Etiket: Şiir Bilgisi

Terkib-i Bent

Terkib-i Bent Nedir Bentlerle kurulan uzun bir nazım biçimidir. Yaşamdan, talihten şikayet; felsefi düşünceler, dini, tasavvufi konular ve toplumsal yergilerin işlendiği şiirlerdir. En az beş en fazla on bentten oluşur. Aruz ölçüsüyle yazılır. Her bent de beş ile on beyitten oluşur. Bentlerin kafiye düzeni gazele benzer. Her bendin (terkib-hane, kıta) sonunda vasıta beyiti denen bir beyit vardır. Vasıta beyiti her hanenin sonunda değişir. Eğer değişmiyorsa terciibent olur. Kimin Eseri Terkibibent birine ait bir eser değildir ancak edebiyatımızda Bağdatlı Ruhi ve Ziya Paşa bu türün ......

Divan Edebiyatı Şiiri Nazım Biçimleri

Divan Edebiyatı Nazım Biçimleri Divan şiirinin nazım şekilleri ve türleri, yeni dönemin başlangıcında daha sık olmak üzere bazı değişikliklerle kullanılmıştır. Müesseselerde ve zihniyette meydana gelen değişiklik, sanatta ve edebiyatta kendini gösterince önce muhtevada sonra şekilde değişiklikler görülür. Eski şekiller ve türler, yeni kavramlar ile muhtevada değişiklik gösterirken ne doğrudan doğruya şekle ne de anlama katabileceğimiz bir yenilik yaşanır. Bu noktada ilk çözülmesi gereken şey, şiirin yapısında teşekkül eden değişimdir.Beyit düzeni bozulmuştur. Tanzimat şiirinde, eserin adı kasidedir, gazeldir ama beyitler arasındaki ilişki, eski ......

Yineleme Nedir (Tekrir Sanatı)

Yineleme Nedir (Tekrir  Sanatı) Sözün etkisini güçlendirmek amacıyla, anlamın yoğunlaştığı sözcük ya da sözcük öbeğini art arda yinelemektedir. Yineleme sanatı, bir metinde belirli bir kelime, kelime grubu veya cümle yapısının yinelenmesi yoluyla bir etki yaratma sanatıdır. Bu etki, anlamı vurgulama, duygusal bir bağlantı kurma veya okuyucunun dikkatini çekme gibi çeşitli amaçlar için kullanılabilir. Diğer bir tanım ise: Anlatımın etkisini güçlendirmek için bir sözcüğü ya da sözcük grubunu art arda tekrarlamaya tekrir ya da yineleme denir. Tekrir sanatı, eğer, soru anlamı taşıyan sözcüklerle yapılırsa istifham, ......

Edebi Sanatlar

Söz Sanatları Hakkında Detaylı Bilgi Söz Sanatı (Edebi Sanat) Nedir Tanımı Türk edebiyatında söz sanatları diğer bir adıyla edebi sanatlar, yazarların kelime ve cümlelerini etkili bir şekilde kullanarak eserlerine anlam, derinlik ve güzellik kattıkları edebi tekniklerdir. Bu sanatlar, şiirlerde ve düzyazılarda kullanılan ve dilin sınırlarını zorlayarak dilin estetik bir şekilde kullanılmasına olanak tanıyan bir dizi tekniktir. İfadenin gücünü artırmak, etkisini kuvvetlendirmek, monotonluğunu engellemek, hafızada kalmasını kolaylaştırmak gibi pratik faydaları olan edebî sanatların asıl fonksiyonu; duygu, düşünce ve hayal unsurlarının estetik yorumunu kurmak üzere ......

İslamiyet Öncesi Türk Şiiri Nazım Biçimleri

İslamiyet Öncesi Türk Şiiri Nazım Biçimleri İslamiyet öncesi Türk edebiyatı, Orta Asya’da göçebe olarak yaşayan avcılık ve hayvancılıkla geçimlerini sağlayan Türklerin milattan önceki yıllardan başlayarak İslamiyet’i kabul ettikleri X. yüzyıla kadar süren edebiyattır. Bu uzun dönemde şiir temel anlatım aracıdır. Türklerin Orta Asya'da yaşadığı dönemlerde ortaya çıkmıştır. Bu şiirler genellikle sav, sagu, koşuk ve destan şeklinde yazılmıştır. İslamiyet öncesi Türk şiiri, Türklerin göçebe yaşam tarzı ve doğa ile iç içe olmaları nedeniyle, doğa, avcılık, savaş, aşk ve aile hayatı gibi konuları ......

