçeğe dayalıdır. Bu yönüyle anılar yaşandığı dönemin ekonomik, toplumsal, siyasal, kültürel ve tarihî yapısını yansıtan birer belge niteliği taşır. Anı, insanın […]...
Aşık Paşa kimdir hayatı eserleri şiirleri kişiliği Mutasavvıf bir şairdir. Yapıtlarında sade bir dil kullanmış ve Türkçenin Anadolu’da bir edebiyat dili olarak yerleşmesinde önemli katkılarda bulunmuştur. Asıl adı Ali olan sanatçının mahlası Âşık’tır. Türkiye Türkçesini ilk kullanan tasavvuf şairlerinden biridir. Halka tasavvufu öğretmek amacıyla hem aruz hem heceyle şiirler yazan sanatçı, özellikle didaktik tarzda eserler […]...
Şiirde Konu Üzerinde konuşulan, yazı yazılandır. Konu günlük olaylardan alınabileceği gibi insanlar arası ilişkilerden, toplumsal gerçeklerden, sorunlardan bilim ve teknolojiden., kısaca yaşamın her kesiminden seçilebilir. Şiirde Tema Bir sanat yapıtının üzerine temellendirildiği duygu ve düşüncedir. Temanın konu ile karıştırılmaması gerekir. Konu, somut nitelikli özellikler yansıtırken tema, soyut özellikler gösterir. Bir yapıtın teması onun konusu demek […]...
14. yüzyılın mutasavvıf şairidir. Düzgün ve ahenkli bir dili olan Nesimi’nin oldukça coşkun ve pervasız bir üslubu vardır. Lirik şiirleriyle tanınmıştır. Hurufilik tarikatının bir üyesi olan Nesimi, şiir ve düşüncelerinin şeriata aykırı olması sebebiyle Halep’te derisi yüzdürülerek öldürülmüştür. (Hurufilik: Evrenin ve insanın oluşunu maddeye dayandıran, her varlığı 12 harfle açıklamaya çalışan, harflere esrarengiz anlamlar yükleyen […]...
Metinlerarası İlişki Kuramı Teorisi Nedir Hakkında Kısaca Özet Bilgi Bir edebî metin, kendisinden evvelki eserlerden izler taşır; başka edebî eserlerden ve edebi türlerden etkilenir; başka sanat dallarının tesirlerini yaşatır ve bir edebî metin, herhangi bir başka metnin herhangi bir yönünü, kendi orijinal bütünlüğü içinde saklar. Özellikle epigrafları, tarihî bilgileri, spot cümleleri, önemli dönemlerin çığır açıcı […]...
Şiir Dili Nedir? Şiirde günlük hayattakinden farklı bir dil vardır. Şair, dış dünyadan aldığı malzemeyi, ona duygu ve düşüncelerini de katarak mecaz, teşbih, istiare, kinaye, tezat vb. yollarla olduğundan çok daha farklı aktarır. Şiir dili denen bu yeni dil, büyük oranda imge, çağrışım ve söz sanatlarına dayanılarak kurulur. İmge Nedir İmge, sözcüklerle oluşturulmuş bir resimdir. […]...
Edip Cansever Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1928-1986 ) İstanbul’da doğdu. İstanbul Erkek Lisesini bitirdi. Edip Censever askerlik dönüşünde Kapalıçarşı’da antika satışı yapan bir dükkân kurdu. 1947 yılında ilk şiir kitabı olan “İkindi Üstü” adlı eserini yayımladı. Toplumsal kurallar içindeki bunalmış bireyi zengin imge dünyasıyla anlatmıştır. Şiirlerinde öyküleyici anlatıma, betimlemeye, diyaloğa ve dramatizasyona fazlaca önem vermiştir. […]...
