Etiket: Divan Edebiyatı Şairleri

Rabia Hatun Şiirleri

  Rabia Hatun Şiirleri Tahlili İncelemesi (Mehmet Kaplan) I Bir kâsedür alev dolu gönlüm, yanâ yanâ Men tâ senün yanunda dahî hasretem sanâ! Yaşlar dökende söndüremez âteşîmi sû: Sunsan elünle kanumu içsem kanâ kanâ! II Gün doğmayup da olsa cihan tâ-ebed karâ, Âteş sönüp de bilmese âlem nedir zıyâ, Gözler unutsa mahşer-i elvânı haşre dek: […]...

Nevi

Dîvan şâiri. Malkara’da doğdu. Asıl adı Yahya’dır. Pîr Ali’­nin oğludur. İstanbul’da Davutpaşa Medresesi’nde öğrenim gördü. Gelibolu ve İstanbul medreselerinde müderrislik ve II. Murad’ın oğlu Mustafa ile başka şehzadelere hocalık yaptı, istanbul’da öldü. Vefa Camiî bahçesinde gömülüdür. Gazel şairi olmasına rağmen kasideleriyle Önlenmiştir. Şiirlerinden süsten uzak, kolay anlaşılır ve akıcı bir dil kullanmıştır. Nataicu’l Fünun, Hasb-ı […]...

Neşati

(?-1674) Dîvan şâiri. Edirne’de doğdu. Ağazâde Mehmed Dede’nin dervişidir. Mevlevî tarikatına girmiştir. 1670’de Edirne Mu­radiye Mevlevîhânesi’ne şeyh olmuştur. Edirne’de Ölmüş ve Mevlevihane’nin avlusuna gömülmüştür. Mevlevi şeyhlerinden olan sanatçı Sebk-i Hindi akımının öncülerindedir. En basit duyguyu, düşünceyi ya da hayatı en güzel şekilde sanatlı bir üslupla ve ahenkli olarak anlatabilmiş bir sanatçıdır. Asıl ününü gazelleriyle yakalayan […]...

Nail-i Kadim

(?-1666) Divan edebiyatı şâiri. İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mustafa olan şair, Sebk-i Hindi tarzını benimsemiştir. İmgelerle, sembollerle, hayallerle yüklü bir anlatımı vardır. Anlam tekniğine önem veren şairin gazelleri önemlidir. Nail-i Kadim divanı başlıca eseridir. Dîvân-ı Hümâyun’da kâtiplik yaptı. Mâden kalemi başhalifesi oldu. Hayatının sonlarına doğru Edirne’ye sürüldü. Avus­turya zaferinden sonra (1665) affedildi; İstanbul’a döndü. İs­tanbul’da […]...

Nahifi

Divan edebiyatışairlerindendir, istanbul’da doğdu. Asıl adı Süley­man. Abdurrahman Efendi’nin oğludur. Önce Yeniçeri Kalemi’nde çalışmış, 1682’de memur olarak Mısır’a gitmiştir Iran elçisi Mehmed Paşa’nın yanında İran’a, Avusturya Elçi­si İbrahim Pasa’nın yanında da Avusturya’ya elçi katipliği görevi ile gitmiş, Şıkk-ı Sânî defterdarı iken İstanbul’da öl­müştür. Mezarı Topkapı dışında, Maltepe Caddesi üzerinde­ki mezarlıktadır. Nahifi, Mevlananın Mesnevisini nazmen Türkçe’ye […]...

Gelibolulu Mustafa Ali

(1451-1600) Tarihçi ve Divan şairlerindendir. Gelibolu’da doğdu. Devrinin tanınmış âlimlerinden ders gördü. Şehzade I. Selim’e, Kıbrıs Fâtihi Lala Mustafa Paşa’ya ve Ferhad Paşa’ya divân kâtipliği, Cidde Emirliği yaptı. Cidde’de öldü. Devrinin başarılı gazel ve kaside şâiridir. Künhü’-ahbar (haberlerin özü) adlı eseri ile meşhur oidu. Manzum ve mensur kırktan fazla eserin sahibidir. Farsça şiirleri de var­dır. […]...

Mihri Hatun

Dîvan şâiri. Amasra’da doğdu. Kadı Mehmed Çelebi’nin kızıdır. İyi bir öğrenim görmüş Arapça ve Farsça’yı Öğren­miştir. Sultan II. Bayezid’in ve onun oğlu Şehzade Ahmed’in Amasya valilikleri sırasında bu şehirde toplanan âlim ve sanatkârların meclislerine devam etti. Hiç evlenme­di. Amasya’da öldü. Pir İlyas tekkesi bahçesine gömüldü. Sâde dil ile yazdığı kaside ve gazelleri ile tanınır. Kadın […]...

