Toplumcu Gerçekçilik Nedir Hakkında Kısaca Bilgi
Toplumcu gerçekçilik (sosyal realizm), toplumcu dünya görüşü üzerine temellendirilmiş bir edebiyat akımıdır. Bu akım, toplumu sosyal sınıflar arasında gerçekleşen çatışma alanı olarak değerlendirir. Amacı, söz konusu sınıfsal çatışmayı ve bu çatışmanın toplumda yol açtığı etkileri ve sorunları yansıtmanın yanında bu sorunlara toplumcu çizgide çözüm yolunu da göstermektir. Bu açıdan toplumcu gerçekçilik, toplum için sanat ilkesine bağlı olarak edebiyata eğitici bir işlev yükler. Rus edebiyatında Maksim Gorki, Mihail Şolohov; Amerikan edebiyatında Jack London, John Steinbeck (Con ......
Çok yönlü bir sanatçı olan Aksal, Şarkılı Kahve şiiriyle girdiği Garip akımı çizgisinden kısa sürede sıyrılarak dil işçiliğinin yoğun olduğu başka bir şiire ulaşmıştır. Ahmet Hamdi Tanpınar, Cahit Sıtkı Tarancı, Ahmet Muhip Dıranas gibi isimlerden etkilenen sanatçı, daha sonra İkinci Yeni şiiri çizgisinde eserler verir. Şiirlerinde kent insanının tutum ve davranışlarını, nesne ve tabiata bakışını irdelemiş, öykü ve romanlarında ise psikolojik öğeleri ve biçim arayışlarını ön plana çıkarmıştır. Son dönem şiirlerinde imgenin hallerini değiştirerek sözcükleri alışılmamış bir biçimde kullanmıştır.
Eserleri:
Şiir: Şarkılı ......
Salah Birsel Kimdir Hayatı Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi
(1919-1999) Zekaya ve ironiye dayanan yergi ağırlıklı şiirler yazan Salah Birsel, Garipçiler ve II. Yenicileri kendine göre yorumlamış, halk şiirine yaklaşan bir söyleyiş yöntemini tercih etmiştir. Asıl ününü 1970’li yıllarda yazdığı denemeleriyle kazanmıştır. Keçi Çobanı Kuzu Çobanı adlı denemesiyle 1970 Türk Dil Kurumu Deneme Ödülü’nü kazanan sanatçı, günlük konuşma dilinde az bilinen sözcük ve deyimleri tercih etmiştir. Duygulu şairi değil, usta şairi; lirik şiiri değil, zeka şiirini savunur. Her şiirinde yeni bir ......
Falih Rıfkı Atay Hayatı ve Edebi Kişiliği
(1894-1971) Edebiyat hayatına gazetecilikle atılan sanatçı, daha sonraları anı, gezi yazısı, fıkra, makale, sohbet, inceleme ve roman türlerinde başarılı örnekler vermiştir. Atatürkün hayatı boyunca yakın çevresinde yer almıştır. 1923 ile 1938 arası yaşamı Çankaya’da Atatürk’ün yanında geçmiştir.
Gezi yazılarıyla Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatına damga vuran sanatçı, dış ülkelerde gördüklerini anlatırken yer yer Türkiye ile karşılaştırmalar yapmıştır. Eserlerinde toplumsal konularla ilgili görüşlerine yer verir. I. Dünya Savaşı sırasında Suriye Cephesi’ndeyken Zeytindağı adlı eserini kaleme alır. (Zeytindağı ......
Eflatun Cem Güney Kimdir Hayatı Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi
“Masalcı Baba” unvanıyla tanınan Eflatun Cem Güney, geleneksel Türk halk hikayelerini ve masallarını derlemiş önemli bir araştırmacıdır. Açıl Sofram Açıl, Dede Korkut Masalları adlı eserleriyle Dünya Çocuk Edebiyatı Onur Belgesi kazanmıştır.
Eserleri: Şiir: Matem Sesleri Masal Kitapları: Kara Yılan ve Kara Gülmez, Akıl Kutusu, Gökten Üç Elma Düştü, Kül Kedisi, Dede Korkut Hikayeleri, Nar Tanesi, Halk Edebiyatı Çalışmaları (folklor), Âşık Garip, Kerem ile Aslı, Halk Şiiri Antolojisi, Halk Türküleri, Atatürkün Hayatı ve ......
