Cumhuriyet Dönemi, Türk edebiyatı ve şiirinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu dönemde gerçekleşen büyük siyasal dönüşümler ve rejim değişiklikleri, sadece toplumun genel yapısını değil, aynı zamanda edebiyat ve özellikle şiir alanındaki etkinlikleri de etkilemiştir. 1923-1940 yılları arasında Türk şiiri, bu dönemdeki olaylarla şekillenen köklü değişimlere tanıklık etmiştir. Bu dönemde, […]
Etiket: Memleket Edebiyatı
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Tenkit (Eleştiri)
Türk Edebiyatında Eleştiri (Tenkit) Eleştiri veya tenkit kelimesi, kökeni Yunanca’ya dayanan bir kavramdır ve “hüküm vermek” anlamına gelen “krites” kelimesinden türemiştir. Fransızca’da ise “critique” olarak kullanılır. Eleştirinin tarihi, Pierre Bayle’nin 1695’te yayımlanan “Dictionnaire historique et critique” adlı eseri ile başlar. Eski dönemlerde eleştirmen, gramerci ve ilolog terimleri neredeyse birbirinin yerine […]
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Hikaye
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Hikaye (1923-1940) Millî Edebiyat sanatçılarının da eser vermeye devam ettiği Cumhuriyet Dönemi’nin ilk yıllarında daha çok, gözlemci gerçekçiliğe dayalı hikâyeler yazılmıştır. Bu dönemde bazı sanatçılar hikâyelerinde toplumsal konuları, Cumhuriyet devrimlerini, yeni kurum ve değerleri ele alırken bazıları da bireyin iç dünyasını esas alan hikâyeler yazmıştır. Bu […]
Sohbet
Sohbet (söyleşi) Nedir? Çoğunlukla gazete ve dergilerde yayımlanan, güncel olayların, edebiyat kültür ve sanat hayatındaki gelişmelerin fazla derine inilmeden, içten bir dille, okuyucuyla karşılıklı konuşma havasında işlendiği yazı türüne sohbet denir.. Sohbet türünde yazar, kişisel düşüncelerini kanıtlama ihtiyacı duymaz. Mizahi fıkralardan, atasözlerinden yararlanabilir; anekdotlara ve şiirlere yer verebilir. Kendine ya […]
Yeni Lisan Makalesi
Genç Kalemler Dergisi Genç Kalemler dergisi, 1910-1912 yılları arasında Selanik’te yayınlanan milliyetçi bir fikir dergisidir. Döneminde önemli bir yer edinen dergi, 8 sayı boyunca “Hüsün ve Şiir” adı altında yayınlanmıştır. Ancak 9. sayısından itibaren ismi “Genç Kalemler” olarak değiştirilerek, yayın hayatına bu isimle devam etmiştir. Nesimi Sarım Bey’in imtiyaz sahibi […]
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Roman
Cumhuriyet Dönemi Roman 1923’ten günümüze kadar süren bir dönemde yazılan romanları ifade eder. Bu dönem, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla başlayarak, Türk edebiyatında birçok değişikliğin yaşandığı bir süreçtir. Bu değişiklikler, edebiyatta yeni bir anlayışın oluşmasına yol açmıştır. Cumhuriyet Dönemi romanı, edebiyatın tarihsel, kültürel, sosyal ve politik değişimlerin yansımalarını taşıyan bir edebiyat türüdür. […]
Milli Edebiyat Dönemi Şiiri
Millî Edebiyat Dönemi Şiiri Hakkında Kısaca Özet Bilgi Toplum için sanat anlayışına bağlı kalınmış ve sade dil ve heceyle milliyetçi şiirler yazılmıştır. Nazım birimi olarak dörtlük esas alınmış, ayrıca Batılı biçimler de kullanılmıştır. Halk şiiri kaynak olarak benimsenmiştir. Doğa güzellikleri, kahramanlık ve Anadolu konu olarak işlenmiştir. İstanbul Türkçesi esas alınmıştır. […]
Cumhuriyet Döneminde Türk Şiiri
