Bedir Savaşı
Bedir Savaşı (624)
Bedir Savaşının Nedenleri Nelerdir Maddeler Halinde?
Medine’ye göç eden (Hicret) ve Medine’de yerleşen ilk Müslümanların Mekkeli müşrikler tarafından Mekke’de kalan mallarının yağmalanıp Şam’a götürülerek pazarlarda satılması haberleri nedeniyle buna karşılık olarak Müslümanların, Mekkeli Müşriklere ait kervanlara baskın düzenleyecekleri haberleri sonucu Bedir Savaşı çıkmıştır.
Bedir Savaşının sebeplerinden bir başkası ise Müslümanların Şam’a giden Mekke kervanını ele geçirmek istemeleri, Mekkelilerin ise Müslümanları ve Hz. Muhammed’i ortadan kaldırarak İslamiyet’e son vermek ve kervanlarını korumak istemeleridir.
Bedir Savaşının Yapıldığı Yer
Bedir adlı kasaba, Medine’nin o zamanki Yesrib olan kentin yaklaşık 160 km. güneybatısında, Kızıldeniz’e yaklaşık 30 km. mesafede, Medine ile Mekke arasındaki yolun Suriye kervan yoluyla kavuştuğu alandaki küçük bir kasabaydı. Bedir toplumu ise buraya uğrayıp konaklayan kervanlara konaklık etmesi ve onlara yemek ve su gibi temel ihtiyaçları karşılamalarıyla geçinen ayrıca hayvancılık yapan çöl bedevîleriydi. Bedir’de her sene zilkade ayında sekiz gün süren büyük bir panayır yapılırdı. Burası Hz. Peygamber‘in Mekkeli müşriklerle yaptığı mücadelesinde çok önemli bir yere sahip olan bir kasabadır.
Bedir Savaşı Detayları
14 Mart 624 tarihinde Cuma günü her iki taraf sabah erken saatlerde Bedir kasabasına doğru yaklaştı. Hz. Muhammet Bedir’deki su kuyularına Mekkeli müşriklerden daha erken gitti ve Hubâb b. Münzir’in önerisi nedeniyle, Mekkeli müşriklerin geleceği tarafa göre kendilerine en yakın mesafedeki kuyuyu kendilerine bırakarak diğer su kuyularını kumla kapattırdı. Ancak bir süre sonra Hz. Muhammet düşmanlarının kendilerine ayırdıkları kuyudan su içmelerine müsaade etmiştir. İki ordu Bedir kuyuları yakınlarına geldiklerinde Müslümanlar 300, Mekkeliler ise 900 kişi civarındaydılar.
Savaş başlamadan önce Hz. Muhammet, Cahiliye döneminde de elçilik görevini yapan Adî kabilesinden Hz. Ömer’i Mekkeli müşriklere göndererek savaşa girmeden Mekke’ye geri gitmelerini istedi. Ancak Mekkeli müşrikler savaşmakta kararlıydılar. Arap gelenek ve göreneklerine göre savaşı kızıştırıp başlatmak için Mekkeli müşriklerden Esved b. Abdülesed el-Mahzûmî, müslüman olanlardan ise Hz. Hamza savaş alanının ortasına geldiler. Hamza karşısına çıkan düşmanını bir hamlede öldürdü. Daha sonra Mekkeli müşriklerden Utbe, kardeşi Şeybe ve oğlu Velîd, müslümanların ordusundan da Ubeyde b. Hâris, Hz. Hamza ve Hz. Ali savaş alanının ortasına geldiler. Ali ve Hamza düşmanlarını etkisiz hale getirdikten sonra, ağır bir biçimde yaralanan ve şehit olan Ubeyde’nin yanına gelip Utbe’yi öldürdüler.
Bedir kuyuları bölgesinde yapılan savaşı Müslümanlar kazanmıştır. Savaşın sonunda İslam savaş hukuku ortaya çıkmış (ganimet paylaşımı), esirlere iyi davranılması gerektiği bizzat Hz. Muhammed tarafından uygulamaya konulmuş, İslamiyet’in yayılışı hızlanmış, Medine Sözleşmesi’ne uymayan Kaynuka Yahudi kabilesi Medine’den çıkartılmıştır.
Bedir Savaşı Önemi Nedir
Müslümanların ve islam devletinin ilk savaşı ve aynı zamanda ilk zaferidir. İslam savaş hukukunun temelleri atılmıştır. Vatandaşlık antlaşmasına uymayan Kaynuka Yahudileri Medine’den çıkarılmıştır. Mekkeli esirlerden, okuma yazma bilmeyen on Müslümana okuma yazma öğretenler serbest bırakılmıştır. Bu durum İslam tarihinde eğitim öğretime ne kadar verildiği ve teşvik edilmesini gösterir.
Bedir Savaşının Sonuçları Nelerdir Maddeler Halinde
- Müslümanların kazandığı ilk askeri zaferdir ve Mekkeliler, Şam ticaret yolunun güvenliğini kaybetmişlerdir.
- Mekke’nin birçok ileri geleni öldürülmüştür.
- Yahudi kabilelerinden biri Medine dışına çıkarılmıştır.
- Cihat, ganimet, esirlik gibi konular açıklığa kavuşmuştur.
- İslam Savaş hukukunun temelleri atılmıştır.
- İslamın yayılmasını hızlandırmıştır.
- İslam Devletleri’nin ilk maliye sistemi oluşmaya başlamıştır.
Bedir Savaşı Hakkında Kısaca Özet Bilgi
Bedir Savaşı’nda ele geçirilen esirler; fidye ödemek, Müslüman olmak veya okuma yazma bilen esirler içinden on Müslümana okuma – yazma öğretmek gibi koşullarla özgür kalmaları sağlanmıştır. Ele geçirilen ganimetler; beşe ayrılmış, 1/5 i devlet adına ayrılırken 4/5 ü savaşanlar arasında paylaşılmıştır.
Hz. Muhammet, Bedir Savaşında esir düşenlere çok iyi davranılmasını söylemiştir ancak esirlerden sadece ikisini, Ukbe b. Ebû Muayt ile Nadr b. Hâris’i, önceden kendilerine yaptıkları işkence nedeniyle idama mahkûm etti.
Diğer savaş esirlerine yapılacak işlemler konusunda da sahabenin görüşünü istedi. Hz. Ömer ve Sa‘d b. Muâz gibi bazı müslümanlar bu kişilerin yakın akrabaları tarafından öldürülmesini, Hz. Ebû Bekir ise fidye karşılığında serbest bırakılmalarını teklif etti. Hz. Muhammet ise Hz. Ebû Bekir’in teklifini kabul ederek savaş esirlerinin ekonomik seviyesine göre belli bir oranda fidye ödemeleri koşuluyla serbest bıraktı.
Hz. Muhammet’in komutanlık zekasını, taktik ve stratejik yeteneğini ortaya koyan Bedir Gazvesi, Müslümanların başta Medine olmak üzere bütün Arap dünyasında büyük bir ün kazanmasına sebep olmuş, böylelikle Hz. Muhammet İslâmiyet’in yayılması için daha iyi olanaklara sahip olmuştur. Bedir savaşında müslümanlara karşı savaşan ve sonrasında müslüman olanlar ise, günahlarının Allah tarafından bağışlandığının söylenmesiyle büyük bir sevinç yaşamışlardır.