Ay: Mart 2008

ŞEVKET BULUT

Hikayeci. Kilis’te doğdu. Adana Yapı Enstitüsü ile Erzu­rum Tekniker Okulu’nu bitirdi (1959). Kahramanmaraş Ba­yındırlık Müdürlüğü’nde inşaat teknikeridir. Sanat hayâtına şiir denemeleri ile başladı. Bu şiirler uzun yıllar mahallî gazete ve dergilerde çıktı. Daha sonra hikâ­yeye yöneldi. Hikâyeleri Hareket ve Hisar dergilerinde yayımlandı. Bulut, Anadolu halkının acılarını, dertlerini, zor­luklara karşı direnme güçlerini, inançlarını, gelenek ve gö­reneklerini […]...

RIZA TEVFİK BÖLÜKBAŞI

(1869-1949) Şâir. Edirne’ye bağlı Cezrimustafapaşa’da doğdu. İlk tah­silini İstanbul’da bir Musevî okulunda yaptı. Rüştiye’yı Geli­bolu’da okudu. Mülkiye Mektebı’nde öğrenci iken bâzı olay­lara karıştığı için okuldan çıkarıldı (1890). Sonra Tıbbiye’ye girdi ve 1899’da mezun oldu. 1908 yılına kadar Karantina idaresi’nde doktorluk yaptı. Maarif Nazırlığı (1918) ve Şûra­yı Devlet Reisliği (1919) yaptı. Sevr Antlaşması’nı imzalayan hey’et in […]...

HALİL NİHAT BOZTEPE

(1882-17.11.1949) Şâir. Trabzon’da doğdu. Trabzon Askerî Rüştiyesi ve Idâdîsı’ni bitirdi. Trabzon Duyûn-ı Umûmiye İdaresi’nde çalıştı. Aynı kurumun İstanbul komiseri (1903) ve müdürü oldu (1922). Gümüşhane (1927-1931) ve Trabzon (1931-1946) milletvekili olarak Meclis’te bulundu. Ankara’da öldü. Cebeci Mezarlığı’na gömüldü. XX’incİ yüzyıl şairlerindendir. 1908’den sonra İstanbul’da neşredilen mizahî şiirleriyle tanındı. Bu şiirler, meşhur dî­van şiirlerine nazîre olarak […]...

ALİ EKREM BOLAYIR

Şâir. İstanbul’da doğdu. Namık Kemal‘in oğludur. Baba­sının mutasarrıf olarak bulunduğu Rodos ve Sakız adaların­da özel dersler gördü. 1887’de İstanbul’a geldi. Sultan II. Abdülhamid devrinde Mabeyn kâtibi oldu. 18 yıl sonra Ku­düs mutasarrıfı oldu (1906). Beyrut (1908) ve Cezayir valili­ğinde bulundu (1908,1912). Dârülfünûn’da, Maltepe Askerî Lisesi ile Galatasaray’da edebiyat dersleri verdi. 1913-1933). İstanbul’da öldü. Kabri, Zıncirlikuyu […]...

NİYAZİ BİRİNCİ

Yazar. Pazar-Hisarlı’da doğdu. 1971 yılında Yeni Asya ga­zetesinde muhabir olarak gazeteciliğe başladı. Veysel Akpı-nar ve Şeref Baysal adı ile günlük fıkralar yazdı. Günümüz yazarlarındandır. Dinî- tarihî romanlar, çocuk kitapları ve fıkralar yazmıştır. Romanları: 1. Sunguroğlu (1973), 2. Bizans Saraylarında (1974), 3. Buhara Yanıyor (1974), 4. Elveda Buhara (1975), 5. Turgut Alp (1975), 6. Sahipsiz Saltanat […]...

HİKMET BİRAND

(1906-1972) Yazar. Karaman’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini bu şehir­de yaptı. İstanbul Yüksek Ziraat Mektebi’ni bitirdikten son­ra (1927), Almanya’da Bonn Üniversitesİ’nde doktora yaptı (1933). Türkiye’ye dönünce Yüksek Ziraat Enstitüsü öğre­tim üyeliğine tayin edildi. Ankara Üniversitesi Fen Fakülte­si Botanik Enstitüsü’nde doçent ve profesör oldu. Cumhuriyet devri deneme yazarlarındandır. Yurt içinde yaptığı gezi İntibâlarını deneme türü İle […]...