Mesihi

Divan şairlerindendir. Priştine’de doğdu. Asıl adı İsa. Genç yaşta İs­tanbul’a gelip Medrese öğrenimi görmüş, Hadım Ali Paşa’nın divân kâtipliğini yapmıştır. Paşa’nın ölümünden sonra Bosna’da ufak bir tımar elde etmiş ve aynı şehirde ölmüş­tür. XV’inci asrın en başarılı şairlerindendir. Divan şiirinin ku­rucularındandır. Şiirlerinde halk arasında yaygın olarak kulla­nılan deyimler ve atasözleri görülür. Bahariye’si Fransızca, Al­manca, Latince […]...

Latifi

(1491-1582) Divân şairi, yazar. Kastamonu’da doğdu. Asıl adı Abdüllatîf’tir. Katip olarak Belgrad’da, İstanbul’da, Rodos’ta, Mı­sır’da çalıştı. Mısır’dan Yemen’e giderken bindiği geminin batması üzerine boğularak ölmüştür. Tezkiretü’ş-şuarâ ( şâirler tezkiresi) adlı eseri ile meş­hur olmuştur. 1543’te yazmaya başladığı bu eseri 1546’da bitirip Kanunî Sultan Süleyman’a sunmuştur. Tezkiresinde giriş bölümünden sonra Mevlana’dan başlayarak büyük so­fi şairleri, sonra […]...

Lamii Çelebi

Şâir, yazar. Bursa’da doğdu. Asıl adı Mahmud’dur. Defter­dar Osman Çelebi’nin oğludur. Muradiye Medresesi’nde okumuş, İslâmî ilimleri öğrenmiştir. Daha sonra Şeyh Seyid Ahmed Buharî’nin dervişi olmuştur. M. Bayezid, Yavuz Sul­tan Selim, Kanunî Sultan Süleyman ve II. Selim dönemlerin­de yaşamış, bu sultanlardan yardım görmüştür. Adı geçen sultanlara eserler ithaf etmiştir. Sultan Selim, şaire 35 akçe yevmiye bağlamış, […]...

Koca Ragıp Paşa

Divan edebiyatı şâiri, yazar. İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mehmed’dir. Şiirlerinde Râgıb mahlasını kullandığı için bu isimle anılır. Düzenli bir eğitim görmedi. Kendi kendisini eleştirdi. Kâtiplik, elçilik, sadrazam mektupçuluğu, reisül-küttaplık ve vezirlik yaptı. 1756’da sadrazam oldu. Bu görevi ölünceye kadar devam ettirdi. İstanbul’da öldü, Lâleli’de kendi yaptırdığı kütüphanenin bahçesine gömüldü.Çağının tanınmış şairlerindendir. Sağlam, güzel ve haki­mane […]...

EBUBEKİR KANİ

(1712-1792)  Divan şairi. Tokat’ta doğdu. Tokat’ta okudu ve Tokat Mevlevihânesi’nde bulundu. Şiirleri ile Hekimoğlu Ali Paşa’nın dikkatini çekti. Paşa, İstanbul’a dönerken Kânî’yi de bera­berinde getirmiş ve onu Dlvân-ı Hümâyûn kalemine memur olarak yerleştirmiştir. Silistre’de de dîvan kâtipliği yaptı. 1782’de İstanbul’a geldi. Limni adasına sürgün olarak gitti. İstanbul’da öldü. Asrının mizahî mektupları, mizahî ve satirik manzumeleri […]...

KAMİ MEHMED EFENDİ

(?-1723) Divan şairi. Edirne’de doğdu. Şeyh İbrahim Efendi’nin oğ­ludur. Edirne’de medrese öğrenimi görerek 1690’da İstan­bul’a geldi, müderrislik, kadılık, Fetva Eminliği yaptı. Üs­küdar’da öldü. Mezarı Karacaahmet’tedir. Devrinin ileri gelen şairlerindendir. Kâmî mahlası ile şiir yazarların en başarılısıdır. Nazım tekniği kuvvetlidir. Sâde Türkçe ile yazılmıştır. Eserleri: 1. Divan (elyazması halindedir), 2. Firuz-nâme, 3. Âsaf-nâme, 4. Terceme-i Salfit-ı […]...