Haldun Taner Kimdir Hayatı Biyografisi Eserleri Edebi Kişiliği
Cumhuriyet Dönemi sanatçılarındandır. Yurt dışında tiyatro eğitimi almıştır. Kabare tiyatrosunun temelini atmış ve Haldun Taner Tiyatrosu ekolünü oluşturmuştur. Türkiye’de epik tiyatroyu sahnede ilk defa uygulamış ve başarılı olmuştur. Oyunları yurt dışında da büyük ilgi görmüş, birçok değerli sanatçının yetişmesine katkı sağlamıştır. Deneme, hikâye, fıkra, makale ve gezi yazısı türlerinde de eserler vermiştir.
Eserlerinde mesaj vermeye çalışmış, okuyucuyu eğitme çabasına girmiştir. Oyunlarında yerli tipler çizmiş ve bize has bir atmosfer kurmuştur. Bireylerin toplumdaki yaşam biçimlerini, ......
Turgut Özakman Kimdir Hayatı Eserleri Romanları Edebi Kişiliği Hakkında Bilgi
Cumhuriyet Dönemi Türk tiyatrosunun önemli oyun yazarlarındandır. Geleneksel Türk tiyatrosunun anlatım inceliklerini modern tiyatro ile ustaca birleştirmiş bir sanatçıdır.
Ulusal ile evrensel, popüler ile geleneksel temaları, anlatım tekniklerini bir arada kullanmıştır, ilk oyununu, yirmi bir yaşındayken Devlet Tiyatrolarında sahnelemiş bir yazardır. Sahne dilini ustalıkla kullanmıştır. Oyun kişilerini günlük konuşma diliyle ve kültürleri içinde canlandırmıştır, ilk oyunlarında Osmanlı toplumundan çağdaş topluma geçişte yaşanan bocalamayı konu edinmiş, sonraki dönemlerde de bireyin sosyal sorunlarını evrensellikle ......
Belli dönemlerde, aynı edebi anlayışa ve hayat görüşüne sahip edebiyatçıların belli bir alanda bir araya gelerek birbirinin edebi görüşlerini destekler nitelikte eserler vermesine edebi topluluk adı verilir. Edebiyatımızda özellikle Yeni Türk Edebiyatının başlamasıyla ilk olarak Tanzimat Edebiyatı Sanatçıları çeşitli gazeteler etrafında toplanarak çeşitli türlerde eserler vermişlerdir. Bu yazımızda ise bu edebi topluluklarda yer alan sanatçıları kolaylıkla aklınızda tutabilmeniz için edebi topluluklar kodlama ve şifreleme yöntemi ile sizlere sunmak istedik.
Edebi Toplulukların Kodlaması
Hisar Topluluğu (Hisarcılar - 1950-1980) Temsilcilerinin Kodlaması
GÜLTEKİN SAMANOĞLU
İLHAN GEÇER
TALAT SAİT ......
Mehmet Emin Yurdakul Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği ve Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1869-1944):
“Türk şairi, Milli şair” unvanını almıştır. 1987’de Yunan Harbi sırasında yazdığı “Cenge Giderken” şiiriyle tanınmıştır. Milli Edebiyat akımı ve Türkçülüğün önde gelen temsilcilerindendir. Sanatı, düşüncelerini aktarmada bir araç olarak görmüştür. Türk Yurdu Cemiyeti ve Türk Ocağfnın kurucularındandır. Ayrıca Türk Yurdu dergisinin yayın sorumluluğunu üstlendi. Bütün şiirlerini heceyle yazmış ve şiirlerinde sade bir dil kullanmıştır. Özellikle hecenin uzun kalıplarını kullanmış, şiiri düz yazıya yaklaştırmıştır. Dörtlük geleneğinin dışına çıkarak ......
Gürsel Aytaç Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği ve Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1940- )
Eskişehir’de doğdu. Ankara Kız Lisesinde okudu. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Alman Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalından mezun oldu ve aynı bölümde asistan olarak çalışmaya başladı. 1966’da doktor, 1970’te doçent, 1976’da profesör unvanını aldı. Alman Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Başkanlığı ve Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölüm Başkanlığı yaptı. Kültür Bakanlığı Kültür ve Sanat Eserleri Danışma Kurulu üyeliği ile UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Kültür İhtisas Komitesi ......
