Etiket: Sözcük Görevleri

Sıfat Fiil (Ortaç Fiil) Nedir Cümlede sıfatmış gibi kullanılan eylem biçimleridir. Eylem kök ya da gövdelerine bazı özel eklerin getirilmesiyle meydana gelen bu sözcüklere sıfat fiil adı verilir. Adlarda olduğu gibi iyelik eki, çokluk eki ve hal (durum) eklerini alabilirler. Sıfat fiiller tümcede sıfat görevinde kullanıldığı gibi ad görevinde de kullanılabilirler. Sıfat-fiilin görevi sorulduğunda ilgili cümlede bu eki alan sözcükten sonra ad olup olmadığına bakılır. Örnek: Gülen insanlar, diğerlerinden daha mutludur. (Sonrasında "insanlar" sözcüğü geldiği için sıfat görevindedir.) Gülenler, diğerlerinden daha mutludur. Sıfat Fiil ......

İsim Fiiller (Ad Eylemler - Mastarlar) Hakkında Kısaca Özet Bilgi İsim Fiil Nedir Ad-Eylemler (İsim-Fiiller) : Fiil kök veya gövdelerine getirilen “-mak, -mek, -ma, -me, -ış, -iş” ekleriyle türeyen ve fiilin ismi olarak kullanılan kelimelerdir. Aklınızda daha kolay kalması için isim fiil eklerinin kodlaması ma(y)ışmak şeklinde yapabiliriz. -ma, -me ekine örnekler: Yeni bir projeye başlama hissi heyecan vericidir ve yeni fırsatlar sunabilir. İyi bir planlama ve yönetim ile işleri izleme, hataları önlemede büyük bir rol oynar ve başarı şansını artırabilir. Detaylı bir inceleme ......

Fiilimsi Nedir Türkçe'de de yaygın olarak kullanılan bu sözcük türü, eylemin ada dönüşmesiyle oluşur. Ancak biçimsel olarak ad olmasına rağmen "eylem" anlamı devam eder. Fiilimsiler, temelde bir eylemin zarf, ad veya sıfat haline getirilmiş biçimidir. Örneğin, "yürü-" fiili "yürüyüş", "yürüyen", "yürüyünce" eylemsi olarak kullanılabilir. Fiilimsilerin diğer bir özelliği, yan tümce kurabilme yetenekleridir. Yani bir cümle içinde ana cümleden bağımsız olarak kullanılabilirler. Örneğin, "Eve gidene kadar kitap okudum." cümlesinde "gidene kadar" fiilimsi öbeği yan tümce kurarak kullanılmıştır. Fiilimsilerin önemli bir özelliği de, "melez" ......

Zarf Fiiller (Bağ-Eylemler, Ulaçlar) Zarf fiiller, fiil köklerinden veya gövdelerinden türeyerek üzerine eklendiği fiille yüklem arasında anlam bağlantısı kurup cümlenin ögelerinde ise zarf tümleci (belirteç tamlayıcısı) görevinde kullanılan eylemsilerden biridir. Zarf fiil ekleri eylemlere gelip onlardan "zarf" türettiği için aldığı ek yapım ekidir, sözcüğün kendisi ise türemiş  sözcüktür. Ulaç ya da bağ eylem olarak da bilinen zarf fiiller, eylem köklerine ya da gövdelerine aldığı eklerle geçici bir biçimde sözcük türlerinden zarf oluşturur ve kesinlikle çekim eki alamaz. Genellikle yükleme sorulan "nasıl" ya ......

İsimler (Adlar) Hakkında Geniş Detaylı Bilgi İsim, çevremizdeki canlı cansız tüm varlıkları, insan zihnindeki somut ve soyut tüm kavramları karşılayan kelimelerdir. İsimler, sayesinde varlıkları veya kavramları tanırız, başkalarına tanıtırız, gruplandırırız ve birbirlerinden ayırırız. İnsan, yaratılışı gereği isim verme yetisi ile doğmuştur. Bu sayede farklı bölgelerde yaşayan insanlar aynı varlıklara farklı adlar vermişlerdir. Böylece binlerce farklı dil ve lehçe ortaya çıkmıştır. İsimler insanlar tarafından varlıklara verilmiş belli seslerin birleşimi ile oluşmuş kodlardır. Varlığın kendisi ile ismi arasında doğrudan bir ilişki yoktur. Taşa neden ......

Bağlaçlar     Eş görevli kelimeleri ya da kelime gruplarını, anlamca ilgili cümleleri bağlamaya yarayan kelimelere bağlaç denir. Bağlaçlar, "sıralama, zıt anlam, nedenlik, açıklama, pekiştirme, denkleştirme ve olasılık" bağlaçları olmak üzere çeşitlere ayrılır. Örnekler: Kitapları üs defterlerini bizde unutmuş, (sıralama) Kitabı okudu ama özetleyemedi. (Karşıtlık) Bu gerçeği halk anlamalı çünkü bu gerçek halkın gerçeği. (Nedensellik) Ailen de dostların da seni aramadı. Ne eş ne dost kalmış ortada! Ünlemler     Anlatıma güç katmak maksadıyla, anlık duygularımızın ifadesi olarak ağzımızdan bir çırpıda çıkan kelime ya da kelime gruplarıdır. Ünlemler ......

