Sıfat Fiil (Ortaç Fiil) Nedir Cümlede sıfatmış gibi kullanılan eylem biçimleridir. Eylem kök ya da gövdelerine bazı özel eklerin getirilmesiyle meydana gelen bu sözcüklere sıfat fiil adı verilir. Adlarda olduğu gibi iyelik eki, çokluk eki ve hal (durum) eklerini alabilirler. Sıfat fiiller tümcede sıfat görevinde kullanıldığı gibi ad görevinde de […]
Etiket: Eylem (Fiil) Soylu Sözcükler
İsim Fiil
İsim Fiiller (Ad Eylemler – Mastarlar) Hakkında Kısaca Özet Bilgi İsim Fiil Nedir Ad-Eylemler (İsim-Fiiller) : Fiil kök veya gövdelerine getirilen “-mak, -mek, -ma, -me, -ış, -iş” ekleriyle türeyen ve fiilin ismi olarak kullanılan kelimelerdir. Aklınızda daha kolay kalması için isim fiil eklerinin kodlaması ma(y)ışmak şeklinde yapabiliriz. -ma, -me ekine örnekler: […]
Fiilimsiler Konu Anlatımı
Fiilimsi Nedir Türkçe’de de yaygın olarak kullanılan bu sözcük türü, eylemin ada dönüşmesiyle oluşur. Ancak biçimsel olarak ad olmasına rağmen “eylem” anlamı devam eder. Fiilimsiler, temelde bir eylemin zarf, ad veya sıfat haline getirilmiş biçimidir. Örneğin, “yürü-” fiili “yürüyüş”, “yürüyen”, “yürüyünce” eylemsi olarak kullanılabilir. Fiilimsilerin diğer bir özelliği, yan tümce […]
Zarf Fiil
Zarf Fiiller (Bağ-Eylemler, Ulaçlar) Zarf fiiller, fiil köklerinden veya gövdelerinden türeyerek üzerine eklendiği fiille yüklem arasında anlam bağlantısı kurup cümlenin ögelerinde ise zarf tümleci (belirteç tamlayıcısı) görevinde kullanılan eylemsilerden biridir. Zarf fiil ekleri eylemlere gelip onlardan “zarf” türettiği için aldığı ek yapım ekidir, sözcüğün kendisi ise türemiş sözcüktür. Ulaç ya […]
Ek Fiiller (Ek Eylemler)
Ek fiil “i-mek” fiilidir. Sözcük özelliğini yitirip ek durumuna geldiğinden bu şekilde adlandırılmıştır. Ek Fiillerin (ek eylemlerin) görevleri nelerdir? a. Basit çekimli fiillere gelerek onları birleşik çekimli fiil yapar. b. Ad soylu sözcüklere gelerek onları yüklem yapar. Şimdi bu görevleri inceleyelim. a. Basit çekimli fiillere gelerek onları birleşik çekimli fiiller […]
Yapısı Bakımından Sözcükler
Yapıları Açısından Kelime Çeşitleri 1. Basit Kelimeler Yapım ekleriyle yeni bir anlam ve görev kazanmamış kelimelere “basit sözcük” denir. Bu tür kelimeler ya kök durumunda ya da köke çekim ekleri ilave edilmiş şekilde bulunurlar. (çekim ekleri ile kastedilen: isim çekim ekleri (hal ekleri, çokluk eki, iyelik veya tamlama […]
Birleşik Fiil Grubu
Birleşik Fiil (Eylem) Grubu Bir hareketi karşılamak maksadıyla isim veya fiile getirilen bir yardımcı fiille kurulan kelime grubudur. Üç tür birleşik fiil vardır: a) Yardımcı Fiillerle Kurulan Birleşik Fiiller 1) Ayrı Yazılanlar Örnekler yardım et arzıendam eylemek namaz kıl spor yap ku ol 2) Bitişik Yazılanlar Örnekler hisset- […]
Fiil Kipleri (Eylemde Kip)
Kip Ekleri Fiillerin herhangi bir durumu, herhangi bir işi veya oluşu ortaya koyuş şekillerine kip denir. Kipler ikiye ayrılır: a. Haber (Bildirme) Kipleri 1. Geniş Zaman (-r) 2. Şimdiki Zaman (-yor) 3. Gelecek Zaman (-ecek, -acak) 4. Di’li Geçmiş Zaman(-di, -dı, -du, -dü, -ti, -tı, -tu, tü) 5. Miş’li Geçmiş Zaman (-miş, […]
Fiiller (Eylemler)
İş, oluş veya durum bildiren sözcüklere fiil denir. Fiiller yalın hâldeyken mastar ekini (-mek, -mak) alır: koş-(mak), gül-(mek), ara-(mak), uyu-(mak). Cümlede kullanılırken mastar eki kullanılmaz. Aşağıdaki cümlede altı çizili kelimeler fiil görevindedir. Örnek: Kan Turalı der. Oğuz beylerini ağırladı. ANLAMINA GÖRE FİİLLER Fiiller anlam bakımından üçe ayrılır: a) İş (Kılış) […]
Fiil Çatısı Konu Anlatımı ve Örnekler
Türkçede fiillerin cümle içinde nesne alıp almamalarına ya da aldıkları özneye göre gösterdiği özelliğe çatı denir. Yüklemi fiil olmayan cümlelerde çatı aranmaz. Fiiller çatısı bakımından temelde ikiye ayrılır: A. NESNESİNE GÖRE FİİLLER 1. Geçişli Fiil 2. Geçişsiz Fiil 3. Oldurgan Fiil 4. Ettirgen Fiil B. ÖZNESİNE GÖRE FiilLER 1. Etken […]