Kategori: Yeni Türk Edebiyatı

Beş Hececiler

Beş Hececiler Kimlerdir Ortaya Çıkışı - Doğuşu Hecenin Beş Şairi olarak da bilinen Beş Hececiler, 1910'ların başında şiire Fecr-i Ati akımının tesiri ile sanat hayatlarına adım attılar. Başlangıçta her ne kadar aruz ölçüsüyle şiir yazmış olsalar da Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp gibi dönemin en önemli sanatçılarının da tesiriyle hece ölçüsüne doğru bir yönelim gösterdiler. Milli edebiyat döneminde artık bu topraklarda hecenin hüküm sürmesine öncülük ettiler. Sanat ve Şiir Anlayışları Beş Hececiler, Türk edebiyatında sadece bir ölçü değişikliği getirmekle kalmamış, aynı zamanda şiirin konusu ......

İkinci Yeni Hareketi Akımı

İkinci Yeni Hareketi Akımı Nedir İkinci Yeni, Garip akımı şiirine bir tepki olarak ortaya çıkan, 1960'lı yılların ortalarına kadar güçlü bir şekilde devam eden, etkileri günümüzde de hissedilen şiir hareketidir. Bu hareket İlhan Berk, Edip Cansever, Cemal Süreya, Ece Ayhan, Turgut Uyar, Sezai Karakoç gibi şairlerin şiirlerini 1956’dan itibaren Pazar Postası’nda yayımlamaya başlamasıyla belirginleşmeye başlar. İkinci Yeni Doğuşu ve Gelişimi 1950'lerde, başlangıçta farklı bir arayışla ve çoğunlukla Garip şiirini eleştirerek kaleme alan Ece Ayhan, İlhan Berk, Turgut Uyar, Sezai Karakoç, Cemal Süreya ve ......

Toplumcu Gerçekçiler

Toplumcu Gerçekçilik Nedir Hakkında Kısaca Bilgi Toplumcu gerçekçilik (sosyal realizm), toplumcu dünya görüşü üzerine temellendirilmiş bir edebiyat akımıdır. Bu akım, toplumu sosyal sınıflar arasında gerçekleşen çatışma alanı olarak değerlendirir. Amacı, söz konusu sınıfsal çatışmayı ve bu çatışmanın toplumda yol açtığı etkileri ve sorunları yansıtmanın yanında bu sorunlara toplumcu çizgide çözüm yolunu da göstermektir. Bu açıdan toplumcu gerçekçilik, toplum için sanat ilkesine bağlı olarak edebiyata eğitici bir işlev yükler. Rus edebiyatında Maksim Gorki, Mihail Şolohov; Amerikan edebiyatında Jack London, John Steinbeck (Con ......

Garip Akımı Hareketi (Birinci Yeniciler)

Garip Akımı Nedir Nasıl Ortaya Çıkmıştır Garip akımı, Türk edebiyatında 1941-1950 yılları arasında ortaya çıkan bir edebi harekettir. Türk şiirinin yenileşme hareketlerinin en önemlilerinden biri olarak kabul edilen Garip akımı, Türk şiirinde yapı ve içerik açısından yenilikçi bir yaklaşım sergilemiştir.  “Garipçiler”, “Garip”, “Birinci Yeni” gibi adlarla anılan bu şiir hareketi Türk şiirinde önemli yeniliklere imza atan şiir akımıdır. Geleneksel şiir kurallarını, şairaneliği, basmakalıp sözleri, aşırı duygusallığı reddeden Orhan Veli Kanık, Oktay Rifat Horozcu ve Melih Cevdet Anday 1941’de çıkardıkları “Garip” adlı ......

Nev Yunaniler ve Nayiler

1907 senesinde Fransa'da Victor Hugo, Charles Baudelaire, Theophile Gautier, de Banville, Paul Verlaine gibi şairlerin şiirlerinin bilinmesine rağmen o döneme göre geri olarak kabul edilen klasik sanat şairi olan Jose Maria de Heredia’nın sonelerini okuyup Latin edebiyatı ve Yunan edebiyatının şiirinin tadını alan, aradığı yeni Türkçenin güzelliğin bu yöntemle farkına varan, “Konuştuğumuz Türk dili, Latin ve eski Yunan şairlerindeki beyaz tertemiz dil gibi bir şeydi… Yeni Türk dilini, Heredia’nın aracılığıyla, Yunan ve eski Latin şiirinin yanı başında algılamaya başlamıştım. Gerçek Türk ......