Zarf Belirteç Nedir? Zarfların Çeşitleri Nelerdir?       Fiillerin (eylemlerin), fiilimsilerin (eylemsilerin), sıfatların ve zarfların durum, yer-yön, zaman, ölçü ve soru bakımlarından belirginlik kazanmalarını sağlayan kelimelere zarf denir. Belirteçler, işlevleri bakımından beş gruba ayrılırlar; 1. Durum Belirteci (Niteleme Zarfları)     Fiillerin, fiilimsilerin, sıfatların ve zarfların durumunu gösteren zarflardır. Niteleme, yineleme, ihtimal, yaklaşıklık, kesinlik, üleştirme, şart, dilek, sınırlama ve cevap gibi anlamları verirler. Örnekler: Arkadaşım, konuyu iyi anlattı. (Niteleme anlamı) Çocuğu ikide bir korkutuyordu. (Yineleme anlamı) İngilizceyi az çok bilirim. (Yaklaşıklık) Onunla bir ......

Zamir (Adıl) Nedir? Zamir Çeşitleri Nelerdir? Varlıkların (ismin) yerini tutan kelimelere zamir denir. Zamir türleri şunlardır. 1. Kişi Zamirleri     Ben, sen, o, biz, siz, onlar kelimeleri kişi zamirleridir. Örnekler: Ben bilmez idim böyle cefakâr olduğunu. Seviyorum seni zalim. O, çok güzeldi ama yalancının biriydi. a) Dönüşlülük Zamiri Kendi Sözcüğü Hakkında      Türkiye Türkçesinde (günümüzde) şahıs zamirlerinden biri olarak da kabul edilen "kendi" kelimesi dönüşlülük zamiridir. "Kendü" şeklinde geçmişte kullanılan bu zamir Osmanlı Türkçesinde "kendi" şekline dönüşmüştür. Bu zamir asıl şahıs zamirlerinden daha kuvvetli ......

Sıfat Nedir?          Varlıkları belirten veya niteleyen kelimelere sıfat denir. Sıfatlar bir ismin önüne gelerek o ismi çeşitli yönleriyle niteler ya da belirtir. Sıfatların niteleme ve belirtme sıfatları olmak üzere başlıca iki çeşidi vardır. 1. Niteleme Sıfatları     Varlıkların durumlarını, biçimlerini, renklerini kısacası nasıl olduklarını gösteren kelimelere niteleme sıfatları denir. Örnekler: Es deli rüzgârlarla. Uzun uzun kamışlar, ucunu budamışlar. Yeşil gözlerinden muhabbet kaptım. 2. Belirtme Sıfatları      Varlıkları çeşitli yönleriyle belirten kelimelerdir. Belirtme sıfatlarının çeşitleri şunlardır. a) İşaret Sıfatları     Varlıkları işaret ......

Tek başlarına anlamları olmayan, cümle içinde diğer kelime ve kelime gruplarıyla birleşerek değişik anlam ilgileri kuran sözcüklere edat (ilgeç) denir. Her sözcük ortaya çıktığında bir anlamı karşılar, bu bir eylem (gezmek, uyumak, bakmak …), kavram (aşk, akıl, nefret, intikam…) ya da varlık (kuş, çiçek, gökyüzü, bulut…) adı olabilir. Edatlar ise bunlardan hiçbirini karşılamaz, bu yüzden tek başlarına anlamları yoktur; anlam kazanabilmek için (ki bu anlam da çoğu zaman pek belirgin değildir.) başka sözcüklere ihtiyaç duyarlar Uyarı: Edatlar, kendinden önceki kelime ve ......

İş, oluş veya durum bildiren sözcüklere fiil denir. Fiiller yalın hâldeyken mastar ekini (-mek, -mak) alır: koş-(mak), gül-(mek), ara-(mak), uyu-(mak). Cümlede kullanılırken mastar eki kullanılmaz. Aşağıdaki cümlede altı çizili kelimeler fiil görevindedir. Örnek: Kan Turalı der. Oğuz beylerini ağırladı. ANLAMINA GÖRE FİİLLER Fiiller anlam bakımından üçe ayrılır: a) İş (Kılış) Fiilleri Yapılan işten etkilenen bir nesnenin bulunduğu fiillerdir. Aşağıdaki altı çizili kelimeler iş fiilidir. Örnek: Babası oğlancığını gördü Allah’a şükürler eyledi. Yeşil, alaca, güzel çimene çadır dikti. b) Durum Fiilleri Yapılan işten etkilenen bir nesnenin bulunmadığı fiillerdir. Aşağıdaki altı ......

Sözcük Türleri Nelerdir? İsim ( Ad) Nedir ?     İsimler,  canlı, cansız, bütün varlıkları ve kavramları tek tek veya cinse cins karşılayan varlıkların ve kavramların adları olan kelimelerdir. Ağaç,su, taş, çocuk, bulut. ışık, gönül, Atatürk, Alpaslan, Yavuz, Ali, Yüksel gibi gerçekte veya tasavvurda bir varlığa ad olan kelimelere denir. Varlıkları ve kavramları tek tek karşılayan isimlere özel  isim, cins cins karşılayan isimlere ortak (cins) isim denir. 1. Varlıkların Verilişine göre İsimler a) Özel (Has) İsimler     Özel  isimler, tek olan, diğer varlıklar içinde tam bir benzeri olmayan kavramları  adlandır. ......