Tunç Uyak

Tunç kafiye, Türk edebiyatında kullanılan bir uyak türüdür. Kafiye, şiirdeki dizelerin sonlarında bulunan ve aynı sese sahip olan kelimelerin tekrarlanmasıdır. Tunç uyak ise, iki sesten fazla olan kelimelerin son hecelerinin aynı olduğu uyak türüdür. Tunç kafiye, Türk edebiyatında özellikle Divan edebiyatı döneminde kullanılmıştır. Divan edebiyatındaki şiirlerde kullanılan tüm uyak türleri arasında en çok tercih edilen uyak türlerinden biridir. Tunç kafiye, diğer uyak türlerine göre daha kolay bulunabilen bir uyak türüdür. Birbiri ile uyaklı sözcüklerden biri, diğerinin için­de aynen yer alırsa tunç kafiye ......

Cinaslı Uyak (Kafiye)

Türk edebiyatının her alanında sıkça kullanılan bu kafiye türü zengin uyak benzeri bir uyak çeşitidir. Cinaslı uyak, anlamları tamamen farklı ama aynı sesleri içeren sözcüklerin dize sonlarında uyak olarak kullanıldığı bir kafiye türüdür Türk edebiyatında önemli bir yeri olan cinaslı uyak, özellikle halk şiirimizde sıkça kullanılır. Yer yer divan edebiyatında da karşımıza çıkmaktadır. Cinaslı kelime, kafiye uyumunu arttırdığı için şiirin akıcılığına ve estetiğine katkı sağlar. Dize sonlarında an­lamları farklı, sesleri aynı ( sesteş sözcükler ya da eşsesli sözcükler ) sözcükler, cinaslı uyak (cinaslı kafiye) oluşturur. ......

Zengin Uyak

Zengin (mukayyed) kafiye, iki sesten daha çok benzeşmelerde ortaya çıkar. Benzeşmeler üç, dört, beş, altı vs. olursa fark bulunmayacak mı? Hele bu tür bir kafiyelenişe benzeyen tunç kafiye, cinaslı kafiye, redifli (müreddef) kafiye gibi isimlendirmeler büsbütün karmaşıktır. Bu tabloya iç kafiye denilen ama pek çok kaynakta asonans, aliterasyon adıyla incelenen ahenk arayışları, bu konuda standarda ve ölçütlere ne kadar ihtiyacımız olduğunu gösterir. Bu kafiye türü, sık kullanıldığında şiirde farklı bir etki yaratır ve daha zengin bir müzikalite oluşturabilir. Zengin kafiye, sadece ......

Redif

Redif Nedir Nasıl Bulunur? Redif Örnekleri Redif, şiirdeki uyakların devamlılığını sağlayan ve aynı hece ya da hece grubunun şiirin belirli yerlerinde tekrarlanmasıdır. Türk edebiyatında divan edebiyatından günümüze kadar birçok şiir türünde kullanılmaktadır. Redif, Türk edebiyatında hem kelimelerin son hecelerinin hem de kelime gruplarının son hecelerinin tekrarı ile oluşabilir. Kelime rediflerinde birinci dizedeki son kelime, ikinci dizedeki son kelimeyle uyak yapar ve diğer dizedeki son kelimeler de birbirleriyle uyaklıdır. Kelime grubu rediflerinde ise, kelimelerin son iki hecesi veya son hecesindeki ünsüzlerin tekrarı ile ......

Aşık Edebiyatı Halk Şiiri Nazım Biçimleri

Aşık Edebiyatı Nazım Biçimleri 16. yüzyıldan itibaren Anadolu’da âşık denen kişilerce ortaya konan, kendine özgü biçim ve içeriği olan halk edebiyatı koludur. Türk edebiyatını bir bütün olarak düşünürsek Âşık edebiyatı, İslamiyet’ten önceki sözlü edebiyatın devamı sayılabilir. Önceleri tasavvuf şairleri için kullanılan âşık sözcüğü zamanla din dışı konularda şiirler yazan şairler için de kullanılmaya başlanmıştır. Böylece İslamiyet’ten önce “ozan, baksı, kam, şaman” diye anılan şairler, İslamiyet’ten sonra âşık adını almıştır. Türk halk edebiyatında âşıklığa belli aşamalardan sonra ulaşıldığına inanılır. Bu inanışa göre âşık, ......