RECEP BİLGİNER

Tiyatro eseri yazarı. Adana’da doğdu. Ortaöğrenimini Kon­ya Lisesi’nde (1940), yüksek öğrenimin) de İstanbul Gaze­tecilik Enstitüsü’nde yaptı. 1944 yılında, Vatan gazetesinde gazeteciliğe başladı. İstanbul Şehir Meclisi ve Daimî Encü­men Üyeliği (1950-1955), İETT Belediye Meclisi Murakıplığı (1955-1960) yaptı. Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu üyeliğinde bulundu (1950-1960). Edebiyata şiir yazarak başladı. Daha sonra tiyatroya yönelerek toplum ko­nularını işleyen oyunlar […]...

KEMAL BİLBAŞAR

Hikâye ve roman yazan. Çanakkale’de doğdu. Edirne Öğ­retmen Okulu (1929) ile Gazi Eğitim Enstitüsü Tarih Bölü-mü’nü bitirdi (1935). 1937’den emekli olduğu 1961 yılına ka­dar izmir Karataş Ortaokulu’nda tarih öğretmenliği yaptt. Günümüz hikâye ve romancılanndandır. İlk hikâyesini 1937’de yazdı. Aramak, Yurt ve Dünyâ, Yürüyüş ve Yeditepe dergilerinde hikâyelerini yayımladı. Hikâye ve romanlarının konularını Anadolu halkının inanç, […]...

BEŞİR FUAT

(1852-1887)  Yazar. İstanbul’da doğdu. Fatih Rüştiyesi, Askerî İdâdl (1871) ve Harp Okulu’nu (1873) bitirdi. Sarayda Sultan Abdü-laziz’in yaveri oldu (1873-1876). Sırp Savaşı1 na (1875-1876), Rus Harbi’ne (1877-1878) ve Girit isyanının bastırılması ha­reketine katıldı. Önyüzbaşı rütbesinde iken askerlikten ay­rıldı. İntihar ederek öldü. Kabri İstanbul’dadır. XIX’uncu asır yazarlarındandır. Tanzimat devrinin sonları­na doğru kuvvetlenmeye başlayan müsbet ilim görüşünü […]...

MUAZZEZ TAHSİN BERKAND

(1900-1984) Romancı. Selanik’te doğdu. Avukat Hasan Tahsin Bey’in kızı. İstanbul Fevziye Lisesi’ni, Kız Öğretmen Okulu’nu bi­tirdi. Fransızca ve Türkçe öğretmenliğinden başka, Osman­lı Bankası’nda yirmibeş yıl tercümanlık yaptı. Cumhuriyet devri popüler romancflarındandır. Eserleri halk arasında, özellikle kadınlar ve genç kızlar arasında çok okundu. Pek çoğu defalarca basıldığı gibi bazıları filme alınmıştır. Romanlarında aşk konusunu işlemiştir. Eserleri: […]...

ETHEM İZZET BENİCE

(1903-1967) Roman yazarı. İstanbul’da doğdu, iskilip Rüştiyesi, Gala­tasaray Sultanîsi ve Yüksek Deniz Ticâret Okulu’nu bitirdi. 1942-50 yılları arasında Kars ve Siirt milletvekilliği yaptı. Dört yıl öğretmenlik, Şehir Meclisi üyeliği görevlerinde bu­lundu. 1920’den sonra Vatan, Son Saat, Milliyet gazetelerin­de yazı işleri müdürlüğü yaptı. Zaman, Açıkgöz, İkdam, Son Telgraf ve Gece Postası gazetelerini çıkardı, istanbul’da öl­dü. Halk […]...

VÜSAT O. BENER

Hikaye yazarı. Samsun’da doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nl bitirdi. Ticâret Bakanlığı’nda raportör­lük, Karayolları Genel Müdürlüğü’nde hukuk müşavirliği yaptı. Yeni İstanbul gazetesinin New York Herald Tribüne gaze­tesi ile birlikte düzenlediği Hikâye Yanşması’nda “Dost” isimli hikâyesi ile üçüncülük kazandı (10 Ağustos 1950). Se­çilmiş Hikâyeler (1951-1952) ve Varlık (1952-1955) dergile­rinde yayımladığı hikâyeleri ile tanındı. Sosyal ve ferdî olay­ları […]...

YAHYA BENEKAY

Şâir, yazar. Köstence’de (Romanya) doğdu. Kütahya Lise­si ile Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdi (1951). Mâliye Ba­kanlığı Gümrük ve Tekel Bakanlığı’nda çeşitli görevlerde bulundu. Çağdaş şâir ve yazarlarındandır. Sanat hayâtına 1954′-te başlar. Şiirlerini, yazılarını Çınaraltı, Şadırvan, Hisarcılar, Mülkiye, Türk dili, Türk Düşüncesi ve VarlıK dergilerinde yayımladı. İnceleme, gezi notları ve röportajları vardır. Eserleri:  1. Güneydoğu Yollarında (Röportaj, […]...