KEÇECİ-ZADE İZZET MOLLA

 (1785-1829) Divan ve mesnevi şairi. İstanbul’da doğdu. Kazasker Sa­lih Efendi’nf oğludur. Medrese öğrenimi görmüş, İmparator­luğun çeşitli vilâyetlerinde kadılık yapmıştır. Mert, dürüst tabiatlı ve açık sözlü bir kimse İdi. Siyâsî tercihleri sebebiy­le birkaç defa sürgün edilerek İstanbul’dan uzaklaştırılmış, son sürgününde, Sivas’ta ölmüştür. 1916’da kemikleri İs­tanbul’a nakledildi. İzzet Molla, divan şiirinin son us falarından dır. Şiirlerinde duygu […]...

HOCA SADEDDİN EFENDİ

(1536-1599) Süslü nesir yazarı, istanbul’da doğdu. Yavuz Sultan Se­lim’in yakın nedîmi Hasan Çan’ın oğludur. Medrese öğreni­mi gördü. Müderrislik, şehzade Murad’a hocalık ve şeyhü­lislâmlık yaptı. İstanbul’da öldü. Eyüp Sultan’m yakınına gömüldü. Arapça’dan Türkçe’ye dinî ve tasavvufî eserler tercüme etmiş, Türkçe şiirler söylemiş ve bir de Selim-nâme yazmıştır. Fakat şöhretini süslü nesir ile yazdığı Tâcü’t-tevârih (Tarihlerin Tacı) […]...

HERSEKLİ ARİF HİKMET

 (1839-1903) Divan şairi. Mostar’da doğdu. Zülfikar Nafiz Paşa’nın oğ­ludur. İstanbul’da öğrenim gördü. Anadolu ve Rumeli şehir­lerinde, imparatorluğun merkez teşkilâtında memurluk ve hâkimlik yaptı. Tanzimat edebiyatı döneminde yetişmiş olmasına rağ­men dîvan şiiri geleneğini devam ettirdi. Encümen-i Şuarâ şairlerindendir. Şiirlerini anlaşılır bir dil ile yazdı. Nâilî-i Ka­dim ve Fehim’in tesirindedir. Gazellerinde duygu unsuru ağır basar. Tasavvuf! şiirleri […]...

HAYALİ BEY

Şiirlerindeki ustalığından ve yeteneklerinden dolayı “Meliküş Şuara, Hayal-i Meşhur” gibi ünvanlarla anılmıştır. Aşk ve tasavvufla beslenen lirizmi ileride Baki’yi hazırlayacak, İstanbul Türkçesini şiir dili haline getirecektir. Sadece Divan’ı vardır. Vardar Yenicesi’nde doğdu. Asıl adı Mehmed. Düzenli bir eğitim görmedi. Gençliğinde rint ve başı­boş bir hayat yaşamış, kalenderi dervişleri ile dolaşmıştır. İstanbul’a gelince, şiirleri İle Defterdar […]...

HATİBOĞLU

 (XV’inci asır) Mesnevi şairi. Hayâtı hakkında fazla bilgi yoktur. Asıl adı Mehmed’dir. Honas kalesinde doğmuştur (Muhtemelen 1374’de). İznik medresesinde müderrislik yapmıştır. Mevle-vî’dir. 1451-1456 yılları arasında öldüğü sanılıyor. Hatiboğlu çok sâde dil ile, sanat gayesi gütmeyen, dil ve kültür tarihi bakımından önemli olan eserler yazmıştır. Eserleri: 1. Bahrii’l-hakayık [Dinî, öğretici bir eserdir. Bâzı âyetler açıklanır. 1409 […]...

HATAİ (Şah İsmail)

(1486-24.V.1524) Şair. Safevî hânedânı hükümdarlarındandır. Dedesi Uzun Hasan’ın ölümünden sonra İran ve Azerbaycan’da meydana gelen kargaşadan istifâde ederek 1502’de kendini şah ilan etti. Türkmen aşîretlerinin yardımı ile Azerbaycan, İran ve Irak’ı ele geçirdi. Özbek Hanı Şeybânî’yi yenerek sınırlarını genişletti. Yavuz Sultan Selİm’e yenilince (Çaldıran, 1514) Irak’ı kaybetti. Erdebil’de öldü, babası Şeyh Haydar’ın yanı­na gömüldü. Hatâ’î, […]...

HAŞMET

(?-1768) Divan şairi. İstanbul’da doğdu. Kazasker Abbas Efendi’­nin oğludur. Medrese tahsili görmüş, müderrisliği yapmıştır. Yazdığı hicivler yüzünden Bursa’ya, oradan da Rodos’a sü­rülmüştür. Rodos’da öldü. Murad Reis’in türbesinin yanına gömüldü. Haşmet, daha çok Nabî ve Koca Ragıp Paşa gibi usta şâirlere nazireler yazmıştır. Âşıkane şiirleri biraz daha gü­zeldir. Koca Râgıp Paşa’nın meclislerinde söylediği nükte­leri ve hicivleri […]...