Roman Tahlili (İncelemesi) Planı

Roman Tahlili Nedir Roman tahlili, bir eserin derinlemesine incelenmesini ve okuyucuya kapsamlı bir bilgi sunmayı amaçlayan bir yazı türüdür. Bu tür yazılar, romanı daha önce okumamış olanlara eser hakkında genel bir anlayış sağlamak için kullanılır. Roman tahlili sadece bir özet değildir; aynı zamanda romanın farklı yönlerini inceleyerek konusu, ana hatları, yazarın dil kullanımı, betimlemeleri, tahlili yapan kişinin yorumları, eserin kaynakları, yazarın hayatı, ilham aldığı olaylar gibi birçok konuyu ele alır. Roman Tahlili Nasıl Yapılır Bir romanı doğru bir şekilde analiz etmek için, seçtiğiniz ......

Yeni Lisan Makalesi

Genç Kalemler Dergisi Genç Kalemler dergisi, 1910-1912 yılları arasında Selanik'te yayınlanan milliyetçi bir fikir dergisidir. Döneminde önemli bir yer edinen dergi, 8 sayı boyunca "Hüsün ve Şiir" adı altında yayınlanmıştır. Ancak 9. sayısından itibaren ismi "Genç Kalemler" olarak değiştirilerek, yayın hayatına bu isimle devam etmiştir. Nesimi Sarım Bey'in imtiyaz sahibi ve sorumlu müdürü, Ali Canip Bey'in ise başyazarı olduğu dergi, Türk edebiyatında bir devrim niteliği taşımıştır. Dergi, İttihat ve Terakki desteğiyle ikinci cildinden itibaren yayınlanmaya başlamış ve Milli Edebiyat akımının öncüsü olmuştur. ......

Namık Kemal

Namık Kemal Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği ve Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1840-1888): Namık Kemal, Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden biridir ve doğum yeri Tekirdağ'dır. İlk ismi Mehmet Kemal olan yazar, küçük yaşta annesini kaybetmiştir. Yaşamının erken dönemlerinde, dedesi memurluk görevleri nedeniyle farklı yerlere taşındığı için eğitim hayatını farklı yerlerde sürdürmüştür. Sanatçı, eğitim hayatı boyunca özel dersler alarak kendisini geliştirmiştir. Arapça ve Farsça öğrenme konusunda da oldukça başarılıydı. Hariciye Nezareti Tercüme Odası'nda kâtip olarak çalışırken, Fransızca öğrenme fırsatı bulmuştur. Bu dil ......

Şair Evlenmesi

Şair Evlenmesi Hakkında Kısaca Özet Bilgi "Şair Evlenmesi", Türk edebiyatının en önemli tiyatro eserlerinden biridir. Şinasi'nin kaleme aldığı bu töre komedisi tarzındaki tek perdelik piyes, ilk olarak 1860 yılında Tercüman-ı Ahvâl gazetesinde tefrika edilmiş (parça parça yayımlanmış) ve daha sonra kitap olarak basılmıştır. Bu eser, Batılı tarzda yazılmış ilk tiyatro eseri olarak kabul edilir. Türk edebiyatının Batılı anlamda ilk tiyatro örne­ğidir. Bu tek perdelik komedi olan Şair Evlenmesi'nde İbrahim Şinasi, geleneksel Türk tiyatrosu ile Batı tiyatro tekniğini kaynaştırmıştır. Önceden var olan tiyatro ......

Tanzimat Edebiyatında İlk Gazeteler ve Gazetecilik

Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatında İlk Gazeteler Tanzimat dönemi, Osmanlı İmparatorluğu'nun modernleşme sürecinde önemli bir aşamayı ifade eder. Bu dönemde, Batı'da yaşanan gelişmelerin etkisiyle, Osmanlı Devleti'nin siyasi, sosyal ve kültürel yapısı önemli ölçüde değişti. Bu değişim sürecinde, yeni düşüncelerin ve fikirlerin yayılması için yayın organlarına ihtiyaç duyuldu. Bu nedenle Tanzimat döneminde birçok gazete ve dergi yayınlandı. İşte Tanzimat döneminde yayınlanan önemli gazetelerin listesi: Takvim-i Vekayi: Tanzimat dönemi gazeteleri arasında en önemli ve öncü olanıdır. İlk sayısı 3 Kasım 1831 tarihinde yayınlandı ve Osmanlı Devleti'nin ......

Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şiir

Özellikleri Garip hareketinin etkisini devam ettirdiği yıllarda şiiri Garipçiler kadar sıradanlaştırmak istemeyen her biri kendi tarzını oturtmuş şairler, şiirdeki lirizmlerini yitirmeden yeniliği sürdürmek istemişlerdir. Herhangi bir topluluğa bağlı kalmamış, bağımsız olarak şiir anlayışlarını devam ettirmişlerdir. Bu dönem şairleri toplumsal sorunlara eğilmenin yanında bireysel şiire de önem vermişlerdir. NOT: Cahit Zarifoğlu, Hilmi Yavuz ve Erdem Beyazıt gibi 1960 sonrası mistik bir duyarlılıkla şiir yazan sanatçıları da bu başlık altında inceleyeceğiz. Bu dönemde dikkat çeken sanatçılar şunlardır: • Attila İlhan • Ahmet Oktay • Bedri Rahmi Eyüboğlu • ......

Milli Edebiyat Dönemindeki Fikir Akımları

Osmanlı Devletinin Son Dönemlerindeki Fikir Akımları Osmanlıcılık Fikir Akımı Osmanlıcılık akımına göre imparatorluğun içerisinde bulunan tüm halklar; din, dil, ırk farkı gözetmeksizin tam anlamıyla eşit kabul edilmelidir. 1912 yılında hüsranla sonuçlanan Balkan Savaşları sonunda Osmanlıcılık fikrinin etkili olmadığı anlaşılmış, Fransız İhtilali’nin tesiri sonucu milliyetçilik fikri, çeşitli milletlerden oluşan ve bir imparatorluk olan Osmanlı Devleti’ni de olumsuz etkilemiş ve imparatorluk bünyesindeki ulusların ayaklanmasına yol açmış, Osmanlıcılık fikir akımı da geçerliliğini yitirmiştir. Osmanlıcılık Fikir Akımının Temsilcileri: Namık Kemal, Agâh Efendi, Ziya Paşa, Ali Suavi İslamcılık Fikir ......

Ziya Gökalp

Türk Sosyoloğu Ziya Gökalp Kimdir Hayatı Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi Milli Edebiyat hareketinin kurulması ve gelişmesinde önemli rol oynar. İlk Türk sosyologudur. Sanatı, özellikle de şiiri düşüncelerini yaymak için bir araç olarak kullanmıştır. Bu yüzden şiirlerinde düşüncelerini dile getirmiştir. Edebiyatı şuur ve şiir devri olmak üzere iki bölüme ayırır, kendi yaşadığı dönemi şuur devri olarak tanımlar. Önerdiği toplumsal modeli Emile Durkheim’in temellerini oluşturduğu dayanışmacılık ekseninde şekillendirmiştir. Yeni Hayat adlı şiir kitabında gelecekteki devletin esaslarını yeniden yorumlamak belirler. Din, vatan, ilim, medeniyet, ......

Ömer Seyfettin

Milli Edebiyat Sanatçısı Ömer Seyfettin Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği Hakkında Geniş Detaylı Bilgi (1901-1962) Ömer Seyfettin, hikâye, şiir, deneme gibi türlerde de eser vermiş olmakla beraber, Yeni Türk Edebiyatının klasik hikâye (Maupassant) tarzında en başarılı örneklerini yazmış olan sanatçılardan biridir. Temel amacı edebiyat dili ile konuşulan dilin yakınlaşması ve sade bir Türkçenin benimsenmesini ihtiva eden Yeni Lisan yapılanmasına, söz konusu prensipler çerçevesinde, Ömer Seyfettin hikayeleri ile gerçekleştirilmesi istenen dil anlayışının uygulamadaki önemli örneklerini vermiştir. Edebiyatımızda hikâyeci olarak adının anılması, bu alanda pek ......

Milli Edebiyat Döneminin Oluşumu ve Özellikleri

Milli Edebiyatın Başlamasının Zemini Millî Edebiyat Dönemi'nin karakteristiği; muhteva ve şekil olarak asırlardan beri devam eden millî kültürden faydalanma düşüncesidir. Yirminci asra taşınabilecek kültür değerlerinin mümkün olduğu kadar yabancı unsurlardan temizlenmesi amacına dayanan bu hareketin 16. asırdaki Türk-i Basit'ten tutunuz da 19. asrın son çeyreğinde eser veren Türkçüler'e, başta Mehmet Emin Yurdakul olmak üzere, millî hasletler ile eser veren sanatçılara; Ziya Gökalp, Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem ve daha birçok yazara kadar uzanan bir tarihî silsileye dayandığı kabul edilir. Millî Edebiyat'ın oluşmasında tarihî ......