Oğuz Atay Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1934-1977)
İnebolu’da doğdu. 1951’de Ankara Maarif Kolejini bitirdi. Yükseköğrenimini İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesinde yaptı. İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisinde (şimdiki Yıldız Teknik Üniversitesi) öğretim üyesi olarak bir süre çalıştı.
Oğuz Atay, 1970’li yıllarda yazdığı eserleriyle Türk edebiyatında modernist roman ve öykünün öncülerinden oldu. Roman ve hikayeden başka tiyatro ve günlük türünde de eser verdi. Daha çok, toplumcu gerçekçiliğin hâkim olduğu bir dönemde bu çizginin dışına çıkarak modernizm çizgisinde farklı biçim, ......
Cevat Fehmi Başkut Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1905-1971)
Edirne’de doğdu. Eyüp Rüştiyesinde, İstanbul Sultanisinde okudu. Türkiye Büyük Millet Meclisi Basımevinde düzeltmen, daha sonra Mecliste zabıt kâtibi olarak çalıştı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsünde öğretim görevlisi oldu. Gazetecilik yaptı.
Tiyatro tarihimiz için önemli bir isim olan Cevat Fehmi Başkut'un oyunları, dönemin toplumsal çehresini tanımak açısından belge niteliğinde olup, topluma yönelttiği eleştirilerinde etik bir duruşla; iyiye duyduğu yakınlığı, kötüye karşı takındığı öfkeyi, ezilene beslediği merhameti, doğruya ve güzele karşı hayranlığı ......
Bilge Karasu Hayatı Biyografisi Eserleri ve Edebi Kişiliği Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1930-1995): İstanbul’da doğdu. Şişli Terakki Li- sesini bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünde öğrenim gördü. Basın-Yayın ve Turizm Genel Müdürlüğünde, Ankara Radyosu Dış Yayınlar Bölümünde görev yaptı. Hacettepe Üniversitesinde öğretim üyesi olarak çalıştı. Çeşitli ya- yınevlerinde çevirmenlik yaptı.
Hikâye, roman, deneme türünde eserler veren sanatçı; farklı biçim, teknik ve içerikte eserler yazdı. Çalışmalarıyla çeşitli ödüller aldı. Modern toplumsal yapı içinde yalnızlaşan ve iç dünyasına yaptığı yolculukla yaşamı, ......
Samim Kocagöz Hayatı Biyografisi Eserleri ve Edebi Kişiliği Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1916-1993):
Aydın’ın Söke ilçesinde doğan yazar, ilkokulu Söke’de; ortaokul ve liseyi ise İzmir’de okudu. Söke’nin tanınmış çiftçi ailelerinden birine mensup olan Samim Kocagöz, çocukluk ve gençlik yıllarında tatillerini çiftçilik işlerinde ailesine yardım ederek geçirdi. Böylece köy insanını ve çiftçilik hayatını yakından görme ve tanıma imkânı buldu. Yükseköğrenimini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde yaptı. 1942-1945 yılları arasında Lozan Üniversitesinde sanat tarihi öğrenimi gördü. Yurda döndükten sonra çeşitli öğretim kurumlarında edebiyat ve ......
Sabahattin Ali Hayatı Eserleri ve Edebi Kişiliği Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1907-1948)
Gümülcine’de doğdu. Bir subay olan babasının görev gereği sık sık yer değiştirmesinden dolayı farklı şehirlerde bulundu. Balıkesir Öğretmen Okulunda, daha sonra İstanbul İlköğretmen Okulunda öğrenim gördü. Bir süre ilkokul öğretmenliği yaptıktan sonra 1928’de devletçe Almanya’ya gönderildi. Yurda döndükten sonra çeşitli illerde Almanca öğretmenliği yaptı, Devlet Konservatuvarında çalıştı.
Sabahattin Ali; Cumhuriyet Dönemi’nin başlarında toplumcu gerçekçi anlayışla öykü, roman ve şiir türlerinde eserler verdi. Olay hikâyesi geleneğini kendine özgü, farklı bir tarzla ......