Şiir Dinletisi

Şiir Dinletisi Nedir Nasıl Yapılır Nelere Dikkat Edilir? Şiir dinletisi, detaylı hazırlıkla belli bir plan doğrultusunda şiir okuma kurallarına göre, seçilmiş şiirlerin dinleyici kitlesine okunması etkinliğidir. Şiir dinletisinin şiir ve edebiyat sanatına saygıyı göstermek, dinleyici kitlesine sanatsal bir haz aldırmak, duygu paylaşımında bulunmak gibi birçok yararı vardır. Şiir dinletisi hazırlarken aşağıda verilen bilgilere dikkat ediniz. Şiir Dinletisinin Hazırlık aşamasında neler yapmalısınız? Dinletinizin temasını, amacını ve hedef kitlesini belirlemelisiniz. Örneğin temanız “aile birliği” ise ona göre şiirler seçmelisiniz. Hitap edeceğiniz kitleyi ve amacınızı da belirlemeniz ......

Tevriye Sanatı

Tevriye (Uzak Anlamı Çağrıştırma) Sanatı Nedir Ne Demektir Kısaca Örnekler Birden çok anlamı olan bir sözün yakın anlamını söylüyormuş gibi görünüp aslında onun uzak anlamını kastetme sanatına söz sanatları içerisinde tevriye sanatı adı verilmektedir. Bu kadar letafet çünkü sende var Beyaz gerdanında bir de ben gerek İkinci dizedeki ben sözcüğü yakın anlamı olan insan yüzündeki siyah nokta söylenir görünerek sözcüğün uzak olan birinci tekil kişi zamiri anlamı kastedilmiştir. Bu nedenle ben sözcüğü tevriyeli kullanılmıştır. Biri var pencere Pencere önlerinde ağlar duruyor Behçet Necatigil’in, bu mısralardaki ağlar sözcüğünü ......

Şiir

Duygu, düşünce ve hayallerin genellikle imge ve ahenk unsurları kullanılarak dizeler hâlinde anlatıldığı edebî türe şiir denir. Şiir ile Manzuma farkı Şiir ile manzume sık sık birbiriyle karıştırılmaktadır. Manzume, “ölçülü düzenlenmiş söz” demektir. Biçim bakımından şiire benzer ama tema ve temayı işleyiş bakımından şiirden farklıdır. Manzumeler; Ölçülü ve uyaklı manzum parçalardır. Öğretici konular ve akılda kolay kalması istenen düşünceler bu nazım şekliyle yazılır. Estetik kaygı taşımazlar. Çağrışım yönü ve imgeleme zayıftır. Manzum hikâyeler birer manzumedir. Manzum Hikâye: Toplumu ilgilendiren olaylar işlenir. Mensur hikâyelerdeki gibi olay, yer, zaman, kahramanlar vardır. Daha çok ders ......

Çarpraz Uyak

Çapraz uyak, şiirde çeşitli ses ve anlam oyunlarına izin verir. Bu, şiirin daha akılda kalıcı ve etkileyici olmasına yardımcı olabilir. Çapraz uyak, bir şiirin kafiyelendirilmesinde kullanılan bir tekniktir. "ABAB" uyak düzeni kullanılır ve dizedeki kelimeler, kafiyelenen kelimelerden iki önceki veya sonraki bir kelimeyle kafiyelenir. Bu, aynı kafiyenin bir sonraki dizesinde yer almayan bir kafiye düzenidir. Bir dörtlükte birinci dize ile üçüncü dizenin, ikinci dize ile dördüncü dizenin kendi arasında uyaklı olmasına çapraz kafiye denir, abab şeklinde gösterilir. Çarpraz uyak (kafiye) örnekleri: ........ dinlesem ......

Dramatik Şiir

Acıklı ya da korkunç bir konuyu anlatan şiir türüdür. Tiyatroda kullanılan şiir türüdür. Bu şiirin konusu olaydır. Konuyu tiyatro gibi canlandıran bu şiirler Eski Yunan’daki tragedyalar ile başlamıştır. Günümüzde ise manzum tiyatrolarla varlığını sürdürmektedir. Bizim edebiyatımızda dramatik şiir türüne pek önem verilmemiştir. Dünya edebiyatında Cornaille, Racine, Shakespeare; bizim edebiyatımızda Namık Kemal, Abdülhak Hamit Tarhan bu türün örneklerini vermiştir. Halketsem esirlerle leşker Mahveylesem ordularla asker Olsa bana hep mülûk çâker Cinsince o iktidar münker Fevkimde uçar tuyûr-u kemter! Âvâze-i dehr ikentanînim A. Hamit TARHAN Bu tür şiirler, klasik trajedi ......