ŞEMSİ BELLİ

Şâir. Arapkir’e bağlı Kızıluşağı köyünde doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Faküttesi’ni bitirdi (1956). Gazetecilik, avukatlık ve Öğretmenlik yaptı. Günümüz şairlerindendir. İlk şiirini Çınaraltı dergisinde yayımladı (1943). Önceleri halk şiiri tarzında yazarken sonra Orhan Veli etkisinde kalarak, basit, nükteli şiirler söylemiş­tir. Serbest nazım ile yazılan bu şiirlerde çoklukla romantik aşk, özlem ve mizah temalarını işler. Halk Türkçesi’nin […]...

BEKRİ MUSTAFA

(1612-1640?) Fıkracı. Sultan IV. Murad devrinde yaşamış, içki yasağına karşı koymuş meşhur bir ayyaştır. Adına ve tipine pek çok fıkra bağlanmıştır. Bu fıkralarda Bekri’nin çok katı kurallara karşı çıkıp müsahamanın gereğini savunduğu görülür. Bazı fıkraları bektâşî fıkraları ile karıştırılmıştır. Fıkraları ağız­dan ağıza nakledilerek günümüze kadar gelmiştir. Bu fıkra­lara XVII’inci asırdan itibaren yazılan lâtîfe mecmualarında rastlanır. […]...

AHMET SİNAN BEHİŞTİ

Mesnevi şâiri. Doğum ve ölüm tarihleri kesinlikle bilin­mez. XV’inci yüzyılda İstanbul’da yaşadığı, Sultan II. Baye-zid’in himayesinde sarayda yetişerek, sancak beyiliğine ge­tirildiği tahmin ediliyor. Bir süre gözden düşmüş, sarayı terketmiş, Herat’a, Sultan Hüseyin Baykara’nın yanına gitmiş­tir. Burada meşhur şâir Ali Şîr Nevâi ve Molla Câmîı ile ta­nışmıştır. Hüseyin Baykara’nın ricası ile II. Bayezid affet­miş ve liva […]...

BEHÇET MAHİR

Halk hikayecisi, âşık. Erzurum’da doğdu. Erzurumlu Ha­fız Mihdat’tan halk hikâyeleri ve hikâyeciliği öğrendi. Yedi yıl çıraklıktan sonra hikâyeciliğe başladı. Saz çalmayı bil­mez. (Erzurum) Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde müstahdem olarak çalışmaktadır. Anlattığı halk hikâyeleri: 1. Köroğlu (M.Kaplan, M. Akalın, M. BaM tarafından yazıya geçirilerek yayımlandı, 1973), 2. Emrah ile Selvihan Hikâyesi (M. Bali tarafından yayımlandı), 3. […]...

BEDR-İ DİLŞAT

(1405-?) Mesnevi şâiri. Sultan II. Murad devrinde Anadolu’da ya­şamıştır. Hayâtı hakkında bilgi yoktur. Sultan Murad’a sun­duğu Murad-nâme İsimli eserinden onun devrinin ilimlerini Öğrendiği, çeşitli güzel sanatlara aşina olduğu anlaşılmaktatadır. Murad-nâme 51 bölümden meydana gelen ansiklopedik bir mesnevîdir. Eserin elyazması bir nüshasının varlığı bilin­mektedir....

FUAT BAYRAMOGLU

Şâir. Ankara’da doğdu. Ailesi Hacf Bayram Veli soyun-dandır. Ankara Erkek Lisesi’ni (1931), Mülkiye Mektebi’nı (1931) ve Lıege üniversitesi Siyasal Bilgilar Okulu’nu (1939) bitirdi. Dışişleri Bakanlığı’nda görev aldı. Konsolosluk, or-taetçıtik, büyükelçilik sıfatı ile Bakanlık Genel Sekreterliği (1963) yaptı. Büyükelçi olarak Brüksel (1964), Roma (1968) ve Moskova’da (1969) bulundu. Sonra Dışişleri Yüksek Mü­şaviri (1971) ve Cumhurbaşkanlığı Genel […]...

MUSTAFA BAYDAR

(1920-20.VIII.1976). Yazar. Gümulcine’de doğdu. Edirne Lisesi (1939), İstan­bul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü (1944) bitirdi. Anadolu’da bir süre edebiyat öğ­retmenliği yaptıktan sonra 1950’de İstanbul’a gelerek çeşit­li gazete ve dergilerde çalıştı. İstanbul’da öldü. Kabri, Kozlu mezarlığındadır. Cumhuriyet devri yazarlarındandır. Atatürk’ün vecîze tar­zındaki emir ve düşüncelerini, çeşitli mülakatlarını kitap hâ­line getirmiş, röportajlar ve antolojiler […]...