Serveti Fünun Özellikleri

Servet-i Fünun Edebiyatı’nın Genel Özellikleri Maddeler Halinde * Batı etkisindeki Türk edebiyatının çok kısa ama çok etkili bir dönemidir. * Bu dönemde meydana getirilen eserler, halka hitap etmekten uzaktır. * Dönemin aydın kesimine hitap eder. Bu bakımdan bu edebiyata “salon edebiyatı” adı da verilmiştir. * 1891 ’de Ahmet İhsan Tokgöz tarafından çıkarılan ve bir bilim dergisi olan Servetifünun, Tevfik Fikret’in yazı işleri müdürlüğüne getirilmesiyle bir edebiyat dergisi haline gelmiştir. * “Sanat için sanat” anlayışının benimsendiği bu dönemde sanatçılar, Fransız edebiyatını örnek almışlardır. * Dil ağır, söz ......

Cenap Şahabettin

Cenap Şahabettin Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği ve Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1870-1934): Bugün Makedonya sınırları içinde yer alan Manastır’da doğdu. Gülhane Askeri Rüştiyesinden sonra Tıbbiye İdadisinde okudu. Askeri Tıbbiyeden doktor yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu. Yüksek ihtisas yapması için devlet tarafından Paris’e gönderildi. Burada cilt hastalıkları alanında dört yıl ihtisas yaptı. Yurdun çeşitli bölgelerinde hekim ve sıhhiye müfettişi olarak görev yaptı. Altı yabancı dil bilen Cenap Şahabettin, Darülfünunda Fransızca ve edebiyat dersleri okuttu. Dönemin gazete ve dergilerinde yazıları ve şiirleri yayımlandı. Cenap ......

Birinci Dönem Tanzimat Edebiyatı

BİRİNCİ DÖNEM TANZİMAT EDEBİYATI * “Toplum için sanat” görüşü benimsenmiştir. * Gazeteciliğin ve tiyatronun ön planda olduğu bir edebiyattır. Amaç, halkı eğitmek ve bilinçlendirmektir. * Sanatçılar, hem edebiyat hem de siyasetle ilgilenmişlerdir. * Eserlerde sade ve anlaşılır bir dil kullanmak istense de bunda pek başarılı olunamamıştır. * Süslü, sanatlı anlatım yerine düşüncenin özünü veren anlatım oluşturulmuştur. * Roman, öykü, makale, fıkra, eleştiri, tiyatro, gazete gibi türler bu dönemde edebiyatımıza dahil olmuştur. * Edebiyatta hak, adalet, eşitlik, özgürlük gibi kavramlar ilk kez yer almıştır. * Olayların akışı kesilip gereksiz ......

Edebiyat-ı Cedide’nin (Servet-i Fünun Edebiyatı) Oluşumu

Edebiyat-ı Cedide'nin (Servet-i Fünun Edebiyatı) Oluşumu 1896’ya gelindiğinde I. ve II. Tanzimat sanatçılarından bir kısmı ölmüş, bir kısmı da baskılardan dolayı kabuğuna çekilmiştir. Bu sebeplerden ötürü bir edebiyat boşluğu doğmuştur. Recaizade Mahmut Ekrem, edebiyat dünyasındaki bu boşluğu doldurmak için genç yazarları Ahmet İhsan Tokgöz’ün satın aldığı Servetifünun dergisi etrafında toplayarak yeni bir edebiyat topluluğu oluşturmuştur. Batılı görüşü savunan gençlerin oluşturduğu bu topluluğa Edebiyatıcedide (Yeni Edebiyat) adı verilmiştir. Bu dönem, genel anlamda eski ile yeni çatışmasının ürünüdür. Tanzimat Dönemi’nin divan edebiyatını savunan ......

Tanzimat İkinci Dönem Edebiyatı

Tanzimat Edebiyatı'nın İkinci Dönemine Genel Bir Bakış Bu dönemde I. Meşrutiyet Meclisi’nin 1877’de Osmanlı-Rus Savaşı gerekçe gösterilerek kapatılmasıyla başlayan baskıcı yönetimi vardır. Bu durum sanat ve edebiyatı da etkilemiştir. Bu dönem sanatçıları, devrin siyasi baskıları yüzünden topluma yönelik sanat yapamamışlar, bireysel konuları işlemişlerdir. “Sanat, sanat içindir.” anlayışı benimsenmiştir. Dilde sadeleşme çalışmaları terk edilmiş, eski dile dönülmüştür. Eserlerde kullanılan dil ağırlaşmıştır. Gazetecilik eski önemini kaybetmiştir. Siyasal ve toplumsal olaylar yerine, günlük olaylardan bahsedilmiştir. Bu dönemin şiiri, Servetifünun şiirine örnek olmuş ve zemin ......
Yandex.Metrica