Oktay Rifat Horozcu Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1914-1988) Trabzon’da dünyaya geldi. Ankara Erkek Lisesini ve Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Memurluk ve serbest avukatlık yaptı. Melih Cevdet Anday ve Orhan Veli Kanık‘la birlikte “Garip” adlı şiir kitabını 1941’de yayımladılar. Oktay Rifat Horozcu, farklı anlayışlarla da şiirler yazmıştır. “Perçemli Sokak” adlı eseriyle II. Yeni akımına yaklaşarak […]...
Bilgelerin, bilginlerin, ozanların, kültürlü kişilerin yazıp söyledikleri engin anlamlı kısa sözlerdir. Bilgece söylenmiş özlü sözlerdir. Eskiden “cümle-i hikemiye” ve “kelam-ı kibar” olarak adlandırılmıştır. Atasözlerinden ayrılan en önemli yönü, söyleyenlerinin belli olmasıdır, çünkü atasözleri anonimdir. Atasözleri kalıplaşmış sözlerdir, ancak özdeyişler kalıplaşmamıştır. Türk edebiyatında ilk önemli özdeyiş kitabı Cenap Şahabettin in “Tiryaki Sözleri” adlı yapıtıdır ; sanatçı […]...
Dilin İşlevleri Nelerdir? Dilin Göndergesel İşlevi Dilin, iletiyi olduğu gibi ifade etmesi/anlaşılması için kullanılmasına denir. Bu, başka bir ifadeyle dilin bilgi verme işlevidir. Bu işlevde kullanılan sözcükler genellikle gerçek anlamda (temel anlam) kullanılır. ─ Kulübenin kapısında üstü başı perişan durumda bir ihtiyar belirdi. ─ Bu ay, enflasyon 1.02 puan daha geriledi. ─ Edebiyat dersinden çok […]...
Serbest Vezin Nedir? Serbest Ölçü Hakkında Kısaca Özet Bilgi Vezni ve kafiyesi serbest olan, önceden belirlenmiş bir kalıbı olmayan serbest nazım şiirleridir. Tanzimat’tan sonra seyrekçe ve yirminci asırdan itibaren sıkça görmeye başladığımız serbest şiirler, vezin ve kafiye bağlarından kurtulan şiir örnekleridir. Batı edebiyatından aldığımız serbest vezin uygulaması, Türk edebiyatında aruz ölçüsü ve hece ölçüsünün standardı […]...
EŞ SESLİ (SESTEŞ) SÖZCÜKLER – Farklı (aralarında anlam ilişkisi olmayan) sözcüklerin aynı sesi vermesidir. – Sesteş kelimeler, ses ortaklığı olan sözcüklerdir. Karşıladıkları anlamlar arasında uzak yakın hiçbir bağ yoktur. Sol yanında bir yara izi vardı. (yön bildiren sözcük, sol taraf) Gül, susuz kalınca solmuş. (solmak fiili) Aranan kan sonunda bulundu. (damarlarımızdaki sıvı) Sana […]...
Hermenötik Eleştiri Kuramı Teorisi Nedir Hakkında Kısaca Özet Bilgi Yorumbilgisi adı verilen bu metoda göre, her sanat eseri, bir yorumlama sanatı olan Hermenötik ile yorumlanabilir. Bir rivayete göre Mısır’da görüldüğü, bir başka anlayışa göre de Yunan kültürü içinde geliştiği iddia edilen bu metot, doğu ile batının bütün ortak birikimlerini değerlendirir. Hermenötik, Yunan mitolojisine göre, İlahî […]...
SÖZCÜKLERDE GENEL VE ÖZEL ANLAM Anlamca kapsamı geniş olan sözcüklere genel anlamlı kelimeler, anlamca kapsamı daha dar olan sözcüklere de özel anlamlı kelimeler denir. Genel Anlamlı Sözcükler * Aynı türden kavramları topluca düşündüren sözcüklerdir. * “Ağaç” sözcüğü; “çam”, “kayın”, “söğüt”, “kavak”, “ardıç” vs. kavramları topluca belirtir. “Ağaç” sözcüğü, bu varlıklara göre daha kapsamlı ve genel […]...