Cumhuriyet Dönemi şiirinde önceleri Necip Fazıl Kısakürek, Ziya Osman Saba, Arif Nihat Asya, Sezai Karakoç sonra da İsmet Özel, Erdem Bayazıt, Cahit Zarifoğlu gibi şairlerin şiirlerinde dinî bir hassasiyet göze çarpar. İslami değerleri insani değerlerle özdeşleştirip ön plana çıkaran bu sanatçılar, eserlerinde ahiret inancı, varoluş, varoluşun amacı, mutlak gerçek, hayat, […]
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının Oluşumu
Cumhuriyet Döneminin Değerlendirilmesi Cumhuriyet’ten sonraki değişiklikleri değerlendirebilmek ve çok geniş bir değerlendirme zemininden kurtulabilmek için konumuzu sınırlandırmak gerekir. Sanat eserleri hakkında yapılan çalışmalar, eğer medeniyet tarihinin bir malzemesi olacaksa en başta insan unsurunu ele almak icap eder (gerekir). Bunun yanında edebiyat-insan-cemiyet kavramalarının, değişen insan ve değişen cemiyet şemsiyesi altında yorumlanması […]
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Aydın Tipi ve İnsan Motifi
Cumhuriyet Edebiyatında “Münevver Aydın Tipi ve İnsan Motifi” 1923’ten sonra oluşan münevver insan tipi, kültür değişimine bağlı olarak bir takım değişiklikler kazanmıştır. Bu değişimin ölçütü, halkın gelenekleri ile sanatkârların estetik yorumlarında, aydınların tavırlarında ve nihayet devlet politikaları ile oluşan tercihlerde aranmalıdır. Aydın prototipleri çizilirken bu husus çok büyük önem taşıyacaktır. […]
Edebi Topluluklar
Belli dönemlerde, aynı edebi anlayışa ve hayat görüşüne sahip edebiyatçıların belli bir alanda bir araya gelerek birbirinin edebi görüşlerini destekler nitelikte eserler vermesine edebi topluluk adı verilir. Edebiyatımızda özellikle Yeni Türk Edebiyatının başlamasıyla ilk olarak Tanzimat Edebiyatı Sanatçıları çeşitli gazeteler etrafında toplanarak çeşitli türlerde eserler vermişlerdir. Bu yazımızda ise bu […]
Milli Edebiyat Dönemi Hikayeleri
MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ HİKÂYELERİ Tanzimat’la edebiyatımıza giren “hikâye“, bu dönemde olgunluğa ulaşmıştır. Milli Edebiyat 1911’de Ömer Seyfettin ve arkadaşlarının Selanik’te çıkardıkları Genç Kalemler dergisiyle başlayıp 1923’te Cumhuriyet’in kurulmasına kadar devam etmiştir. Bu dönem edebiyatının temelinde Türk dilinin sadeleştirilmesi çalışmaları yatar. Bu dönemde yazılan hikâyelerin en belirgin özelliği öykülerde sade bir […]
Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri
İslamiyet öncesi Türk edebiyatının bir devamı niteliğinde olan halk şiiri; ozanların, âşıkların ya da adı bilinmeyen halk sanatçılarının millî ölçümüz olan hece ölçüsü ile ortaya koydukları manzum ürünleri kapsar. Geçmişi Orta Asya’ya kadar uzanan bu gelenek Türklerin Anadolu’ya yerleşmesiyle bu coğrafyada da devam etmiştir. Sözlü geleneğe dayanan halk şiiri, kuşaktan […]
Ateşten Gömlek Özeti Halide Edip ADIVAR
1) KİTABIN KONUSU: Ateşten Gömlek İzmir’in işgali üzerine şehri kurtarmaya amaçlayan milli mücadele hareketlerinin hedeflerine nasıl ulaştığını anlatıyor. 2) KİTABIN ÖZETİ: Dışişleri bakanlığı memurlarından Peyami, zengin bir ailenin oğludur. Peyami’nin yakını Cemal, Birinci Dünya Savaşı’na katılmış, savaşta yaralanmış bir subaydır. Cemal, Peyami’yi Binbaşı İhsan ile tanıştırır. Peyami, Cemal ve İhsan […]