Satirik Şiir

Dünya edebiyatında ilk örnekleri Eski Yunan edebiyatı ve Latin edebiyatında görülen satirik şiir, Halk edebiyatındaki taşlama, Divan edebiyatındaki hiciv, günümüz edebiyatındaki de yerginin karşılığıdır. Kişilerin ya da toplumun kusurlarını, aksaklıklarını alaylı bir dille anlatan şiirlerdir. BAŞKA BİR KAYNAK: Toplumsal yaşamdaki bozuklukların, insanların zaaflarının güldürü unsuru da katılarak dile getirildiği şiir türüdür. Satirik şiirlere divan edebiyatında hiciv, halk edebiyatında taşlama yeni edebiyatımızda ise yergi adı verilir. Satirik şiirlerde didaktik özellikler de görüldüğünden bu şiir türü didaktik şiir içinde de incelenebilir. Satirik Şiir Örneği: Han-ı Yağma Yiyin, efendiler, ......

Didaktik (Öğretici) Şiir

Öğretme amacıyla yazılır. Duygulara değil, düşünceye seslenir. Didaktik şiirler bilim, sanat, felsefe, din ve ahlak gibi alanlara özgü bilgiler verir. Bunlarla ilgili kuralları ve ilkeleri öğretir. Belli bir düşünceyi aşılamak ya da belli bir konuda öğüt, bilgi vermek ahlâki bir ders çıkarmak amacıyla öğretici nitelikte yazılan duygu yönü zayıf, kuru anlatımlı şiirlerdir. Kafiye ve ölçülerden dolayı akılda kolay kaldığından bilgiler bu şiir türüyle verilmiştir. Eski Yunan edebiyatında Hesiodos, bu türün ilk örneklerini vermiştir. Fabllar, manzum hikâyeler didaktik şiir grubunda Didaktik (Öğretici) Şiir ......

Pastoral Şiir

Kır ve doğa güzelliklerini, çobanların doğadaki yaşayışını anlatan şiirlere denir. Özentiden, süsten uzak bir dil kullanılır. Bu tür şiirlerde okuyucuda doğaya karşı bir imrenme uyandırma amaçlanır. Edebiyatımızda Batılı anlamdaki ilk örneği Abdülhak Hamit Tarhan’ın “Sahra” adlı şiiridir. Pastoral şiirin türleri şunlardır: İdil: Şairlerin doğa karşısındaki duygulanmasının anlatıldığı kır hayatının güzelliklerinin kaleme alındığı şiirlerdir. Eglog: Birkaç çobanın kır hayatı, aşk gibi konular üzerinde karşılıklı konuşmaları tarzında yazılan pastoral şiirlerdir. Doğa güzelliklerinin dile getirdiği çoban ve kır yaşamını anlatan şiirlere pastoral şiir denir. BAŞKA BİR KAYNAK: Bu şiirlerde ......

Lirik Şiir

Aşk, ayrılık, hasret, özlem gibi konuları işleyen duygu yüklü şiirlerdir. Okurun kalbine seslenen bu şiir türü eskiden Yunanlarda “lyra” (lir) adı verilen sazlarla söylendiği için bu adı almıştır. Tanzimat Dönemi’nde rebab adı verilen bir sazdan dolayı bu tür şiirlere “rebabi” adı verilmiştir. Halk edebiyatında semai, koşma (güzelleme); divan edebiyatında gazel, şarkı lirik şiiri örnekler. Kara- caoğlan halk edebiyatında, Fuzuli, Nedim divan edebiyatında, Yahya Kemal, Cahit Külebi, Necip Fazıl, Ahmet Muhip gibi şairler ise Batı etkisindeki Türk edebiyatındaki lirik şiir yazan ......

Epik Şiir

Yunanca "epos" sözcüğünden gelir. Destan niteliğindeki şiirlere denir. Destanlarda olağan üstü kişi ve olaylar vardır. Bir ulusun yaşamını derinden etkileyen tarih ve toplum olayları, destanın konusudur. Günümüzde epik şiire, "hamasi şiir", "destansı şiir" de denmektedir. Destansı özellikler gösteren şiirlerdir. Bu şiirlerde kahramanlık, savaş, yiğitlik konuları ele alınır. Divan edebiyatında kasideler, halk edebiyatında koçaklama, destan, varsağı gibi türler epik özellikler gösterir. Dadaloğlu, Köroğlu halk edebiyatında önemli temsilcileridir. * Dadaloğlu yarın kavga kurulur Öter tüfek davlumbazlar vurulur Nice koç yiğitler yere serilir Ölün ölür kalan sağlar bizimdir * ......
Yandex.Metrica