Memduh Şevket Esendal (1883-1952): Çorlu’da doğan yazar, savaşlar ve imkânsızlıklar nedeniyle düzenli bir öğrenim göremedi. Kişisel çabalarıyla kendi kendini yetiştirdi. Farsça, Fransızca ve Rusça öğrendi. İttihat ve Terakki Cemiyetine girerek parti müfettişi oldu. Bu görevle Anadolu’nun çeşitli yerlerini görme ve Anadolu insanını yakından tanıma imkânı buldu. Cumhuriyet Dönemi’nde çeşitli okullarda tarih ve coğrafya öğretmenliği yaptı. Milletvekilliği ve elçilik görevlerinde bulundu.
Memduh Şevket Esendal, roman türünde de eserler vermekle beraber asıl olarak öyküleriyle tanındı. Türk edebiyatında durum hikâyeciliği geleneğinin öncülerinden oldu. Çeşitli ......
Ahmet Hamdi Tanpınar Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1901-1962)
İstanbul’da doğdu. Babası memur olduğu için sık sık şehir değiştirerek öğrenimini farklı yerlerde sürdürdü. İstanbul’da başlayan öğrenim hayatı Sinop, Siirt (ortaokul), Vefa, Kerkük, Antalya’da (lise) devam etti. 1918’de İstanbul’a gelip önce Baytar Mektebine, sonra da 1919’da İstanbul Darülfünun Edebiyat Fakültesine girdi. Bu okulu bitirdikten sonra yurdun çeşitli yerlerinde edebiyat, Güzel Sanatlar Akademisinde sanat tarihi öğretmenliği yaptı. 1939’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yeni Türk Edebiyatı Kürsüsünde profesör oldu. Avrupa’nın çeşitli ......
Melih Cevdet Anday Hayatı Edebi Kişiliği ve Eserleri hakkında Kısaca Özet Bilgi
İstanbul'da doğdu. Ankara Gazi Lisesini bitirdikten sonra bir süre Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesine devam etti. Daha sonra sosyoloji öğrenimi görmek için Belçika'ya gönderildi. Bir süre memurluk yaptı. 1941 yılında Orhan Veli KANIK ve Oktay Rifat HOROZCU ile birlikte “Garip” isimli şiir kitabını çıkarmıştır. Daha sonraki yıllarda çeşitli gazetelerde denemeler, makaleler, köşe yazıları yazmış; tefrika romanlar yayımlamıştır.
Oyunlarında çoğunlukla bireyin iç dünyasını konu edinmiştir. Melih Cevdet Anday'ın oyunları içsel yaşantılar üstüne ......
Şair. İstanbul'da doğdu. Askerî Doktor Nafiz Bey'in oğludur. İlkokulu Bandırma ve Erdek'te okudu. Robert Kolej'e devam etti. Kabataş Erkek Lİsesi'ni bitirdi (1939). Bir yıl İktisat Fakültesi'ne gitti. İlhan Geçer, basın-Yayın Genel Müdürlüğü (1946-1950) ile Sosyal Sigortalar Kurumu'nda (1950-1973) memur ve şef olarak çalıştı. 1973'te emekli oldu.
Duygu ve hüzün şâiri olarak bilinen Geçer'in ilk şiiri Vakit gazetesinde çıktı (1933). 1938-1947 yılları arasında Yedigün dergisinde yazdı. 1950'den itibaren kurucusu olduğu Hisar dergisinde ve başka edebiyat mecmualarında şiirlerini ve tenkitlerini yayımladı. Şiirlerini hece ......
(1896-24.IX.1973)
Şâir, yazar. İstanbul'da doğdu. Çocukluğu babasının görevi sebebiyle Anadolu'nun çeşitli şehirlerinde geçti. Lise öğrenimini istanbul'da tamamladı. İnas Dârülfünûnu'nda (kadınlara mahsus yüksekokul) öğrenci iken Midhat Sâdullah Sander ile evlendi. Sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü'nü bitirdi (1919). İstanbul'un çeşitli liselerinde tarih, coğrafya ve edebiyat dersleri verdi. Mütâreke yıllarında Müdâfâa-i Hukuk Cemiyeti'nde fitlen çalıştı. Türk Kadınlar Birliği'nin kurucularındandır. 1953'te öğretmenlikten emekliye ayrıldı. İstanbul'da öldü. Rumelihisarı Âşiyan Mezarlığı'nda gömülüdür.
Şiirlerinde sevgi ve doğa en çok ele aldığı temalardır. Kadın duyarlığını eksen edinen “ben ......