Fiilimsi Nedir Türkçe’de de yaygın olarak kullanılan bu sözcük türü, eylemin ada dönüşmesiyle oluşur. Ancak biçimsel olarak ad olmasına rağmen “eylem” anlamı devam eder. Fiilimsiler, temelde bir eylemin zarf, ad veya sıfat haline getirilmiş biçimidir. Örneğin, “yürü-” fiili “yürüyüş”, “yürüyen”, “yürüyünce” eylemsi olarak kullanılabilir. Fiilimsilerin diğer bir özelliği, yan tümce kurabilme yetenekleridir. Yani bir cümle […]...
Yaban Romanı Hakkında Kadri Karaosmanoğlu’nun, Millî Mücadele’nin zorlu sürecini tüm yönleriyle göstermek amacıyla kaleme aldığı “Yaban”, yayımlandığı dönemde büyük yankılar uyandırmıştır. Millî Mücadele Dönemi’nde Anadolu köylüsünün Kurtuluş Savaşı’na bakışını ve o dönemki aydınlarla köylüler arasındaki fikir ayrılıklarını, I. Dünya Savaşı’nda kolunu kaybeden bir subayın gözünden anlatmaya çalışan “Yaban” romanı, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun en çok bilinen […]...
Kaside Nedir Kaside adı verilen nazım biçimi, genellikle din ve devlet adamların methetmek “kastıyla” şairler tarafından kaleme alınır. Kaside nazım biçimi başlangıçta Araplar tarafından geliştirilmiş, klasik Arap şiirinin en yüce örneği olarak bilinir. Arap edebiyatında, kasideler genellikle birkaç bölüme ayrılarak yazılırdı. Herhangi bir kasıt ya da maksat güdülerek kaleme alınan uzun manzum şekilde yazılan divan […]...
Zarf Fiiller (Bağ-Eylemler, Ulaçlar) Zarf fiiller, fiil köklerinden veya gövdelerinden türeyerek üzerine eklendiği fiille yüklem arasında anlam bağlantısı kurup cümlenin ögelerinde ise zarf tümleci (belirteç tamlayıcısı) görevinde kullanılan eylemsilerden biridir. Zarf fiil ekleri eylemlere gelip onlardan “zarf” türettiği için aldığı ek yapım ekidir, sözcüğün kendisi ise türemiş sözcüktür. Ulaç ya da bağ eylem olarak da […]...
Bağımsız Tümleçler (Cümle Dışı Unsurlar) Hakkında Kısaca Özet Bilgi Cümlenin anlamını dolaylı olarak tamamlayan bağlama edatları, ünlem edatları, hitaplar ve ara sözlerdir. Bu unsurlar esas hareketle, fiillerle (eylemler) doğrudan ilgili değildir. Genellikle cümlenin başında, sonunda veya cümleler arasında yer alırlar. Parantez şeklinde cümlenin içine girdikleri de görülür. Örnekler: Ev Türk istikbalinin evladı! İşte bu […]...
Yüklem Nedir Tümcede yapılan işi, hareketi, oluşu üzerine alan ve yargı bildiren unsurdur. Cümle ögelerindeki en temel unsurdur. Yüklem, çekimli bir eylem ya da ek eylemle çekimlenmiş bir isim soylu sözcük olabilir. Cümlenin ana öğesidir. Cümlenin bütün öğeleri yüklem ile olan ilişkilerine göre belirlenir. Cümlenin genellikle sonunda yer aldığı gibi her yerinde de bulunabilir. Dilimizin […]...
Nesne Nedir (Düz Tümleç) Nedir Nasıl Bulunur Tümcede öznenin yaptığı veya yüklemin bildirdiği işten etkilenen ögedir. Cümlenin yardımcı ögelerinden biridir. Eylemin bildirdiği işten veya öznenin yaptığı işten etkilenen öge diye sorulursa nesne aranır. Nesne, yükleme belirtme durum eki ile (-ı, -i, -u, ,-ü) veya eksiz olarak bağlanır. Belirtme hal eki alan nesnelere belirtili nesne, bu eki […]...
Battal Gazi Destanı (Battal-Name) Hakkında Kısaca Özet Bilgi Konusu Battalgazi’nin İslamiyet’i yayma mücadelesinin ele alındığı destanda Hüseyin Gazi’nin oğlu olan Battal Gazi’nin kahramanlıkları, Bizanslılarla yaptığı savaşlar ve İstanbul’u kuşatan Emevi kumandanı Mesleme’nin silah arkadaşı Sahsah’ın başından geçen olaylar işlenir. Bizanslılar ile Araplar arasında 300 yıl süren kanlı savaşlar birçok efsaneler ve destanların ortaya çıkmasına vesile […]...
SATUK BUĞRA HAN DESTANI HAKKINDA KISA BİLGİ Saltukname olarak da bilinir. Karahanlı Türklerin İslamiyet’i kabul etmelerine dayanan destanlardan biridir. Karahanlılar arasında da destani bir havaya bürünmüştür. Destan, Buğra Han etrafında gelişen olaylar halkası ve İslamiyet’ten önceki Türk destanlarından alınan motiflerle örülmüştür. Satuk Buğra Han Destanının kayıtlı olduğu Tezkire-i Buğra Han adlı eserin çeşitli el yazmaları […]...
Türk Edebiyatında Eleştiri (Tenkit) Eleştiri veya tenkit kelimesi, kökeni Yunanca’ya dayanan bir kavramdır ve “hüküm vermek” anlamına gelen “krites” kelimesinden türemiştir. Fransızca’da ise “critique” olarak kullanılır. Eleştirinin tarihi, Pierre Bayle’nin 1695’te yayımlanan “Dictionnaire historique et critique” adlı eseri ile başlar. Eski dönemlerde eleştirmen, gramerci ve ilolog terimleri neredeyse birbirinin yerine kullanılırken, hümanistler sonraları “critic” terimini, […]...
Dadaizm Sanat Akımı Hakkında Kısaca Özet Bilgi Öncüsü, Romen asıllı ozan Tristan Tzara’dır. Tzara, genç sanatçıların bir toplantısında “Larousse” sözlüğünden rastgele bir sayfa açmış ve karşısına çıkan ilk sözcük “Dada” bu edebi akımın adı olarak benimsemiştir. Sözünü ettiğimiz bu olayın da kanıtladığı gibi Dadaizm bir bunalım edebiyatıdır. Birinci Dünya Savaşı’nın sonucu oluşan çöküntü, güvensizlik, insanların […]...
Egzistansiyalizm Ortaya Çıkışı, Kökeni ve Doğuşu 19. yüzyılda ortaya çıkan felsefî bir sanat akımıdır. Egzistansiyalizm ya da diğer adıyla Varoluşçuluk, II. Dünya Savaşı ve devamındaki yıllarda daha geniş kitlelere ulaşmaya başlamış ve sanat dallarının birçoğunda etkisini göstermiştir. Felsefeden köklerini alan bu akımın temel amacı, insanın varoluşunu anlamlandırmaktır. Varoluşçuluğun kökeni, Danimarkalı filozof Søren Kierkegaard’a kadar uzanır. […]...
Dünyayı ve varoluşu bilinç ve düşünceye öncelik vererek açıklama öğretisinin temel olduğu felsefi akımın edebiyattaki uzantısıdır. İdealist felsefenin tüm özellikleri edebi eserlerde de görülür. 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkmıştır. Bireyci dünya görüşü ve simgecilik akımına yani sembolizm akımına bir tepki olarak doğmuştur. Çağcıl yaşamın artık makineleşen toplumları ve alabildiğine serpilip gelişen kentleriyle bireyi topluluk içinde […]...
Modernizm Nedir Ne Demektir Kısaca Özet Modernizm, 19. yüzyılın sonlarında başlayan ve 20. yüzyılın ilk yarısında etkisini gösteren bir sanat, kültür ve felsefe hareketidir. “Modernizm“, geleneksel sanat anlayışını reddederek, teknolojinin ve sanayileşmenin getirdiği yeniliklere odaklanmıştır. Bu hareket, tüm sanat disiplinlerinde etkili olmuş ve dünya çapında birçok sanatçıyı etkilemiştir. Modernizmin Kökenleri ve Ortaya Çıkışı Modernizm, sanat […]...
Fıkra Nedir? Fıkra Hakkında Kısaca Özet Bilgi Halk edebiyatında Fıkralar, kıssadan hisse anlayışına göre söylenmiş, genellikle gerçek olaylardan hareket ederek ders vermeyi amaçlayan kısa mizahi hikayelerdir. Fıkralardaki amaç okuyucuyu düşündürmek ona ders vermektir. Nasreddin Hoca, İncili Çavuş, Bekri Mustafa gibi belli isimler dışında fıkraların kahramanları molla, imam, derviş, Bektaşi, muhtar, bakkal gibi toplumun her kesiminden […]...
İslam Alimlerinin ve Müslümanların Avrupa’ya ve Dünyaya Etkileri Müslümanların matematik, tıp, mühendislik, astronomi ve felsefede kendilerinden ileri olduğunu gören Avrupalılar İslam uygarlığını daha yakından tanımaya çalışmışlardır. Rahip Raymond, Tuleytula’nın 1085’te Hristiyanların eline geçmesinin ardından bu şehirde Avrupa’nın ilk Doğu ilimleri okulunu açmıştır ve Avrupa’da Rönesans ve Reform’un oluşmasına zemin hazırlamıştır. Mimari alanda İslam medeniyetinden etkilenen […]...
Avrupa’da 16. yüzyılın ikinci yarısında Montaigne’in yazılarıyla ortaya çıkan deneme türü, Türk edebiyatına Tanzimat’tan sonra girmiştir ancak bu dönem yazarları makale, sohbet gibi yazı türlerinden sıyrılıp tam anlamıyla denemeye yönelememişlerdir. Denemenin gerektirdiği bireysel ve özgür tutum Servetifünun edebiyatında oluşmaya başlamıştır. Yeni Türk edebiyatında Cenap Şahabettin, Ahmet Rasim, Ahmet Haşim ve Yahya Kemal Beyatlı ilk deneme […]...
Söylev (Nutuk) Nedir? Söylev Nutuk Özellikleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi Bir kişinin topluluk önünde bir düşünceyi açıklamak, bir inancı savunmak, bir görüşü benimsetmek amacıyla yaptığı coşkulu ve etkileyici konuşmalara söylev (nutuk/hitabet); konuşmayı yapan kişiye de hatip denir. Söylev Nutuk genel özellikleri: – Dinleyicileri yakından ilgilendiren bir konu ele alınır. – Düşünceye dayalı bir yazı planına […]...
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Hikaye (1923-1940) Millî Edebiyat sanatçılarının da eser vermeye devam ettiği Cumhuriyet Dönemi’nin ilk yıllarında daha çok, gözlemci gerçekçiliğe dayalı hikâyeler yazılmıştır. Bu dönemde bazı sanatçılar hikâyelerinde toplumsal konuları, Cumhuriyet devrimlerini, yeni kurum ve değerleri ele alırken bazıları da bireyin iç dünyasını esas alan hikâyeler yazmıştır. Bu yıllarda Reşat Nuri Güntekin’in Leyla […]...
Yanlış Anlamda Sözcük Kullanılmasından Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları Türkçede söylenişleri birbirine yakın ya da aynı kökten türeyen sözcüklerin anlam inceliğine uygun kullanılmaması Sözcüğün Yanlış Anlamda Kullanımı ile ilgili anlatım bozukluklarına neden olur. Sözcüklerin cümlede anlamca birbiriyle bağdaşması gerekir. Sözcükler, anlam inceliği bilinmeden kullanıldığında birbiriyle bağdaşmaz; anlatım bozukluğu oluşur, örneğin, fiyat sözcüğüyle ücret sözcüğü anlamca birbirine yakındır. […]...
